erfgoedobject

Hoeve Ter Calfshaege

bouwkundig element
ID
205474
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205474

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dieper gelegen, historische hoeve "Ter Calfshaege" of "Hof Kattebeke". De hoevenaam verwijst mogelijk naar het stuk land "cattemes stic" te Hulste, volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1559. Hoeve uit het begin van de 18de eeuw met in het tweede kwart van de 20ste eeuw verbouwde/ herbouwde gebouwen, gelegen ter hoogte van een bocht in de Tombroekstraat. Opgenomen in de niet-limitatieve lijst van merkwaardige gebouwen in het open landschap van Harelbeke, definitief vastgesteld in de gemeenteraad van 11.02.2008 (categorie 2).

Historiek

18de eeuw. De hofstede "Ter Calfshaege" dateert volgens de literatuur van 1708 en wordt voor het eerst weergegeven op een kaart van 1715 uit het landboek van Hulste; de hoeve is eigendom van het Sint-Salvatorskapittel te Harelbeke en bestaat uit zes gebouwen rondom een centraal erf. De hoeve wordt op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), aangeduid als pachthoeve (cense) "Cse haelshove"; weergave van een omwald boerenhuis met twee landgebouwen (één dwars op en één evenwijdig met de erfoprit) op het neerhof.

19de eeuw. Het primitief kadasterplan (circa 1830) geeft op het neerhof - ten zuiden van het omwalde boerenhuis - het poortgebouw, twee grote landgebouwen (waarvan één dwars op het poortgebouw), een bakhuis en een landgebouwtje weer. Circa 1830 eigendom van weduwe Courtens uit Harelbeke. Aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (1845) en op de Popp-kaart (1856) als "Hof Kattebeke".In 1882 is de hoeve eigendom van Raymond Courtens, ontvanger van het enregistrement te Harelbeke.

20ste eeuw. Volgens de literatuur wordt de hoeve in 1909 in brand gestoken, waarbij de stallingen en de hooischuur volledig in de vlammen opgingen. In 1911 is de hoeve in het bezit van Juliaan Gheysens uit Harelbeke. In 1936 wordt het huidige boerenhuis gebouwd in opdracht van landbouwer René Verhulst. Het oorspronkelijke, omwalde boerenhuis bevindt zich in 1946 in puin en wordt afgebroken; de omwalling blijft behouden. Eveneens in 1946 worden de bestaande gebouwen op het neerhof verbouwd en/ of uitgebreid.

Beschrijving

Lange, verharde erfoprit. Hoeve met losse bestanddelen gelegen rondom een centraal erf met grint.

18de-eeuws poortgebouw op het einde van de erfoprit en aan de zuidzijde van het erf. Verankerde baksteenbouw onder overkragende zadeldaken bedekt met Vlaamse pannen. Centraal hoger volume met poortdoorgang. Wagenhuis aan oostzijde met drie rechthoekige poortopeningen onder I-balk aan erfzijde. Schuurvolume aan westzijde met rechthoekige poort aan erfzijde.

Boerenhuis aan de noordzijde van het erf, daterend van 1936. Rode baksteenbouw op een gecementeerde plint en onder een zadeldak met blauwgrijze pannen. Decoratieve baksteenfries bovenaan de gevel. Rechthoekige muuropeningen onder doorlopende betonnen lateien. Recentere lage uitbreiding onder pannen lessenaarsdak tegen de rechterzijgevel.

Schuur van 1946 aan de westzijde van het erf, gebouwd dwars op het poortgebouw. Vrij hoge bakstenen schuur onder een zadeldak met golfplaten. Twee dubbele schuifpoorten op hangrail aan erfzijde, achtergevel met gedichte poortopeningen.

Landgebouw aan de oostzijde van het erf (18de-eeuws volume verbouwd in 1946), verscholen achter een rij bomen. Bakhuis, gelegen ten oosten van het boerenhuis.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Hulste, 1882/43, 1936/12, 1946/14.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 212: Kadastrale Legger, Hulste, artikel 370.
  • Provinciale Bibliotheek Tolhuis Brugge: Hulste. Iconografie.
  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Hulste, nr. 81: Caerte figurative van het tweede deel der prochie van Hulste oost ende noort de prochie van Roosebeke ende oost de prochie van Bavichove suyd de prochie van Ooyghem en Bavichove..., in Lantbouck ende afmetinghe der prochie van Hulste, Pieter Stueperaert, 1715.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel VII, Brugge, 1927, kolom 387.
  • Muizelmolenpad. Hulste-Harelbeke, Deerlijk, 1978.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Ter Calfshaege [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205474 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.