erfgoedobject

Klooster met bejaardentehuis

bouwkundig element
ID
205434
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205434

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig Ouderlingengesticht De Heilige Familie of Oudemannenhuis van de zusters van de Heilige Familie uit Kortrijk. Klooster met bejaardentehuis gebouwd in 1899 en in 1950 opgesplitst in drie afzonderlijke woningen.

Historiek

19de eeuw. In 1871 bouwt het Bureel van Weldadigheid van Hulste volgens het kadaster een huis met achterliggend bijgebouw. In de woning worden volgens de literatuur bejaarden verzorgd van 1873 tot 1899.

In 1898 verkoopt het Bureel het bejaardentehuis aan priesters Camiel Delaere uit Kortrijk en Joris Delaere uit Torhout. In opdracht van priesters Delaere en door stimulans van J.B. Lelieur (pastoor van Hulste in 1864-1900) wordt door de zusters van de Heilige Familie uit Kortrijk in 1898-1899 een nieuw gesticht gebouwd ter vervanging van het bejaardentehuis van het Bureel van Weldadigheid (volledige reconstructie volgens het kadaster). De werken worden uitgevoerd door aannemer Despriet uit Hulste. Het gebouw wordt - typisch voor de architectuur van het einde van de 19de eeuw - geritmeerd door spitsboogvormige traveenissen, die samen met de dakvensters en hun spitse bekroning, de verticaliteit benadrukken. Het nieuwe Oudemannenhuis bestaat uit drie delen: centraal het klooster, rechts de mannen- en links de vrouwenafdeling; boven is ruimte voorzien voor enkele kamers voor betalende pensionairs. Achter het klooster en de vrouwenafdeling is er een kapel. Een kleine tuin, een Lourdesgrot en een hoeve met land vervolledigen het geheel.

20ste eeuw. In 1900 registreert het kadaster nog een uitbreiding aan het centrale bijgebouw en vanaf dan is het klooster bewoond door vier zusters en enkele leken. Enkele jaren later wordt er uit noodzaak nog 2,5 hectare landbouwgrond bijgekocht om zelf gedeeltelijk te kunnen voorzien in de bevoorrading.

In 1917 richten twee bommen schade aan het Oudemannenhuis. In 1940 wordt het geheel aangepast en gemoderniseerd in functie van de steeds scherper wordende voorwaarden van comfort en hygiëne.

Doordat het klooster van de Heilige Familie in Kortrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt vernield en de nodige fondsen ontbreken om de gebouwen in Hulste te vernieuwen, wordt de instelling opgedoekt. In 1950 wordt het gesticht verbouwd en opgesplitst in drie huizen, die verkocht worden aan wasbleker Ursmarus Vanassche (voormalige mannenafdeling), wever Jerôme Demaeght (voormalig klooster) en elektricien Georges Remaut (voormalige vrouwenafdeling). Rechts van de drie huizen wordt dwars op de straat een nieuw bijgebouw opgetrokken (thans gesloopt). Op de achterliggende landbouwgrond wordt de nieuwe begraafplaats aangelegd (Kerkhofstraat). Het gedeelte palend aan de Tieltvoetweg wordt verkaveld als bouwgrond (zie Tieltsestraat).

Beschrijving

Voormalig bejaardenhuis bestaande uit een kloostergebouw (nummer 25) met een mannen- (nummer 27) en vrouwenafdeling (nummer 23); thans omgevormd in drie woningen.

Monumentale verankerde baksteenbouw van drie bouwlagen en in totaal dertien traveeën (vijf + drie + vijf) onder een gemansardeerd zadeldak (deels pannen, deels leien). In oorsprong symmetrisch opgebouwde straatgevel met centrale getrapte puntgevel; de gevel wordt geritmeerd door de samenvattende korfboogvormige traveenissen (spitsboogvormig in de centrale puntgevel) en verlevendigd door het gebruik van arduin voor onder meer de onder- en bovendorpels, de doorlopende druiplijst op de verdieping en de dekstenen boven de plint en de getrapte puntgevel. Muizentand onder de dakrand/ dakverdieping. Rechthoekige muuropeningen onder arduinen latei en licht getoogde strekken. Boven de centrale toegangsdeur bevindt zich een thans vlak gecementeerde en lege heiligennis met arduinen sokkel (verdwenen leien dakje).

Deels verbouwd zie onder meer de toegevoegde winkelpui "RECO" bij nummer 23 en het vernieuwde schrijnwerk. De bovenste bouwlaag van nummer 27 is recent herbouwd in baksteen, terwijl nummer 23 nog het onderste deel van de voormalige dakvensters bewaart.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Hulste, 1872/5, 1899/9, 1900/5, 1950/14, 1953/31.
  • Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 129.
  • DECROIX L., De 'stikgaze' in Hulste - oktober 1918 (deel II), in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jaargang 3, 2000, nummer 1, p. 12.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Er werden wijzigingen doorgevoerd, onder meer aan de muuropeningen.

  • Informatie meegedeeld door Intercommunale Leiedal (22 december 2022). 
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster met bejaardentehuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205434 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.