Leopoldskazerne. Enorm militair complex in eclectische stijl naar ontwerp van architecten Modeste De Noyette en Otto Geerling, gebouwd tussen 1902 en 1906 op de plaats van de vroegere infanteriekazerne van de Kattenberg, gesloopt in 1830 daar ze het zicht op de stad vanuit de citadel belemmerde.
Verschillende gebouwen ingeplant op vijfhoekige plattegrond begrensd door de Caspar de Craeyerstraat, Kattenberg, Kunstlaan, Charles de Kerchovelaan en de Eekhout. Ware vestingsbouw van bak- en natuursteen op zware breukstenen plint en met overvloedig verwerking van hardsteen voor aflijnende hoekblokken, vensterkruisen en nisomlijstingen en omlopende walgang met kantelenrij bij de dakaanzet. Het veelvuldig gebruik van erkertorentjes, gekanteelde omgangen, haast blinde muren met zware steunberen en sporadische doorbreking geven het geheel een burchtallure.
Hoofdgebouw in de Caspar de Craeyerstraat met centraal poortgebouw met drie bouwlagen onder mansardedak (leien). Hoefijzervormige doorgang met flankerende wachthuisjes met bekronende leeuw, geeft toegang tot een rechthoekig ereplein omgeven door drie bakstenen binnenblokken, telkens gemarkeerd door een centrale hoger oplopende partij onder mansardedak. De geaccentueerde hoekpaviljoenen aan de straatzijde worden verbonden door eenlaagse vleugels met blinde buitenmuren met versneden steunberen en bekronende kantelenrij. Het afgesnuit hoekgebouw op het kruispunt Kunstlaan-Charles de Kerchovelaan, volledig opgetrokken uit ijzerhoudende natuursteen is geflankeerd door twee ronde hoektorens met achthoekige overkragende kuipen onder spitsdak.
Bron: BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Gent, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 4nb Zuid-West, Brussel - Gent. Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Vroegere infanteriekazerne van de Kattenberg
De inventaristekst van 1979 stelt dat de vroegere infanteriekazerne van de Kattenberg gesloopt werd in 1830. Deze informatie is niet correct. De toenmalige kazerne bleef behouden tot eind 19de eeuw. In 1881 werd de kazerne eigendom van de Belgische staat. Het huis van de wapenmeester en het blok voor gehuwde militairen bleven eigendom van de stad Gent, maar werden nog in de jaren 1880 gesloopt. In 1896 vatte de ontruiming van de kazerne aan en vanaf 1898 werd de kazerne afgebroken. Van de afbraak zijn foto's bewaard in de collectie van de Stedelijke Commissie voor Monumenten en Stadsgezichten, bewaard in het Archief Gent.
LUX NOVA GENT 1899: Gent: Kattenberg: afbraak van de oude kazerne, gezicht vanaf het binnenplein, 1899 [online], https://beeldbank.stad.gent (geraadpleegd op 12 november 2024).
PROVINCIE OOST-VLAANDEREN s.d.: Cultuurhistorische waardering van de Leopoldskazerne [online], https://dms.oost-vlaanderen.be (geraadpleegd op 12 november 2024).
Op de gevels van de kazerne hangen meerdere oorlogsmonumenten. Aan de Charles de Kerchovelaan hangt een gedenkteken voor de Gentse Weerstand. Op de binnenkoer bevinden zich 14 gedenkplaten ter ere van soldaten uit beide Wereldoorlogen. Bronzen beelden langs en aan de binnenzijde van de poortomlijsting gedenken de gesneuvelde soldaten van het 2e en 22e linieregiment uit de Eerste Wereldoorlog. Op de hoek van de Charles De Kerchovelaan en de Kunstlaan bevindt zich een bronzen gedenkplaat ter ere van luitenant-kolonel Haus en 1148 gesneuvelde leden van zone III van het Geheim Leger.
DEPESTEL S. 2009: Monumenten ter ere van gesneuvelden uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog in Gent: een (kunst)historisch overzicht met voorstellen ter bevordering van de instandhouding en eventuele restauratie, Masterproef Monumenten- en Landschapszorg, Artesis Hogeschool Antwerpen.
