Historiek

Het oorlogsgedenkteken op het Gemeenteplein van Groot-Bijgaarden werd, volgens opschrift, in opdracht van Raymond Pelgrims, voormalig eigenaar van het kasteel van Groot-Bijgaarden, op 22 november 1919 opgericht ter nagedachtenis aan de oud-strijders en slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Hoewel op het monument slechts twee gesneuvelde oorlogsstrijders worden vermeld (H. Place en P.J. Bayens), bleek na de plaatsing van de zuil dat er nog een derde slachtoffer was: Joseph Mertens, gesneuveld in 1914, doch vermeld bij de oud-strijders. Ontwerper en uitvoerder zijn onbekend. Het monument stond oorspronkelijk op de hoek van de Brusselsestraat en de Isidoor Van Beverenstraat en werd later centraal op het Gemeenteplein geplaatst.

Beschrijving

Monumentale herinneringszuil, gevormd door een zeshoekige, getrapte sokkel in blauwe hardsteen, een ronde schacht van zandhoudende kalksteen en een bronzen bekroning, uitgewerkt als een ronde vaas met eeuwige vlam. In de sokkel staat twee maal het opschrift "R.PELGRIMS : DEDIT : XXII XI MCMXIX", verwijzend naar schenker en oprichtingsdatum. De overgang naar de schacht wordt gemarkeerd door een omlopende krans van gestileerde (laurier)bladeren, als symbool voor overwinning. De kalkstenen schacht draagt onderaan de opschriften "H.PLACE 1889-1915", "AAN ONZE ROEMRYKE/ OORLOGSSTRYDERS" en "P.J. BAYENS/ 1893-1918" waarboven de namen van 47 oud-strijders en 1 gesneuvelde, en is subtiel versierd met half verzonken banden, onderaan horizontaal en daarboven diagonaal oplopend naar de bekronende vaas en voorzien van gestileerde bladmotieven.

Centraal op het Gemeenteplein gelegen oorlogsmonument voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog opgericht met financiering van Raymond Pelgrims de Bigard: zeshoekige hardstenen sokkel met laurierkrans, daarboven ronde schacht van natuursteen bekroond met bol en koperen vlam. Op de sokkel het opschrift: "R. Pelgrims/ deci/ XXII XI MCMXIX" (22-11-1919) en op de schacht verschillende namen van soldaten met onderaan de opschriften "H. Place 1889 – 1915", "Aan onze roemr(e)ke/ oorlogsstryders" en "P.K. Bayens/ 1893 – 1918".