erfgoedobject

Hoeve Te Hoger Damme

bouwkundig element
ID
207255
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207255

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Te Hoger Damme
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Gelegen tegenaan de Krekelbeek, grens met Desselgem. Voorheen zogenaamd "Ter Wedaghe" naar de 13de-14de-eeuwse familienaam van der Wedaghe; meestal wordt de hoeve echter naamloos geciteerd.

Historiek

12-13de eeuw. Ontstaan van de hoevesite in het kader van de ontginning van het grote Methelawoud. De hoeve vormt het leen Ter Hoger Damme, gehouden van het leenhof van Sint-Pieters in Desselgem.

14de eeuw. De oudste vermelding van gebouwen dateert van 1396: "geleghen in de pr(o)chie van warighem gheheeten t goet tWedaghe ende es ond(er) stede, mersch en(de) lant om(m)e den … van tien bunderen en(de) sesse hondert groot".

18de eeuw. Eerste weergave van de hoeve op een kaart uit het landboek van Waregem, opgetekend door Anthone Van Outrive in 1753-1757: de omwalde hoeve met ten zuiden gelegen boomgaard is bereikbaar via een met bomen omzoomde dreef.

19de eeuw. In 1835 vermeldt de legger bij het primitief kadasterplan (circa 1835) F. Vanruymbeke als eigenaar. In 1876 laat de Brusselse graaf Maximilien de Lalaing de hoeve, bestaande uit het woonhuis, schuur en stal, uitbreiden.

20ste eeuw. In 1943 wordt het woonhuis door de graaf nogmaals uitgebreid en achter de schuur wordt een stal bijgebouwd.

Beschrijving

Hoeve met losse bestanddelen, omgeven door een enkelvoudige walgracht. Deels wit beschilderde, verankerde baksteenbouw.

Poortgebouw afgedekt door een licht overkragend tentdak. Korfboogvormige doorgang met deels natuurstenen negblokken. Aan de straatkant, later aangebracht tweeledig hek en houten kapelletje (opgehangen kastje). Symmetrisch grondplan met centrale doorgang, geflankeerd door twee kleine bergruimten, waarboven telkens een zoldertje. Binnenin bewaarde zoldering van moer- en kinderbalken.

Aan de noordzijde, eenlaags boerenhuis met aanpalende, voormalige paardenstal (sinds 1966 geïntegreerd bij de woonruimte); beide onder pannen zadeldak. Tijdens de inventarisperiode in renovatie onder meer doorbreken van de westgevel en inbrengen van een groot venster.

Ten oosten van het bakhuis, deels verbouwd, in oorsprong tweeledig bakhuis; korfbogige toegang met zolderdeur.

Ten westen en dwars op het woonhuis, grote dwarsschuur van 1876, bestaande uit twee dorsvloeren, een berging en een open wagenkot.

  • Archief Heemkundige Kring De Gaverstreke: Foto’s, Herbergen-Hoeven.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1876/17, 1943/47.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Tweeden Canton, ... begint op d'hofstedeken van Mijnheer van Poteghem, bewoont by Joos Merlier, begrypende de landen tegen Desselghem, 't goedt van Mynheer Pyl tot den heerwegh leedende alsoo naer 't goet te Cazeele, houdende de straete tusschen d'huyscauters end den Peracker, 't goet te Cazeele ende Sint Jan, daerinne begrepen, Eyndende op t hofstedeken van Joannes en Frans de Rycke, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • COUCKE S., Het Goed ter Hooger Damme alias ter Wedaghe, in De Gavergids, jaargang 3, nummer 3, p. 17-20.
  • DESPRIET P., Twintig Zuid-West-Vlaamse hoeven, deel III, Kortrijk, 1986, p. 161-166.
  • DUCATTEEUW E., VANDERMAELEN L., WANTE L., Historische kaart Waregem, in De Gaverstreke, jaargang 20, 1992, p. 50-51.
  • MERLIER RIA, De landelijke bebouwing in de Sint-Pietersheerlijkheid door de eeuwen heen in Desselgem, Beveren-Leie, Deerlijk en Waregem, deel I, licentiaatsverhandeling Ugent, 1976, p. 148.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Te Hoger Damme [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207255 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.