erfgoedobject

Villa La Roseraie

bouwkundig element
ID
206865
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206865

Juridische gevolgen

Beschrijving

Toen Albert Geens in 1922 zijn tweede eigen woning, villa "La Roseraie" ontwierp, was de Kabbeekvest aan de stadszijde nagenoeg onbebouwd. De stadswallen werden immers pas in het begin van de 20ste eeuw geslecht, en door de aanleg van de vesten als boulevards met brede wandelstroken en veel groen, werd de stadsrand vanaf het interbellum een gegeerde plaats om te wonen, niet in het minst door de gegoede burgerij waartoe Geens als architect ongetwijfeld behoorde.

Een prentbriefkaart, afgestempeld in 1928, toont de villa in een onbebouwde, landelijke omgeving met het silhouet van de stad op de achtergrond. Het is wellicht niet toevallig dat "La Roseraie" een cottage zou worden: het toen nog vrij landelijke karakter van de site dicteerde als het ware een traditionele of landelijke bebouwing, waarbij Geens de toenmalige trend volgde en zich liet inspireren door de Engelse cottage en de Normandische stijl , hoewel zijn oorspronkelijke ontwerp stilistisch duidelijk meer neigde naar de art deco. Niet alleen de situering, maar ook de morfologie van het terrein was bepalend voor de vormgeving van "La Roseraie". Het sterk naar de stad afhellend terrein stelde Geens immers in staat een functionele scheiding te realiseren tussen wonen (op de verhoogde begane grond) en werken (in het souterrain).

Noch de ontwerpplannen, noch de huidige toestand doen vermoeden dat enige specifieke tuinaanleg ooit beoogd werd of aanwezig was. De grote bomen rond de woning - wellicht restanten van de eerste aanplantingen vlak na de bouw van de villa - herinneren aan het oorspronkelijk landelijke karakter van de site. Hierdoor bleef de "groene" context van de villa bewaard, zelfs nadat de omgeving van "La Roseraie" in het midden van de jaren 1930 systematisch bebouwd werd.

De Kabbeekvest en de IJzerstraat worden sindsdien gekenmerkt door rijwoningen in art deco en modernistische stijl, met een zeer homogeen karakter. Mooie voorbeelden hiervan zijn de gekoppelde en gespiegelde woningen Kabbeekvest 59-65 en IJzerstraat 13-15 die in 1936 als opbrengstwoningen gebouwd werden in opdracht van Gilbert Lambrechts naar ontwerp van Charles Rimanque.

Hoogtepunt binnen deze homogene vestbebouwing is ongetwijfeld het voormalige café "De Zwaan", ook "Châlet Vert" genoemd, op de hoek van de Kabbeekvest en de IJzerstraat (IJzerstraat nummer 17) dat in 1936 eveneens in opdracht van Gilbert Lambrechts gebouwd werd naar de plannen van Charles Rimanque als een café met woonst.

"La Roseraie" is een cottagevilla, door Albert Geens gebouwd op een naar de stad afhellend terrein en gelegen in een grote tuin. De voormalige architectenwoning op nagenoeg vierkant grondplan, heeft een souterrain en twee bouwlagen onder een leien tentdak met een brede dakkapel. De leefruimtes op de verhoogde begane grond zijn toegankelijk via het portaal aan de straatzijde; terwijl het bureau/atelier in het souterrain zich op het niveau van de tuin bevindt waar tevens een secundaire toegang voorzien is.

De gevels, opengewerkt door rechthoekige vensters (vroeger beluikt), hebben een volledig bepleisterde bovenbouw en zijn verlevendigd met veelzijdige erkers onder diverse dakvormen en met pseudo-vakwerk (recentelijk overschilderd) in het puntvormige gevelveld. Centraal in de voorgevel bevindt zich de deur met betralied zijlicht, beide gevat onder een luifel met houten schoorstukken (recentelijk verwijderd). Daarboven een drielicht met sgraffito in het boogveld: een medaillon met een vrouwenhoofd in profiel en gestileerde bloem- en bladmotieven in typische art-decostijl, waaronder de huisnaam "LA ROSERAIE". Het oorspronkelijke schrijnwerk met hang- en sluitwerk bleef tot voor kort grotendeels bewaard en werd aan de straatzijde deels voorzien van voorzetglas.

Enkele decennia geleden werd de kantoorruimte in het souterrain uitgebreid. Daartoe werd op discrete wijze op kelderniveau een toegang gemaakt in de driezijdige erker aan de straatzijde, en kwam er een éénlaagse annex aan de tuinzijde die als terras fungeert voor de bel-etage.

Interieur. De ontwerpplannen tonen geen specifieke interieurafwerking, uitgezonderd een beglaasde tochthaldeur, een houten bordestrap met sobere trappaal en vier paneeldeuren tussen de fumoir en de eetkamer. Deze interieurelementen werden recentelijk gesloopt. Het oorspronkelijke parket met visgraatmotief in salon en fumoir bleef vermoedelijk bewaard, evenals de granitovloer met rasterpatroon in de keuken. Daar resten bovendien ook nog de houten binnenluikjes die de vensters van de polygonale erker afsluiten.

Tuin. Informele tuin, aan de zijde van de Kabbeekvest door lage beplanting en twee monumentale bomen van het openbaar domein afgescheiden en voorzien van een deels verharde (asfalt) parkeerzone. Aan beide zijden van de villa, verharde rijstrook die leidt naar de kantoorruimte in het souterrain en een recentere garage aan de perceelsgrens ten zuidwesten van de villa. Voorts uitgestrekt grasperk - ietwat verzonken in het midden -met diverse aanplantingen in de omzomende borders en vermoedelijk aanvankelijk een omlopend pad. De villa werd tot enkele jaren geleden bewoond. Nu zijn enkel nog de kantoorruimtes in gebruik.

  • Afdeling ROHM West-Vlaanderen, beschermingsdossier Monumenten in het Zoute (27.01.2004).
  • DOPERE F. 2007: Art Nouveau, Art Déco en Modernisme in de Tiense woningarchitectuur, in Museumopener, jaargang 8, nummer 3, 7-9.
  • KEMPENEERS P. 1999: Thuis in Tienen, Tienen, 85.
  • LOOSEN H. s.d., Het oeuvre van A. Geens, archiefnotities op basis bouwaanvragen (1903 - 1913) in het Hagelands Documentatiecentrum.

Bron: Beschermingsdossier DB002284
Auteurs: Verloove, Claartje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa La Roseraie [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/206865 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.