Station van de N.M.B.S. met geïntegreerde woning voor de stationschef, gelegen langs de circa 1839 opgerichte spoorlijn Gent-Kortrijk. Gebouwd in 1896 in neo-Vlaamserenaissance-stijl naar de ontwerpplannen van architect Henri Fouquet, architect van onder meer de stations te Leuven, Oudenaarde, Oostkamp en Nieuwpoort-Bad. De gevels en de bedaking van het station zijn beschermd bij K.B. van 24/07/1980.

Historiek

19de eeuw. De spoorlijn Gent-Kortrijk wordt in 1839 geopend. In 1861 koopt de staat een langs de sporen gelegen woonhuis van weduwe Lefevre aan om als stationsgebouw en telegrafiekantoor in te richten. Kort daarop, in 1864, wordt het huis uitgebreid. Op de kaart van het Dépôt de la Guerre van circa 1865 wordt het station voor het eerst vermeld.

In 1890 maakt hoofdarchitect van de Belgische spoorwegen Henri Fouquet plannen op voor een nieuw station met stationschefwoonst. Wellicht neemt Fouquet niet de daadwerkelijke leiding over de uitvoering van het ontwerp, want vanaf 1892 is zijn naam niet meer teruggevonden in de personeelslijsten. De plannen van het sanitairgebouw en de goederenloods en de plannen van de interieuraankleding van het station zijn in 1891-1892 getekend door de chef de section van Kortrijk T. Wipelez. Circa 1895 wordt het oude stationsgebouw afgebroken en vervangen door het huidige.

Het station is ontworpen volgens het toenmalige vaste patroon: het omvat een lokettenzaal met links daarvan het bureau der ontvangsten, het bureau van de stationschef en het telegraafkantoor, rechts de wachtzaal van eerste en tweede klasse en de wachtzaal van derde klasse. In een vrijstaand gebouwtje rechts van het station worden de sanitaire inrichtingen ondergebracht en links van het station een magazijn. Registratie van de nieuwe stationssite in het kadaster in 1896.

20ste eeuw. Het station is vanaf zijn ontstaan tot een tiental jaren na de Tweede Wereldoorlog van groot nut voor de plaatselijke industrie zie drie loskoeren en aansluitingsporen naar omliggende bedrijven (respectievelijk Verstraete (Eilandstraat), Schotte (Zuidstraat) en Bossuyt-Dewitte (Beversestraat).

In 1962 wordt het interieur van het station veranderd. De wachtzaal van derde klasse wordt omgebouwd tot fietsstalling en het bureau van de stationschef tot magazijn. De toegangsdeur wordt vervangen en een deel van de luifel boven perron 1 en dat aan de zijkant van het station worden afgebroken. De torenhelm wordt deels afgebroken.

In 1976 worden, naar aanleiding van de elektrificatie en het ophogen van de spoorweg, het goederenmagazijn en het gebouw met sanitaire voorzieningen afgebroken. Ook het stationsgebouw zelf wordt met afbraak bedreigd en er wordt een ontwerp opgemaakt voor een nieuw station. Door het ophogen van de sporen, verdwijnen de luifel en de smeedijzeren uithangborden aan de achterkant van het station; binnenin worden keramiekvloeren en marmeren schouwen weggehaald.

In 1980 wordt het station beschermd als monument en worden restauratieplannen opgesteld onder leiding van architect K. Heyneman die voorzien in ruimtes voor de stationsfunctie in het station zelf en polyvalente ruimtes in de woning van de chef. Deze werken worden echter niet uitgevoerd. Een uitgebreid restauratiedossier naar ontwerp van architect Luc Deryckere uit Anzegem wordt samengesteld en de restauratiewerken gaan van start in 1999 zie arduinen inhuldigingsplaat met opschrift "DE RESTAURATIEWERKEN AAN DIT GEKLASSEERD/ GEBOUW ZIJN AANGEVAT OP 15.11.1999 ONDER HET/ BESTUUR VAN/ BURGEMEESTER L. DECAVELE/ EN DE SCHEPENEN E. PINOIE, L. MAES, W./ VANDEMEULEBROUCKE, R. BEYAERT, S. DETAVENIER/ EN L. CALLEWAERT". Het gebouw wordt herbestemd: de begane grond wordt ingenomen door horeca-activiteiten en op de verdieping wordt een onthaalruimte zogenaamd "d'Oude Statie" ingericht.

21ste eeuw. In 2002 wordt de stationsuitbreiding opgetrokken naar het ontwerp van architecten Van Houtryve en A. Philips (zie bouwaanvraag van 1999); het nieuwe volume bevat een lokettenzaal met sanitair voor het publiek en een lokettenkantoor met eethoek en sanitair voor het personeel.

In 2004 wordt het café "Track 75" ingericht in het eind 19de-eeuwse stationsgebouw; de horecazaak is een ontwerp van bvba New Line uit Beveren-Leie (Waregem), inrichting door interieurarchitecten Colette Deryckere en Filip Hatse (zie bouwaanvraag van 2003).

Beschrijving

Oranje baksteenbouw met gebruik van arduin voor de decoratieve elementen onder meer plint, speklagen, vensteromlijstingen, de hoek- en negblokken. Daarnaast gebruik van witsteen in de boognissen en sierankers. Leien daken.

Stationsgebouw van negen traveeën en één bouwlaag onder zadeldak met verschillende kleine dakvensters onder halve schilddaken. Dominerend middenrisaliet met tuitgevel en hoofdingang, zie cartouche met het opschrift "ENTREE - INGANG". Uiterst links tweede deur met meer uitgewerkte ingang en soortgelijke cartouche met opschrift "TELEGRAAF" onder het wapenschild van Gent, verwijzend naar de spoorlijn Gent-Kortrijk. Geveluitwerking in typische neo-Vlaamse renaissancestijl, zie gedeelde vensters, sierankers, decoratieve afwerking, voluten, gebroken druiplijsten, negblokken, bolornamenten, smeedijzeren bekroningen, halfverheven cartouches met arabesken en opschriften. In het tuitstuk, gepolychromeerd wapenschild van Harelbeke. Rood beschilderd houtwerk onder meer kroonlijst ondersteund door voluteconsoles; daaronder keramische tegels in een rosettenmotief. Soortgelijk uitgewerkte achtergevel.

Binnenin is enkel het houten cassettenplafond van de voormalige wachtzaal van eerste en tweede klasse bewaard en gereïntegreerd in de brasserie.

Woning van de stationschef links van het stationsgebouw, met gelijkaardige, doch soberder uitwerking.

Onderkelderde woning van drie traveeën en twee bouwlagen en met links een quasi voorgeplaatste toren en rechts een tuitgevel uitgewerkt als risaliet. Achthoekige toren met vierkante bovenbouw en Welse torenspits met drie kleine dakkapellen.

Links uitbreiding van 2002; grijsbakstenen volume onder plat dak met stalen schrijnwerk.