Heldenplein aangelegd op het vroegere kerkhof van Sint-Gillis-Binnen dat tot 1784 dienst deed. Voorheen aan de straatzijde afgesloten door sierlijk gesmeed ijzeren hekwerk (atelier Du Vulcain uit Gent) dat circa 1844 verplaatst werd naar de voormalige pastorie van de parochie Sint-Gillis-Binnen (Brusselsestraat nummer 67). Groene met jonger hekwerk afgesloten ruimte in 1906 geruimd voor de aanleg van een nieuwe straat als verbinding tussen de Brusselsestraat en het nieuwe Zwijvickkwartier. Huidig plein ontstaan na afbraak van een aantal tijdens de Eerste Wereldoorlog vernielde woningen.
In 1920 besloot het "Stedelijk Feestkomiteit Dendermonde/ Comité Termonde Attractions" tot de oprichting van een gedenkteken voor gesneuvelde soldaten en gedode burgers naar ontwerp van beeldhouwer Geo Verbanck (Gent). Stadsbestuur stelde hiervoor in 1923 het Heldenplein ter beschikking. Plechtige inhuldiging op 27 juli 1924. Op 8 mei 1949 opnieuw ingehuldigd naar aanleiding van de bijzetting van de namen van oorlogsslachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
Beeldbepalend oorlogsmonument omgeven door verhoogd plantsoen met gebogen vierhoekige hardstenen boord afgewerkt met vier geprofileerde hoekstukken en centraal een afgeknotte piramidale urne afgedekt door halve bronzen sfeer. Zeer figuratief uitgewerkte bronzen beeldengroep naar ontwerp van Geo Verbanck, een moeder met zoon en dochter voorstellend die een bloemenslinger en krans aan een militair en opgeëiste overhandigen; rechts gesigneerd "Geo Verbanck" en "Fonderie Verbeyst./ Bruxelles". Geplaatst op een drieledige hardstenen sokkel en voor een plaat met opschrift "Aan Onze Helden/ 1914-1918/ 1940-1945" tussen concave pijlers naar ontwerp van architect Jules Van den Hende (Gent), zie inscriptie rechts onderaan.
Achteraan drie gepolijste arduinen platen aangebracht door de gebroeders Willems uit Lokeren, met centraal voorstelling van brandend stadhuis en stadswapen en opschrift "De stad/ Dendermonde/ aan/ hare/ helden/ - 1914-1918 -/ 1940-1945/ ingehuldigd ten jare 1924 den 27 juli/ Bygezet den 8 mei 1949". Linker plaat met opschrift "Strijders in den oorlog van/ 1914-1918/ voor België gestorven" gevolgd door een lange lijst namen die doorloopt over het rechter paneel; daaronder "Burgers doodgeschoten/ bij de inname der stad : (...)/ Weggevoerde burgers in/ krijgsgevangenschap gestorven: (...)/ Doodgemartelde/ Opgeeischten: (...)" met telkens een namenlijst van de slachtoffers. In 1949 werd een bronzen plaat toegevoegd met de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
STROOBANTS A., Dendermonde 1898-1914 op oude prentbriefkaarten, Dendermonde, 1995, p. 20-21.
STROOBANTS A., Verering verbeeld. Dendermondse standbeelden en monumenten, Dendermonde, 1998, p. 11-14.
Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)