erfgoedobject

Hoeve Hof van 't Sioen

bouwkundig element
ID
207852
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207852
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Beschrijving

Benaming naar het Kortrijkse klooster van Sioen, eigenaar van 1685 tot de Franse revolutie. Hoeve met losse bestanddelen, op site opklimmend tot de 10de eeuw. De vermoedelijk 18de-eeuwse hoevegebouwen zijn verbouwd in de 19de eeuw.

Historiek

10de eeuw. De omwalde cijnshofstede, gelegen op rentegrond van Sint-Pieters, wordt in 1260 vermeld onder de dienst van Reynare. Landbouwer Reynare woont op de hoeve in de 10de eeuw.

14de-15de eeuw. In 1399 wordt de rentedienst Reinare gehouden door Kerstine Volckaert. Jan Van Craynest is in 1480 houder van de rentedienst.

16de eeuw. Kort na 1500 komt de hoeve in het bezit van Merlin van der Bauwhede. In 1570 is de hoeve eigendom van Hugeline Inghelbeen, weduwe van Merlin van der Bauwhede; in 1571 verpacht zij de hoeve aan Jan van der Biest. Kort na 1571 komt de hoeve in het bezit van Gillis van der Bauwhede, zoon van Merlin. Na de dood van Gillis wordt de hoeve eigendom van zijn dochter Maije, die getrouwd is met Franchoijs de Smet. In 1590 bestaat de hoeve uit "huizingen, schuren, stallinge en waijende katheijen".

17de eeuw. Circa 1609-1610 vestigt Elisabeth de Smet, dochter van Franchoijs, zich samen met haar man Nicolaijs Mathieu op de hoeve. De hoeve bestaat in 1643 uit een boerenhuis met aanbouwen aan weerszijden, een schuur, stalling, wagenhuis, bakhuis, een gemetste waterput met pomp en een gemetste aalput. Eerste weergave op de figuratieve kaart van de parochies Desselgem en Beveren, opgemaakt in 1675 door Gudwalus van der Mariën. In 1682 is Franchoijs du Jardin eigenaar van de hoeve.

De hoeve wordt in 1685 aangekocht door het Kortrijkse Sioenklooster. In 1689 wordt de kloosterhoeve verpacht aan Jan Opsomere.

18de eeuw. De verstening van de vakwerkbouw vindt vermoedelijk plaats vóór 1764. Op de figuratieve kaart van de Sint-Pietersheerlijkheid, opgemaakt door Joseph de Coster in 1764, is de hoeve met 8-vormige omwalling toegankelijk via een poortgebouw aan de noordzijde; de toegangsweg aan de noord- en westzijde van de hoeve, aangeduid als "carriere", verbindt de huidige Deken De Bostraat met de Kortrijkseweg. De figuratieve kaart van 1764 geeft reeds de huidige gebouwenconfiguratie weer met boerenhuis, stal en schuur; daarnaast weergave van een bakhuis binnen de tweede omwalling. Volgens het landboek van Beveren bij Harelbeke, opgemaakt door J.B. Bouin in 1768, verpacht "het Clooster het sioen tot Cortrijck" de hoeve in 1768 aan landbouwer Pieter De Brabandere. In 1769 wordt Pieter Catelein als pachter vermeld. In 1793-1794 worden op de hoeve herhaaldelijk manschappen ingekwartierd en rijdieren gestald.

19de eeuw. Vermoedelijk komt de hoeve na de Franse revolutie in handen van leken. De hoeve is in 1802 eigendom van Abraham Deconinck uit Harelbeke, die de hoeve had aangekocht van de Franse overheid. Volgens de literatuur wordt op een kaart van 1802 het poortgebouw niet meer weergegeven ter hoogte van de omwalling. De hoeve is zeker tot 1815 bewoond door de familie Catelein en wordt in 1829 uitgebaat door Jan Francies Van den Berghe. Circa 1834 eigendom van brouwer L. Gheysens uit Harelbeke en verpacht aan de heer Vandenberghe. Op het primitief kadasterplan (circa 1834) zijn de omwalling en het bakhuis verdwenen. Aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (1844) als "Ferme Constant Tanghe". De hoeve wordt achtereenvolgens bewoond door de familie Tanghe (1847-1877), de familie Vervaecke (1877-1899) en landbouwer Camiel Pauwels (1899-1903). Volgens het kadaster laat Xavier Gheysens uit Harelbeke in 1873 de drie hoevegebouwen uitbreiden - waarbij de schuur en de stal met elkaar worden verbonden - en een bakhuis aan de straatkant bouwen. In 1884 is de hoeve eigendom van de Harelbeekse notaris Camiel Gheysens.

