erfgoedobject

Hoeve Ter Triest

bouwkundig element
ID
205353
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205353

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Ter Triest
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

18de-eeuws goed "Ter Triest", sinds het begin van de 20ste eeuw ook genaamd de "Kapelhoeve". Gelegen bij de grens met Hulste en Ooigem (Wielsbeke). Opgenomen in de niet-limitatieve lijst van merkwaardige gebouwen in het open landschap van Harelbeke, definitief vastgesteld in de gemeenteraad van 11.02.2008 (categorie 1).

Historiek

15de eeuw. De hoeve wordt voor het eerst vermeld in de pachtcontracten van 1441; in de periode 1441-1453 eigendom van Adries Vander Meren. Vanaf 1453 eigendom van François Vander Meren.

16de eeuw. In 1572 is de hoeve in het bezit van François Vander Lummene (pachter Joos Ameye).

17de eeuw. Naar verluidt schildert Loys de Bersaques in 1645 het goed op de muur van de raads- of schepenzaal in het Kortrijkse stadhuis. Op een schets van 1651 wordt voor het eerst een omwalling aangeduid. Op een ongedateerde kaart van de heerlijkheid Duufhuyse (vermoedelijk circa 1682) bestaat "het goet te triest" uit een boerenhuis met een schuur (in vakwerk?) en een bakhuis. Vanaf 1688 eigendom van Guillaume Van Lansberghe.

18de eeuw. Volgens de literatuur wordt de datum "1741" vermeld op een eikenhouten balk in de schuur. De kaart van 1750, opgemaakt door Frans De Bal, geeft het boerenhuis en de schuur weer, aangeduid als "t' goet te triest". Vanaf 1752 eigendom van de heer Baert. De literatuur vermeldt de inscriptie van de datum "1763" in een eiken balk in de stalling. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), aangeduid als "Ter Triest"; weergave van het boerenhuis met twee schuren en mogelijk enkele kleinere landgebouwen.

19de eeuw. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) is de hoeve omwald: het boerenhuis bevindt zich binnen een tweede kleinere omwalling met brug naar het neerhof, op het neerhof weergave van de twee schuren en vier kleinere gebouwen (volgens de literatuur onder meer schaapsstal, duiventil en kapel). Circa 1830 eigendom van Rosalie D'hond uit Gent. Op de Atlas der Buurtwegen (1845) en de Popp-kaart (1856) aangeduid als "Ferme Masureel". In 1864 laat mevrouw Vandewoestyne-D'hane Steenhuyse uit Gent de schuur aan de westzijde van het erf uitbreiden met twee traveeën aan de zuidzijde (ingebruikname in 1868). Bij de uitbreiding zou de schuur omgevormd worden tot stalling (de literatuur dateert deze uitbreiding echter pas in 1938). In 1865 registreert het kadaster de afbraak van drie van de vier kleine gebouwen. Volgens de literatuur, bouw in de 19de eeuw van het bakhuis achter het boerenhuis. Vanaf 1867 is de hoeve eigendom van de familie De Liedekerke-Vandewoestijne uit Brussel (zeker tot de jaren 1920). Verpacht aan Rufin Masureel, die van 1872 tot 1894 burgemeester van Bavikhove is.

20ste eeuw. Het bakhuis zou circa 1930 als bijkeuken ingenomen worden bij het boerenhuis. Volgens het kadaster wordt vóór 1932 een bergplaats tegen de achtergevel van de schuur en een kippenhok tussen het boerenhuis en de schuur gebouwd.

In 1938 verkoopt graaf de Lichtervelde de hoeve aan Leon Bekaert uit Zwevegem en in hetzelfde jaar wordt ook het strodak van het boerenhuis vervangen en in 1939 het strodak van de schuur. In 1943 registreert het kadaster de verdwijning van de kleinere omwalling rondom het boerenhuis (enkel westzijde bewaard) en de afbraak van het vierde kleine landgebouw. De literatuur vermeldt dat in 1951 ook het noordelijke en oostelijke deel van de grote omwalling verdwijnen.

In 1953 worden de aardappelkelder met gemetselde gewelven in de schuur verbouwd tot garage. Na 1985 wordt het boerenhuis gerenoveerd: de voordeur met bovenliggende dakkapel (puntgevel) wordt van de derde naar de vierde travee verplaatst, toevoeging van twee nieuwe dakvensters en afbraak van de dakruiter.

Beschrijving

Dieper gelegen hoeve met in oorsprong dubbele omwalling; de grote wal nog deels bewaard als sloot. Verharde erfoprit in het verlengde van de Eerste Aardstraat; dreef langs één zijde met populieren omzoomd. Kapel aan het begin van de dreef. Erftoegang met smeedijzeren hek tussen twee witbeschilderde bakstenen pijlers; rechterpijler met rondboognis in blauwgesmoorde baksteen met beeld van de Heilige Antonius. Erf volledig heraangelegd.

Boerenhuis van aan de noordzijde van het erf; bewaarde oudere kern. Eénlaagse verankerde baksteenbouw van zeven traveeën onder een pannen zadeldak. Witbeschilderde gevel aan erfzijde; centrale travee met omlijste toegang en bekronende dakkapel (geflankeerde door twee vernieuwde dakvensters). Beluikte vensters met vernieuwd houtwerk. Interieur met onder meer. bewaarde geprofileerde balkslof in het bureau rechts van de inkom.

18de-eeuwse schuur (1741) aan de oostzijde van het erf. Witbeschilderde verankerde baksteenbouw op zwart gepekt plint en onder overkragend pannen zadeldak, ondersteund door twee steunberen aan erfzijde. Korfboogvormige dwarsdoorrit, voorts licht getoogde openingen. Zuidgevel met luchtsleuven.

Stallingen aan de westzijde van het erf; oorspronkelijke schuur van 1763. Witbeschilderde, verankerde baksteenbouw op zwart gepekte plint en onder overkragend pannen zadeldak met vijf dakkapellen boven elke staldeur. Langgerekt volume van vijftien traveeën met aan zuidzijde lager volume van twee traveeën daterend van 1864-1868 (volgens literatuur van 1938). Rondboogvormige openingen met vernieuwd schrijnwerk.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1865/3, 1943/6.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 212: Kadastrale Legger, Bavikhove, artikel 246.
  • Rijksarchief Gent, Fonds Piers de Ravenschoot, nr. 1219: Renteboek van de heerlijkheid Duyfhuyse met plan van land en een hoeve gelegen rond de Leie, de Vaernewyckbeek en de straete naar Bavikhove naer Cortryck, plan van enkele percelen land aan de straete naer Thielt, s.d. (1682).
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nr. 495: Caerte figurative van twee geprojecteerde steenwegen leedende van de stadt Cortryck naer de gonne van Thielt, F. De Bal, 1750.
  • BOTTE K., GLORIEUX R., VANDEWALLE (red.), Het hoevenboek van Harelbeke, Deel 1: Bavikhove, Harelbeke, 1985, p. 39-43.
  • CLAERHOUT R., VANHOUTTE R., VUYLSTEKE G., Bavikhove: historische gebouwen en monumenten, s.l., s.d.
  • Familiegeschiedenis Masureel, Wortegem-Petegem, 2001, p. 146-151.
  • Harelbeke, Open Monumentendag 12 september 1993, Harelbeke, 1993.
  • MAERTENS-VERKINDEREN M., Uit het verleden van Bavikhove, Handzame, 1974, p. 27-32, 61.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes

  • Is deel van
    Tweede Doorsnijdstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Ter Triest [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205353 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.