Opgetrokken in het tweede kwart van de 19de eeuw, vernieuwd tijdens het interbellum. Gebouwd op de plaats van een vroegere pastoorswoning uit het einde van de 17de eeuw.

Historiek

Volgens rekeningen wordt in de periode 1692-1693 in opdracht van pastoor Cattier een nieuwe pastorie gebouwd, op de plaats van de huidige. In 1697 worden uitgaven gedaan voor het maken van een brug over de walgracht van de pastorie. Oorspronkelijk zit ook aan de oostzijde (vanaf Stationsstraat) een uitweg voor paarden en wagens, vóór 1726 verdwenen door het graven van een gracht. In 1738 worden herstellingen aan de pastorie uitgevoerd: bij de woning hoorde een paardenstal, een brouwerij en een houten barak.

Een kaart van de dorpskern uit 1771 toont een volume met oostelijke aanbouw, via een pad met brug over de walgracht verbonden met het kerkhof. Ten noordoosten bevindt zich een bijgebouw, een ruime omwalling aan noord-, oost- en zuidzijde omvat het volledige pastorieperceel tussen kerkhof, Stationsstraat en Oude Lichterveldsestraat. Ten zuiden en oosten van de gebouwen worden geometrisch aangelegde tuinen weergegeven, ten noorden een boomgaard. Ten noordoosten bevond zich een klein gebouwtje op het einde van een centraal tuinpad, vermoedelijk een kapel. Ten oosten van de pastorie bevond zich langs de walgracht een wegkruis onder afdak (ook afgebeeld op de prent van Serafijn Vermote, 1813). In 1773 wordt een nieuwe kamer boven de eetplaats ingericht. Het strodak wordt vervangen door een pannendak. De kaart van de aanleg van de steenweg naar Rijsselende (1775) toont nog een eenlagig volume. In 1787 wordt de middelste kap van de pastorie vervangen. In 1798 vraagt de 'municipaliteit' de gewezen pastorie als vergaderplaats te gebruiken. Wanneer de pastorie in 1804 terug in gebruik wordt genomen, is deze in erbarmelijke staat.

De lavistekening van de kerk van Ardooie uit 1813, gezien vanuit het noorden (Serafijn Vermote, 1788-1837) beeldt ook de pastorie af, een eenlagig gebouw onder pannen zadeldak met lagere oostelijke stalaanbouw.

Bij zijn aanstelling laat pastoor Welvaert een nieuwe pastorie bouwen, het ontwerp wordt door de gemeente goedgekeurd in 1826, door de provincie in 1827. Het gevelplan geeft een volume van twee bouwlagen en vijf traveeën weer. Rond de jaren 1880 wordt de pastorie aangepast en het oostelijke bijgebouw vergroot, met toevoeging van een nieuw klein bijgebouw (toilet?) ten noordwesten. In de pastorietuin zijn twee vrijheidsbomen geplant: een kastanjeboom in de voortuin (1905) en een acacia (1906). In 1911 wordt door Albert Vanhecke een rots gebouwd in de tuin, toegewijd aan Sint-Rochus. In de voortuin van de pastorie is nog de grafsteen van de invloedrijke Ardooise familie van Coquelaere bewaard, die voorheen wellicht in een buitenmuur van de kerk was geplaatst; onder meer met de namen Jan Baptist (†1790) en Hilaire François (†1808) (zie Prinsendreef nr. 6). In 1940 wordt het oostelijke bijgebouw afgebroken en een stuk van de tuin verkocht aan de huizen in de Stationsstraat. In 1941 registreert het kadaster een vergroting van de pastorie met een erker en uitbreidingen aan achterzijde en een nieuw bijgebouw aan de oostzijde. Op basis van oude foto's is duidelijk dat de voorgevel reeds is vernieuwd in 1936, de verbouwingen dateren uit de jaren 1930.

Beschrijving

Vrijstaand dubbelhuis in rode baksteenbouw van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak in roodgeglazuurde mechanische pannen (nok parallel met de straat), met oostelijke eenlagige aanbouw van twee traveeën onder dito half schilddak. Vernieuwde kroonlijst (kunststof) Rechthoekige muuropeningen onder betonlateien in verdiepte travee-indeling, waarin witgeschilderde houten T-ramen. Plint in zwarte baksteen, oplopend in de venstertraveeën. Gebruik van natuursteen voor onderdorpels, lateien op de begane grond en banden op de tweede bouwlaag. Centrale dubbele houten toegangsdeur, deels beglaasd, in natuurstenen omlijsting met apart bovenlicht.

Gepleisterde achtergevel, voorzien van getoogde muuropeningen met houten T-ramen. Nieuwere erkeruitbouw in rode baksteen, betonlateien. Oostelijke aanbouw onder half schilddak, onder meer met gecanneleerde rolluikkast.

Interieur. Structuur van de oudere 19de-eeuwse pastoorswoning bewaard. Diverse interieurelementen teruggaand op deze initiële bouwfase: onder meer kamer met kooflijst en laatclassicistische schouwmantel (strik- en guirlandemotieven), stucplafond opgedeeld in vakken; inkomhal in zwarte en witte natuurstenen tegelvloer, opdeling door rondboogdeur tussen Dorische zuilen. Kelder met tongewelf. Aan de achterzijde vernieuwd en uitgebreid met erker, inrichting uit het interbellum, onder meer met houten schouw en lambrisering. Overige ruimtes gerenoveerd. Houten trap met balusterspijlen. Op de verdieping 19de-eeuwse paneeldeuren, gang met rondbogige scheibogen. Opgeklampte zolderdeur. Kapconstructie bestaande uit schaargebintes met pen- en gatverbindingen.

Ten oosten een haaks stalletje/ autobergplaats uit het interbellum, in lichtrode baksteen, betonlateien.

Voortuin met open gazonpartij en resterende parkbomen (bruine beuk en robinia) en kleine heestergroepen (onder meer liguster, hortensia en laurierkers), afgesloten door ijzeren hek tussen gietijzeren pijlertjes met vaasbekroning, op bakstenen muurtje sokkel met natuurstenen dorpels. Achterliggende ommuurde pastorietuin, omgeven door grotendeels bewaarde roodbakstenen tuinmuren geleed door muurdammen. Tuinaanleg grotendeels verdwenen, thans met beperkte resterende bomengroep (Bruine beuk), enkele heestermassieven (onder meer rododendron, hazelaar, aucuba), moestuin. Kleine centrale gazonpartij met restant van oudere padenstructuur in natuursteenblokken. Restant van rotsformatie. Overige tuingedeelten thans ingenomen door kleine graasweiden.