Eind 18de-eeuws molenhuis van de verdwenen windmolen genaamd de "Witte Molen" of "Molen Allegaert", "Molen Deleye", "Allemeersch molen" gelegen in de onmiddellijke nabijheid van het kruispunt Rijksweg/ Bavikhoofsestraat/ Overleiestraat.
Historiek
18de eeuw. De molen wordt opgetrokken circa 1790-1800 en is van 1790-1800 tot 1846 eigendom van olieslager Jan Deleye († 1846). De witbeschilderde, stenen stellingmolen wordt gebouwd met Armentierse steen van 4,5 centimeter en heeft een omtrek van 30 meter en een wiekenkruis van 24 meter. Naar verluidt dateert het molenhuis eveneens van circa 1790-1800.
19de eeuw. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) wordt achter het U-vormige woonhuis aan de straatkant een oliemolen (afgebroken) en een windmolen (Witte Molen) weergegeven. Tot het tweede kwart van de 19de eeuw gelegen op de hoek met de "Harlebekestraet"; deze straat verdwijnt deels met de aanleg van de Rijksweg (zie Rijksweg). Aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (1845) als "Moulin De Leye".
In 1857 registreert het kadaster de afbraak van de oliemolen na verkoop van de site aan landbouwer Pieter Allegaert uit Kuurne; na de afbraak van de olieslagerij wordt enkel nog gebruik gemaakt van de Witte Molen als zuivere korenmolen. Eén jaar later wordt de noordoostelijke vleugel van de U-vormige woning ingericht als een aparte woning. In 1871 wordt achter het woonhuis een zwingelarij opgericht. Het kadaster registreert in 1882 de opsplitsing van de woning aan de straatkant in twee woongedeeltes.
20ste eeuw. De Witte Molen wordt in 1946-1947 afgebroken door molenaar Julien Allegaert (registratie in het kadaster in 1953). Molenhuis afgebroken tijdens de inventarisatieperiode voor de bouw van een appartementenblok.
Beschrijving
Voormalig molenhuis op L-vormige plattegrond. Baksteenbouw van twee bouwlagen onder een half schilddak bedekt met rode en blauwgrijze Vlaamse pannen. Links, woongedeelte van zes traveeën, rechts geïntegreerd schuurvolume met grote, korfboogvormige poort. Beraapte straatgevel op een wit bepleisterde en beschilderde plint. Licht getoogde (begane grond) en rechthoekige (verdieping) openingen met een wit bepleisterde en beschilderde omlijsting; deels bewaard houtwerk. Gedichte opening op de verdieping met trompe l'oeil venster.
- Dexia-archief: prentkaartencollectie, Brussel.
- Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1857/1, 1858/6, 1871/8, 1953/42.
- Provinciale Bibliotheek Tolhuis Brugge: Bavikhove. Iconografie.
- Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 104.
- CLAERHOUT R., VANHOUTTE R., VUYLSTEKE G., Bavikhove: historische gebouwen en monumenten, s.l., s.d.
- Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 239.
- MAERTENS-VERKINDEREN M., Uit het verleden van Bavikhove, Handzame, 1974, p. 55.
- Zo was Bavikhove, Handzame, 1976, nr. 33.