erfgoedobject

Klooster van de paters van de Heilige Geest

bouwkundig / landschappelijk element
ID
206169
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206169

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het voormalige klooster van de missiecongregatie "paters van de Heilige Geest" of paters Spiritijnen, huisvest sinds 1980 het woon- en zorgcentrum De Wingerd. Het klooster werd in 1912 opgericht op een domein van de Leuvense handelaarsfamilie Liberton, gelegen op de onbebouwde westhelling tussen de Ierse Predikherenstraat, de Wijnpersstraat en de Hogestraat. Het complex wordt gevormd door een herhaaldelijk uitgebreide neogotische kloostervleugel (1912) aan de Noormannenstraat, aanpalend een sobere modernistische kapel (1936, A. Dankelman), een dwarsvleugel (1933, A. Dankelman, uitgebreid in 1949 door F. Vandendael) en recente paviljoenen (1993, H. Hermans) met een dagverblijfcentrum, rusthuisflats en andere functies in de ruime tuin.

De kloostervleugel is een eenvoudig bruinrood bakstenen gebouw van negen traveeën en drie bouwlagen onder een leien mansardedak met dakkapellen. De licht verdiepte Brugse traveeën bevatten steekboogvensters en worden bekroond door een dubbele muizentandfries. Centraal de toegangstravee, risalietvormig uitgewerkt, met een breder venster en voorzien van een recente glazen luifel. Horizontaliserend zijn de als cordon uitgewerkte, doorlopende onderdorpels van de tweede bouwlaag, de muurbanden in gesinterde baksteen, de houten kroonlijst op klossen en de omlopende kroonlijst van de mansarde en dakkapellen. De oostelijke zijgevel van drie verdiepte traveeën is op de hoeken geschoord door twee haakse steunberen in baksteen met hardstenen schoten en heeft een getrapte bekroning met muizentandfries, hardstenen dekstenen en dito druipstenen. Kapel van vier traveeën en drie bouwlagen onder een steil leien zadeldak en uitspringende houten kroonlijst. De bakstenen gevel op gecementeerde plint wordt gedomineerd door een dubbelhoge, driezijdige erker met rechthoekige vensters waarvan het gevelparement gedeeltelijk bepleisterd is. De andere traveeën zijn gescheiden door bakstenen lisenen en bevatten in de derde bouwlaag vierlichten met getrapte dagkanten. Centraal in de gevel werd recent een groot vierkant venster met glasdallen toegevoegd.

Dwarsvleugel met modernistische inslag telt twee traveeën en drie bouwlagen onder een mansardedak met brede dakkapellen. In de eerste en tweede bouwlaag worden de traveeën gescheiden door licht verheven bakstenen pilasters, waartussen grote rechthoekige vensteropeningen met plint en borstwering in simili-bepleistering. Deze pilasters dragen een doorlopende hardstenen waterlijst in de derde bouwlaag, waarboven twee aan twee gekoppelde vensters in een verdiept en bepleisterd gevelvlak. De tuinvleugel werd in 1949 aan de westzijde uitgebreid met een twee bouwlagen hoge sober bakstenen aanbouw waar in 1985 driehoekige glazen erkers aan toegevoegd werden, alsook een noodtrap en goederenlift. Het interieur werd volledig verbouwd bij de modernisering van het rusthuis in 1984-1985 volgens de plannen van architect H. Hermans en verloor, op een hardstenen keldertrap en het betonnen rondbooggewelf van de kapel na, al z'n oorspronkelijke elementen. In 1993 werd het rusthuis, naar ontwerp van dezelfde architect, verder uitgebreid met een dagverblijfcentrum, een bakstenen gebouw van drie traveeën en twee bouwlagen met een plat dak, in het verlengde van het bestaande gebouw in de Noormannenstraat, en een complex met tien rusthuisflats; vier geschakelde split-level volumes in rode en zwarte baksteen met pannen zadeldaken die met het hoofdgebouw verbonden zijn door een glazen gang.

De vroegere kloostertuin met boomgaard en bakstenen ommuring bleef deels bewaard, maar werd plaatselijk verhard als parkeerruimte en brand- en toeleveringsweg. De tuinmuur met dubbele houten toegangspoort onder een getrapt topgeveltje in de Ierse Predikherenstraat dateert van 1906; de bakstenen tuinmuren met spiegels aan de Hoge- en Noormannenstraat respectievelijk van 1938 en 1942. Tussen straat- en tuinvleugel nog een restant van de vroegere terrasaanleg met keermuren in breuksteen, versierd door kleine zuiltjes met geprofileerde hardstenen dektafels.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, dossier 92652 (bouwv. 18.04.1933); dossier 96623 (bouwvergunning 24.04.1936); dossier 99100 (bouwvergunning 16.06.1938); dossier 102093 (bouwvergunning 03.08.1942); dossier (bouwvergunning 03.11.1948, 06.07.1949); dossier 110278 (bouwvergunning 21.04.1953); dossier 124288/7795 (bouwvergunning 26.08.1975); dossier 133944/877.4 (bouwvergunning 29.07.1983); dossier 134124 (bouwvergunning 26.08.1983); dossier 134474/874.1 (bouwvergunning 03.02.1984).
  • MEULEMANS A., Atlas van het oude Leuven, Leuven, 1981, p. 323 e.v.
  • Les Pères du Saint Esprit. Leurs oeuvres d’assistance corporelle en Afrique et en Amérique, in TRICOT-ROYER J. e.a., Lichamelijke Bijstand in België. L’assistance corporelle en Belgique, numéro spéciale de La Revue Catholique des idées et des faits, Brussel, 1936, p. 163-166.
  • Werkers voor Afrika, de Paters van de Heilige Geest, Leuven, 1957.
  • Leuven, een stad die groeit. Een gemeenschap bouwt aan haar milieu, tentoonstellingscatalogus, Leuven, 1975, p. 137.
  • UYTTERHOEVEN R., Leuven in oude prentkaarten deel 2, Zaltbommel, p. 14.
  • UYTTERHOEVEN R., Leuven Weleer 6. Op de westhelling en langs de Vesten, Leuven, 1990, p. 22-23, 139.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster van de paters van de Heilige Geest [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206169 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Leuven

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.