Onze-Lieve-Vrouwkapel Ter Coutere
bouwkundig element- ID
- 205310
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205310
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Onze-Lieve-Vrouwkapel Ter Coutere
Deze vaststelling is geldig sinds -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Onze-Lieve-Vrouwkapel Ter Coutere
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Onze-Lieve-Vrouwkapel "Ter Coutere", volgens de literatuur gebouwd in 1892 of 1894 (registratie in het kadaster in 1909) en oorspronkelijk opgedragen aan Sint-Godelieve. In de volksmond "Brabanders kapel" genoemd naar de bouwheer en eigenaarsfamilie van hoeve "Ter Coutere". Voorheen gelegen langs de kasseiweg naar het historische goed "Ter Coutere". Na aanleg van de woonwijk in de jaren 1970-1980 wordt de toegangsdreef naar de hoeve ingekort en komt de kapel op de hoek van de straten Ter Couter en Elfbunderen te liggen. Neogotische kapel gelegen in een grasperk met jonge Lindebomen en naaldboom.
Historiek
17de eeuw. Op de plaats waar de kapel staat, bevond zich reeds in de jaren 1600 de Winterlinde; op deze plek vonden de bijeenkomsten van de schepenbank van de heerlijkheid ter Coutere plaats.
19de eeuw. Volgens de literatuur wordt de kapel gebouwd in 1892 of 1894 op het kruispunt van de toenmalige Drieshoek en de thans verdwenen Poekweg (huidige locatie); de kapel zou gebouwd zijn ter genezing van een oogkwaal op grond verkregen van kasteelheer van Caloen uit Poeke. De literatuur vermeldt Adolf De Brabandere, bewoner van het goed "Ter Coutere", of Jozef De Brabandere als bouwheer. Het kadaster registreert de bouw van de kapel echter pas in 1909; toenmalige eigenaar is Albrecht Van Caloen uit Loppem.
20ste eeuw. In 1955 wordt de holle stam van een Lindeboom naast de kapel in brand gestoken, waardoor de boom langzaam afsterft. De beelden in de kapel zijn in diezelfde periode kapotgeslagen.
Beschrijving
Neogotische kapel van rood/bruine baksteen onder een zadeldak bedekt met zwarte kunstleien en bekronend smeedijzeren kruis; gebruik van arduin voor de schouderstukken en de dekstenen. Puntgevel met op de hoeken versneden steunberen. Spitsboogportaal in geprofileerde omlijsting met toegemetst boogveld in rode baksteen; Mariabeeldje op de arduinen latei, dubbele bruin beschilderde toegangsdeur met twee getraliede ramen (vierlobben). In de geveltop, reliëf met wapenschild van de familie van Caloen uit Loppem (Zedelgem). Zijgevels met spitsboogvenster, eveneens in een geprofileerde omlijsting. Rechthoekige plattegrond met driezijdige koorsluiting.
Interieur (volgens de literatuur) met gepleisterd tongewelf; houten altaar met Onze-Lieve-Vrouwbeeld van de bidruimte gescheiden door traliewerk.
- Kadasterarchief West-Vlanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1909/40.
- Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 102.
- CAUWE R., KERKCHOF P., VUYLSTEKE G., 100 jaar brouwerij De Brabandere-Bavik te Bavikhove, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 13, Harelbeke, 1994, p. 55.
- CLAERHOUT R., VANHOUTTE R., VUYLSTEKE G., Bavikhove: historische gebouwen en monumenten, s.l., s.d.
- DEGRANDE V., Inventaris van de kapellen in West-Vlaanderen, Gemeente Bavikhove, in Inventaris van kapellen in West-Vlaanderen, Assebroek, 2005, nr. 4.
- Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 191-192.
- GODDERIS J., DETAILLEUR W., De neogotiek in West-Vlaanderen, Religie en architectuur, Ieper, 2001, p. 49.
- LAMPAERT F., Het kapelletje onder de lindeboom, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 9, 2006, nr. 2, p. 27.
- Oude bomen in Harelbeke, in Open Monumentendag Vlaanderen, Zondag 11 september 2005, Harelbeke, 2005.
- Zo was Bavikhove, Handzame, 1976, nr. 42.
- ZWAENEPOEL A., Inventaris van traditionele solitaire bomen en struiken als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, Brugge, 2005, p. 150-151.
Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
