erfgoedobject

Hoeve Ter Couttere

bouwkundig element
ID
205942
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205942

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Ter Couttere
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historische hoeve "Ter Couttere" met historiek minimaal opklimmend tot de 17de eeuw. Huidig gebouwenbestand dateert hoofdzakelijk uit de 19de eeuw. Hoeve bestaande uit losse bestanddelen georganiseerd rond een met gras begroeid erf met hoogstamboomgaard, grote linde voor de boerenwoningen brede kasseistrook langs de gebouwen. Gekasseide oprit aan de westzijde afgesloten door een gietijzeren hek. Smeedijzeren toegangspoortje aan de Koolskampstraat tussen gietijzeren kolommen en een verhard voetpad door de boomgaard naar de boerenwoning.

Geschiedenis

Oorspronkelijk een vrij-eigen hofstede van de heren van Zwevezele die aan de overzijde van de Koolskampstraat hun "Hof ter Couttere" (later kasteel) hadden. Ook gekend als "den pachtgoede ’s heeren van Swevezeele". Later terecht gekomen in de erfenis van Adriana Luucx gehuwd met Jan de Gryse. In 1642 behoorde de hofstede toe aan hun nakomelingen en was de hofstede bewoond door Jan de Nolf. Het landboek van 1676 vermeldt Gillis Clayssone als eigenaar. Bij de pachthoeve hoorden toen 22 hectare grond. Bij ontpleisteringwerken in de jaren 1970 werd een jaarsteen "1703/ CVK" aangetroffen. Deze verwijst vermoedelijk naar een verbouwing. Weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) als een hoeve bestaande uit vier vrijstaande gebouwen binnen een ruime boomgaard op een omhaagd perceel. Op het primitief kadasterplan (circa 1834) zijn de boerenwoning en de schuur al weergegeven. Op het erf bevinden zich nog twee landgebouwen en achter de boerenwoning liggen een bakhuis en een moestuin. Het geheel is gelegen in een boomgaard en is eigendom van landbouwer Pieter Van Couter uit Zwevezele. Zelfde weergave in de Atlas der Buurtwegen (circa 1843). Volgens het kadaster wordt in 1855 de oude stal afgebroken en wordt de huidige stal gebouwd. Dit wordt bevestigd door de jaarankers in de zijgevel van de stal. Een deel van de meegaande gronden wordt in 1887 verkocht voor de aanleg van begraafplaats (Schoolstraat). In 1880 wordt het tracé van de Koolskampstraat aangepast zodat het oorspronkelijk rechthoekig perceel nu wordt afgesneden in de noordwesthoek. Daarvoor moet het nutsgebouw aan de straat worden opgeofferd. Het hoekje van de boomgaard dat nu aan de overzijde van de straat ligt blijft als dusdanig in gebruik. In hetzelfde jaar wordt rechts (oosten) van de boerenwoning ene "mouterij" aangebouwd. Een mutatieschets van 1897 vermeldt dat een jaar daarvoor het bakhuis volledig werd herbouwd ditmaal met een grotere plattegrond. In 1922 verwoest een brand de boerenwoning en wordt de huidige boerenwoning opgetrokken, met recuperatie van enkele muren. Bij ontpleistering van de voorgevel wordt een gevelsteen met opschrift "C.V.K./ 1703" bloot gelegd.

Beschrijving

Ten zuidoosten van het erf, boerenwoning. Herbouwd in 1923 met recuperatie van een aantal elementen van de boerenwoning dat was weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778). Opgebouwd uit een hoger volume van vier traveeën en twee bouwlagen met aan weerszijden een lage aanbouw. Centraal gebouw in verankerde, oranje baksteen onder zadeldak (blauwe, geglazuurde, mechanische pannen). Rechterzijgevel gecementeerd met schijnvoegen, gecementeerde plint met breuksteenmotief. Muuropeningen onder getoogde strek, gevat in een vlakke omlijsting. Tandlijst onder goot. Bewaarde wit geschilderde schuiframen, ramen met T-indeling en deels beglaasde paneeldeur met gietijzeren grille. Aanbouw rechts (westen) in verankerde, donkerrode baksteen onder zadeldak (rode, Vlaamse pannen). Erfgevel gecementeerd en afgewerkt met imitatievoegen. Aangepaste poortopening in erfgevel, zijgevel opengewerkt door beluikte laadopening in top en deuropening daaronder, beide onder getoogde strek en met vernieuwd houtwerk. Tweedelige aanbouw links (oosten) bestaande uit volume van twee traveeën onder zadeldak (blauwe, geglazuurde, mechanische pannen) met licht geknikte dakoverstek en een volume van een travee onder lessenaarsdak (rode, mechanische pannen). In linker zijpuntgevel sporen van een ophoging en verbreding met bewaarde muurvlechtingen. In zijgevel twee bewaarde getoogde strekken van gedichte muuropeningen. Recente, voorgeplaatste erfgevel met aangepaste muuropeningen namelijk een rechthoekige deur, venster en poort onder getoogde strek met vernieuwd houtwerk. Vlak voor dit gebouw bevindt zich een weegbrug in de gekasseide oprit.

Ten zuiden van de boerenwoning, bakhuis. Herbouwd in 1896. Verankerde, rode baksteenbouw onder schilddak (rode en blauwe, Vlaamse pannen) met brede, geknikte dakoverstek.

Ten westen van het erf, stal/ schuur met geïncoporeerd wagenhuis. Gedateerd "1855" door middel van jaarankers in linker zijgevel. Verankerde, rode baksteenbouw onder zadeldak (rode, mechanische pannen) met brede, geknikte dakoverstek op uitgelengde kepers en een centrale, beluikte laadopening in dakvenster onder zadeldakje. Zijgevels afgewerkt met muurvlechtingen, dubbele cordonlijst en tandlijst onder dakoverstek. Aangepaste stalvensters, staldeuren onder getoogde strek, rechts wagenhuisgedeelte met lage opening onder houten latei aan erfzijde, gedicht aan de westzijde, centrale dwarsdoorrit onder korfboogstrek, eveneens gedicht aan de westzijde. Deels bewaarde tweeledige strokendeuren. Linker zijgevel met beluikte laadopening en deur onder licht getoogde strek, vernieuwd houtwerk.

Ten noordoosten van het erf, schuur. Gebouwd voor 1834 (zie primitief kadasterplan). Verankerde, rode baksteenbouw onder zadeldak (rode, mechanische pannen) met brede, licht geknikte dakoverstek. Dubbele dwarsdooritten afgesloten door schuifpoorten. Rechts lagere poort onder I-profiel. Zuidelijke zijpuntgevel met zonnerad en drie deuren onder licht getoogde strek, bewaarde groen geschilderde opgeklampte deuren. Gekasseid pad tussen schuur en ast afgesloten door dubbel hek in bandstaal.

Ten zuidoosten van het erf, ast. Hoog volume van drie traveeën en vier bouwlagen onder brouwerij dak. Rode baksteenbouw met ankers ter hoogte van de droogvloeren. Kleine vensters onder getoogde strek en betonnen latei en drie boven elkaar geplaatste laadopeningen onder getoogde strek met behouden deels beglaasde strokendeur. Smeedijzeren markiezen met verwijderd glas aan oostzijde.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Primitief kadasterplan, 207: Mutatieschetsen, Zwevezele, 1855/6, 1881/8, 1889/15, 1897/15.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, 2571.
  • LAMS L., Markante gevels van woningen te Wingene en Zwevezele, in Ons Wingene, jaarboek 6 (deel 2), 2003, p. 82.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Ter Couttere [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205942 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.