20ste eeuw. Van 1903 tot 1920 wordt de hoeve bewoond door de familie Nolet. Volgens de literatuur wordt het boerenhuis in het begin van de 20ste eeuw vergroot en gemoderniseerd. In 1920 komt Jules Peers op de hoeve wonen. Restanten van de omwalling blijven bewaard tot na de Tweede Wereldoorlog. In 1999-2000 wordt de Sioendreef doorgetrokken tot aan de Deken De Bostraat (net ten zuiden van de hoeve).

Beschrijving

Dieper gelegen hoeve met losse bestanddelen. Weiland aan de straatkant afgesloten door een betonnen hek. Verharde erfoprit, aan de straatkant met recente erftoegang bestaande uit een ijzeren hek tussen twee vierkante, gemetste pijlers met verjongende bekroning.

Boerenhuis van zeven traveeën aan de noordzijde van het erf. Witgeschilderde, verankerde baksteenbouw op een gepekte plint en onder zadeldak. Gecementeerde erfgevel met licht getoogde openingen onder alternerend zwart en wit beschilderde strekken. Vernieuwd houtwerk (beluikte vensters).

Stal aan de westzijde van het erf. Wit beschilderde en verankerde baksteenbouw op een gepekte plint en onder een pannen schilddak. Erfgevel met licht getoogde openingen onder alternerend wit en zwart beschilderde strekken.

Schuur gelegen aan de zuidzijde van het erf. Volgens de literatuur zijn er talrijke bouwfasen af te lezen, onder meer van de 16de-eeuwse vakwerkconstructie, van de 18de- en 19de-eeuwse bouwfases en 20ste-eeuwse verbouwingen. Wit beschilderde en verankerde baksteenbouw op een gepekte plint en onder een overkragend pannen zadeldak (vernieuwd dakvlak aan de zuidzijde). Dakoverstek op schoren aan de erfzijde. Licht getoogde openingen onder alternerend wit en zwart beschilderde strekken, rechthoekige poortopeningen. Zijpuntgevel met laadluik.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Beveren-Leie, 1873/3, 1884/19.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 559: Figuratieve kaart van de rentegronden onder Sint-Pieters heerlijkheid van de hand van pastoor Gudwalus van der Mariën, 1675.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 561: Kaerte figurative van de gelegendheyd der vry-eygen kerke heerlykhede van Ste-Pieters Desselghem, competerende de exemple abdye van Ste-Pieters nevens Gent, bestrekkende binnen de prochien van Desselgem, Beveren, Deerlyk en Waereghem, gemaeckt ten jaere 1764 door Joseph de Coster.
  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Beveren-Leie, nr. 54: Lant Bouck ende Beschrijvinghe... van Beveren bij Harelbeke, J.B. Bouin, 1768.
  • DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Bevers schetsboek 2, Beveren-Leie, 2006, p. 165-171.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1926, Deel VI, kolom 137.
  • DUCATTEEUW E., VANDERMAELEN L., WANTE L., Historische kaart Waregem, in De Gaverstreke, jg. 20, 1992, p. 24.
  • MERLIER R., De landelijke bebouwing in de Sint-Pietersheerlijkheid door de eeuwen heen in Desselgem, Beveren-Leie, Deerlijk en Waregem, promotor F. Dambre-Van Tyghem, Waregem, 1976, p. 397-398.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Hof van 't Sioen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207852 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.