Veldkruis, gelegen aan de rand van het huidige Veldbos/ Provinciaal Domein. Site opklimmend tot het midden van de 18de eeuw of vroeger.
Historiek
Bij testament beslist het echtpaar Andries Van Vlaanderen en Marie-Catharine Facheel (1755) twee beelden van Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Jan te doen maken om ze naast het Veldkruis te stellen, alsook een stenen kapel te doen bouwen met een Onze-Lieve-Vrouwebeeld "ten suytwesthoucke van hetselve velt". Dit betekent dat het Veldkruis rond het midden van de 18de eeuw reeds bestond. Literatuur spreekt van de oprichting van het kruis in 1760. De site wordt een bedevaartsplaats, onder meer tegen de "nagelgaten". Men offert er nagels voor genezing tegen zweren of beenwonden. De site is mogelijk ouder, zie 17de-eeuwse toponymie van de Vernagelingstraat, waarvan de Leenbosstraat ten zuiden van het Veldkruis het verlengde vormt: volgens De Flou vermeld in een straatschouwing uit 1686 als "Vernaghelynckstraete", in de ommeloper van Ardooie uit 1688 als "Vernagelt Strate". Door een voorjaarsstorm in 2008 is het Veldkruis omvergewaaid en sterk beschadigd. Door de Provinciale Technische Dienst wordt een volledig nieuw kruis opgericht. De huidige flankerende kapelletjes zijn eveneens 20ste-eeuws.
Beschrijving
Bedevaartsite gelegen aan de rand van het Veldbos, als onverhard terrein tussen de bomen, met voorliggende betonnen bidbanken. Nieuw houten kruis op nieuwe veldstenen Calvarieberg, onder nieuw houten afdak en achterwand. Wit polyester Christusbeeld. Links en rechts wordt het kruis geflankeerd door twee kapelletjes opgebouwd in ijzerhoudende veldsteen, onder zadeldakjes in mechanische pannen. Linkerkapel onder meer met beelden Heilig Hart, Onze-Lieve-Vrouw met Kind. Rechterkapel met beeld Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes en boven de deuropening een nis waarin nagels worden geofferd.
ALLOSSERY P., Ardooie, meest onder kerkelijk oogpunt, in Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, jg. 82, 1939, p. 205-239.
DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel XVI, Brugge, 1935, kolom 299.
VAN ACKER L., Geschiedenis van ’t Veld, niet uitgegeven brochure, s.l., 1982.
Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
