erfgoedobject

Gemeenteschool

bouwkundig element
ID
205433
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205433

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gemeenteschool
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Voormalig schoolgebouw van 1912 van de gemeenteschool van Hulste, thans ingericht als stedelijke openbare bibliotheek en cultureel centrum van Hulste.

Historiek

19de eeuw. In 1856 koopt de gemeente Hulste een huis en erf aan de Kasteelstraat om er een school op te bouwen. Dit huis wordt reeds weergegeven op het primitief kadasterplan (circa 1830) en is circa 1830 eigendom van landbouwer C. Vermeulen. Naast het bestaande huis wordt in 1856-1857 een klein volume, namelijk de nieuwe gemeentelijke jongensschool gebouwd; ingebruikname in 1858 (kadaster) of 1859 (literatuur). In 1874 wordt het bestaande huis aan de straatkant in opdracht van de gemeente Hulste verhoogd en omgevormd in een schoolgebouw. Naar aanleiding van de wet Van Humbeek van 1879 krijgt de gemeentelijke jongensschool een nieuwe hoofdonderwijzer en wordt de vrije jongensschool opgericht. Bij beslissing van het schepencollege van 28 oktober 1885, in de nasleep van de schoolstrijd, wordt de vrije jongensschool ook aangenomen. Op 24 augustus 1886 wordt de voorafgaande beslissing van het schepencollege echter herroepen en wordt de jongensschool opnieuw "gemeentelijk".

20ste eeuw. In 1912 wordt de gemeenteschool uitgebreid met de bouw van een nieuwe vrijstaande klassenvleugel loodrecht op de straat en een vleugel evenwijdig met de straat. De bestaande 19de-eeuws gebouwen worden op dat ogenblik omschreven als huis van den onderwijzer (volume aan straatkant) en gemeenteschool (achterliggend volume). Na de Tweede Wereldoorlog tot aan de fusie in 1977 doet de onderwijzerswoning dienst als gemeentehuis. In 1968 verhuist de school omwille van de bouwvallig geworden gebouwen naar de nieuwe gemeenteschool aan de Tieltsestraat. Enkele lokalen in het schoolgebouw van de jaren 1850 aan de Kasteelstraat doen vanaf 1973 een tijdlang dienst als chiro-lokaal. Na de fusie met Harelbeke op 1 januari 1977 worden de oude schoolgebouwen aan de Kasteelstraat omgebouwd tot een sociaal-cultureel centrum. In 1979 geeft de gemeente Harelbeke de opdracht aan het architectuur- en studiebureel ingenieur Jacques Lannoo uit Marke om aanpassingswerken uit te voeren in de vleugel van 1912, toen gebruikt voor verschillende sociaal-culturele doeleinden (onder meer gemeentediensten, bibliotheek, K.S.A, K.A.J., veldwachterarchief). Het voormalige schoolgebouw wordt in 1981 uitgebreid met een volume aan de westzijde (ingericht als "'t Kajotterke") en een volume aan de noordzijde; daarnaast worden het dak en het schrijnwerk vernieuwd.

In 1985 wordt het socio-cultureel gebouw volgens het kadaster nogmaals vergroot en opgesplitst in een administratief gebouw en een cultureel centrum. In datzelfde jaar registreert het kadaster ook de afbraak van het schoolgebouw uit de jaren 1850 en van "'t Kajotterke". De voormalige onderwijzerswoning is zeker nog tot 1994 bewoond en is in de tweede helft van de jaren 1990 gesloopt.

Beschrijving

Deels gerenoveerd en tot bibliotheek en cultureel centrum herbestemd schoolgebouw van 1912. Achterliggende uitbreiding uit de jaren 1980. Dwars op de Kasteelstraat gelegen rode baksteenbouw onder een vernieuwd, pannen zadeldak; de dakoverstek aan de straatzijde met windbord en bekronende hogel wordt ondersteund door grote, houten schoren en een windbord. De straatgevel wordt getypeerd door het gebruik van oranje baksteen voor de omlijsting van de vensters en de tweeledige traveenissen; in de geveltop, tweelicht onder ontlastingsbogen met open voeg, samen gevat in een tweeledige traveenis. Bewaarde oostgevel voorzien van drielichten met arduinen onder- en bovendorpels, een segmentboogvormige omlijsting en bovenliggende muizentand in oranje baksteen (vernieuwd schrijnwerk); gelijkaardig uitgewerkte, segmentboogvormige deuropening met bovenlicht (tweelicht). Volledig vernieuwde westgevel (vernieuwd na 1985).

  • Archief Technische Dienst Harelbeke, Bouwaanvragen: Hulste, 1979/64.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Hulste, 1860/2, 1875/4, 1882/67, 1912/15, 1981/4, 1985/20.
  • Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 130.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 216.
  • KERCKHOF P., DECROIX L., Het onderwijs te Hulste, vroeger en nu!, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nummer 17, Harelbeke, 1997, p. 32-34, 40, 68, 76.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeenteschool [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205433 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.