erfgoedobject

Modernistisch woonhuis Gordts met tuin

bouwkundig element
ID
206815
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206815

Juridische gevolgen

Beschrijving

De Woning Gordts is een ontwerp van architect Van Der Meeren uit 1965.

Met een productie van meer dan 100 woningen is de privé-woningbouw, met tal van referentiewerken, dominant aanwezig binnen het indrukwekkende oeuvre van Van Der Meeren. Gebouwd in opdracht van intellectuelen en kunstenaars situeren de meeste woningen zich binnen het Vlaams Gewest en voornamelijk in Vlaams-Brabant. Algemeen worden zijn ontwerpen uit de jaren 1960 tot zijn meest inventieve en geslaagde creaties beschouwd.

De woning Gordts, gebouwd in opdracht van een doktersfamilie en in samenwerking met architecte Monique Morsomme, werd ingeplant op een groot rechthoekig boomgaardperceel boven op de Tomberg. dit is gelegen ten noordwesten van de dorpskern, op het hoogste punt van de gemeente, in een nog overwegend landelijke omgeving.

Om voldoende manoeuvreerruimte voor de wagens te creëren ligt de woning wat achterin terwijl ze sterk in de breedte werd uitgebouwd om zoveel mogelijk bomen op het terrein te sparen. Ook diende de woning in twee afzonderlijke entiteiten te kunnen worden opgedeeld. De werken die in mei 1966 startten en het jaar daarop in augustus waren voltooid werden uitgevoerd door aannemer Van Den Bossche uit Sint-Kwintens-Lennik.

De twee bouwlagen tellende ruime woning of villa bevat gelijkvloers, aan straatzijde, een dubbele garage met aangrenzende hal, vestiaire en bureau en centraal de eetkamer met links een ruime leefruimte, rechts een grote keuken waarop de kinderliving aansluit; op de verdieping de mezzanine, de ouder- en drie kinderslaapkamers en twee rug aan rug geplaatste kleine badkamers. De woning is volledig opgetrokken uit Siporex-elementen zowel de dragende muren met verdeelbalken in gewapend beton als de vloeren. Siporex cellenbeton werd sinds de jaren 1930 voornamelijk toegepast bij grootschalige projecten zoals onder meer scholen, hospitalen… en werd geprezen voor zijn akoestische en thermische kwaliteiten. Voor de grote overspanning van de living werd gebruik gemaakt van betonbalken 35/230 met voorgespannen wapening. Zwarte eterniet golfplaten zorgen voor de afdekking van de houten structuur van de zwak hellende zadel- en lessenaarsdaken met sterke overkraging (zinken hanggoten later aangebracht). De wisselende brede en smalle glaspartijen met houten schrijnwerk (intussen deels vervangen door PVC) volgen de modulering van de Siporex-elementen die, in hun onafgewerkte vorm, samen met de houten beplanking van de zoldering eveneens de binnenruimte structureren. De bevloering bestaat uit (aanvankelijk) ongepolijste, zwarte breuksteen op het gelijkvloers en kamerbrede tapiflex op de verdieping. De rechte open trap en de borstwering van de passerelle en mezzanine zijn uitgevoerd in een combinatie van hout en metalen profielen.

De plattegrond van de woning is ruwweg te herleiden tot een T-vorm met uitstulping ter hoogte van de leefruimte. Het centrum wordt gevormd door de zuidwest, op de tuin georiënteerde eetkamer die, op vraag van de bouwheer, een intiem karakter kreeg als van een kloosterrefter. Grote gaten in de bovenliggende betonnen passerelle – met het gesloten gedeelte van de “hangende binnentuin” boven de eettafel – creëren een opmerkelijk ruimtegevoel en dit ondanks de bescheiden afmetingen. Aan tuin- en terraszijde wordt de buitenwand gevelhoog ontdubbeld met een grillig uitgesneden betonnen claustra met kleurrijk betonglas van de Leuvense kunstenares Anita Van Damme (zie ook woning Van Damme), ook aangewend als sfeervolle verlichting van de inkomhal. Deze smalle buitengalerij zorgt voor schaduw in de zomer en creëert het gevoel in een "ruimtelijk beeldhouwwerk" te leven. De ruime rechthoekige, diep de tuin ingetrokken, leefruimte links is in duplex uitgewerkt waardoor, via een volledig beglaasde achterwand over de bomenkruinen heen, een panoramisch zicht op de weidse omgeving wordt verzekerd. Opvallend structurerend element is het metselwerkmassief van de centraal geplaatste open haard met kegelvormige, metalen rookkap alsook de langgerekte wintertuin die aan de buitenzijde van de glazen wand zijn pendant vindt in de vorm van een rechthoekig tuinvijvertje of waterbassin. Rechts bevindt zich de eveneens ruim geproportioneerde, door kastenwanden opgedeelde keuken met eethoek en aansluitende kinderliving die via een speels originele, metalen spiltrap rechtstreeks communiceert met de bovenliggende kinderslaapkamers. Vooraan aan straatzijde ten slotte het inkomvolume, met frontale dubbele garagepoort, lateraal geplaatste voordeur en aansluitende hal met toegang tot de kleine kelder, vestiaire en bureau. Op de verdieping zorgt de centrale passerelle voor de verbinding van de mezzanine met de ouder- en kinderslaapkamers, van elkaar gescheiden door de ruggelings geplaatste badkamers die zenitaal worden verlicht met een doorzichtige golfplaat. Tussen kamers en gang de karakteristieke houten (kasten)wand met bovenlicht. Met uitzondering van de plafonnière in de keuken bleef van de oorspronkelijke verlichting met TL-lampen vrijwel niets bewaard. Het meubilair - niet van Van der Meeren - bestaat onder meer uit Cubex-kastjes en kasten van het bekende Gentse meubelbedrijf Van den Berghe-Pauvers.

Een deels met meidoornhaag omheind boomgaardperceel vormt nog steeds de directe omkadering van de woning, ontsloten door tuinpaden in kiezelbeton en van de straat gescheiden door een dubbel, fraai boogvormig gedetailleerd, laag metalen hekken met markante hefboomsluiting en tussenliggende driehoekige versteviging.

  • DE KOONING M., Willy Van Der Meeren (Vlees en Beton), nummers 21-24, s.l., 1993.
  • VAN DER MEEREN W., Trois habitations de Willy Vandermeeren in La Maison, 6, juni 1969, p. 250-253.

Bron: Beschermingsdossier DB002296
Auteurs: Paesmans, Greta
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Modernistisch woonhuis Gordts met tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206815 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.