Opmerkelijk eclectisch getint burgerhuis met omringende tuin, gebouwd in 1931 als eigen woning door de plaatselijke ondernemer-aannemer Jean Figeys (1887-1968). Het statige burgerhuis, beter bekend als ‘Huis Figeys’, werd ontworpen door Jean Figeys, die er samen met zijn gezin tot het eind van de jaren 1960 bleef wonen. Oorspronkelijk afkomstig uit Alsemberg richtte Figeys zich vanaf het midden van de jaren 1920 als ongeschoolde aannemer op de bouw en verkoop van goedkope arbeiderswoningen in Drogenbos en omgeving. Figeys realiseerde verschillende huizenrijen aan de Grote Baan en in de dorpskern, waaronder de eenheidsbebouwing aan de kruising van de Jozef Rodtstraat, Kerkstraat en Oude Molenstraat. Hij richtte zich uitsluitend op de bouw van eenvoudige arbeiderswoningen in een vrij typerende eenvormige baksteenarchitectuur. Ondanks het uniforme karakter van de woningen zocht Figeys toch enige variatie in de lijstgevels door de contrasterende uitwerking van lijsten en rollagen in baksteenpolychromie. Met de opbrengst van de bouw en verkoop van een veertigtal snelbouwwoningen tussen 1925 en 1930 kocht Figeys een dorpswoning met uitgestrekte tuin en boomgaard ter hoogte van de kruising van de Sterstraat en de Grote Baan tussen Alsemberg en Sint-Pieters-Leeuw. Rond 1930 liet hij deze volledig slopen om op het stuk grond zijn eigen woning te realiseren. Een aantal karakteristieke elementen van de baksteenarchitectuur komen terug in het haast eclectische ontwerp voor zijn eigen woning. Ondanks het vrij uitgewerkte karakter van de lijstgevels met typerende smeedijzeren bekroningen, verraadt de rudimentaire gevelopbouw en eenvoudige planindeling, de beperkte architecturale vorming en achtergrond van de ontwerper. In de gevelbekroning ter hoogte van de middentravee liet Figeys tussen de lichtarmaturen de spreuk ‘VOULOIR POUVOIR’ aanbrengen, waarmee hij het succes van zijn onderneming in de verf wilde zetten. Het ‘Huis Figeys’ is een representatief voorbeeld van een eigen woning van een aannemer, waarvan het ontwerp niet aansluit bij de officiële architectuurpraktijk en het academisch architectuuronderwijs.

Beschrijving

Het ‘Huis Figeys’ is centraal ingeplant op een ruim rechthoekig perceel aan de kruising van de Grote Baan, Sterstraat en de s’Herenstraat. Het betreft een beeldbepalende, halfvrijstaande woning in een eclectisch getinte baksteenarchitectuur, die terugwijkend van de rooilijn opgetrokken werd. De woning is omheind met een lage bakstenen omheiningsmuur die ter hoogte van de voortuinen voorzien is van hekwerk. De oorspronkelijke aanleg en beplanting van de tuin zijn niet gekend.

Halfvrijstaand ingeplant, op een quasi rechthoekige plattegrond van drie bij twee traveeën, omvat het gebouw een souterrain en drie bouwlagen onder een plat dak met omlopende balustrade. De lijstgevels zijn bekleed met een parement uit metselwerk in gele en rode baksteen in koppenverband, met gebruik van natuursteen voor de breukstenen plint en wit geglazuurde baksteen voor rollagen en omlijstingen. De woning kent een dubbelhuisopstand met een haast symmetrische gevelopbouw ter hoogte van de voor- en achtergevel en wordt geritmeerd door de hoeklisenen in rode baksteen, hoger uitlopend op hoekpijlers voor de balustrades. De lijstgevels kennen rechthoekige muuropeningen met afgeronde bovenhoeken. In de voorgevel bevindt zich ter hoogte van de versmalde middentravee de inkompartij, gevat tussen lisenen en voorafgegaan door een steektrap met gietijzeren leuning. Deze geeft uit op een inkomportaal met bekronend balkon op betonnen vloerplaat, rustend op hoger oplopende ronde pijlers in rode baksteen met smeedijzeren bekroning. De deuromlijsting in de centrale deurtravee is uitgevoerd in een witte, geglazuurde baksteen, die gevat is in een omlijsting van decoratief uitgewerkte breuk- en natuursteen. In de twee zijtraveeën bevindt zich ter hoogte van de tweede bouwlaag een driezijdige uitspringende erker op een betonnen vloerplaat. Deze wordt bovenaan afgelijnd door een bakstenen borstwering ter afsluiting van het balkon voor het deurvenster van de derde bouwlaag. Ter hoogte van beide zijtraveeën bevindt zich een blind keldervenster, dat vermoedelijk dienst deed als verluchtingsrooster. Nagenoeg overal bleef het originele buitenschrijnwerk bewaard.

De noordelijk georiënteerde zijgevel kent een gelijkaardige vormgeving, waarbij zich in de verbrede linkertravee een driezijdige, gestapelde erker bevindt die ter hoogte van de derde bouwlaag afgelijnd wordt door een bakstenen borstwering. In het boogveld van de borstwering ter hoogte van de eerste bouwlaag werd het opschrift ‘VOULOIR POUVOIR – ANGULUS RIDET” aangebracht. De versmalde rechtertravee telt slechts twee bouwlagen en sluit bovenaan aan op de bakstenen borstwering van het dakterras. De achtergevel kent een symmetrische compositie met twee versmalde zijtraveeën en een verbrede middentravee, voorafgegaan door een vijfzijdige erker in de achterbouw onder plat dak met bekronend balkon. In de versmalde rechtertravee bevinden zich ter hoogte van de rechter hoekliseen vier gestapelde ronde vensters ter verlichting van het achterliggende trappenhuis.

Interieur

De woning werd opgetrokken op een quasi rechthoekige plattegrond en kent een vrij traditionele planindeling die aanleunt bij de klassieke indeling van het breedhuis. Op de gelijkvloerse verdieping bevindt zich ter hoogte van de middentravee een centrale gang die achterin uitgeeft op een veranda in de vijfzijdige erker. De ruime ontvangstvertrekken bevinden zich aan de straatzijde. Deze werden aan weerszijden van de centrale gang ondergebracht, waarbij het salon en de eetkamer zich respectievelijk ter hoogte van de verbrede linker- en rechtertravee bevinden. De eetkamer staat aan westelijke zijde in verbinding met de keuken. Het trappenhuis werd haaks op de centrale gang ingeplant en bevindt zich achterin de woning aan zuidoostelijke zijde. Onder de houten bordestrap werd een sanitaire ruimte ondergebracht. Op de eerste verdieping bevinden zich aan de straatzijde twee ruime kamers, waarbij deze aan noordoostelijke zijde groter werd opgevat en toegang geeft tot het centrale balkon boven het inkomportaal. Aan de tuinzijde bevindt zich de badkamer en een kleine ruimte die in verbinding staat met het terras boven de vijfzijdige erker in uitbouw. De tweede verdieping kent een gelijkaardige planindeling. In de meeste ruimtes bleef het originele schrijnwerk en hang- en sluitwerk van de binnendeuren en ramen bewaard. De bovenlichten zijn verzorgd uitgewerkt met reliëfglas. De schouwmantels werden in de meeste ruimtes vernieuwd.