Café "'t Saske" (nummer 29) en woning (nummer 31), gelegen bij de hoek met de Pontstraat. 18de-eeuwse herberg, volgens het kadaster in de tweede helft van de 19de eeuw opgesplitst in twee woningen en uitgebreid met een achtergelegen stoomzwingelarij.
Historiek
18de eeuw. Oorspronkelijk herberg "De Dobbelen Aerent", opgericht in de eerste helft van de 18de eeuw na de aanleg van de nieuwe steenweg van Kortrijk naar Gent (1716-1717). Vermoedelijk is "De Dobbelen Aerent" gebouwd in 1717 door Passchier Nolf (nummer 29). In de literatuur wordt echter ook vermeld dat de herberg mogelijk circa 1730, samen met een kapel ter ere van de Heilige Rochus aan de overzijde van de steenweg, is opgetrokken. De herberg is in oorsprong een gebouw met twee verdiepingen. In 1758-1775 is Joos Nolf er herbergier en barrièrehouder (ter hoogte van de herberg moeten de reizigers tol betalen). Volgens het landboek van Beveren bij Harelbeke, opgemaakt door J.B. Bouin in 1768, is Nolf in 1768 eigenaar van de herberg. De herberg krijgt, vermoedelijk vanaf de Franse periode, de naam "De Barrière" of "Het Barrierehuijs". Bij het overlijden van herbergier Joos Nolf in 1775 worden de herberg en de kapel verkocht aan Jacobus-Antonius Bouckaert uit Waregem. In de verkoopakte worden naast het woonhuis ook een schuur en stallingen vermeld, zie functie als afspanning.
19de eeuw. In 1815 wordt de herberg uitgebaat door Isabelle Bouckaert. Circa 1834 eigendom van brouwer Ferdinand Yserbyt uit Wakken en uitgebaat door Jan Baptiste Vandenbulcke. Op het primitief kadasterplan (circa 1834) wordt een bijgebouw weergegeven achter de herberg. Vanaf 1849 bewoond door Joannes-Franciscus Vercruysse. Volgens het kadaster laat brouwer Pieter Loquet uit Desselgem in 1859 in het achterste gedeelte van de herberg een apart, kleinschalig woongedeelte inrichten. Diezelfde Pieter Loquet, in 1865 vermeld als secretaris, laat in 1865 de herberg opsplitsen in twee "huizen" (nummer 29 en nummer 31); het in 1849 afgesplitste, kleinschalig woongedeelte wordt bij de linkerwoning (nummer 29) gevoegd.
Van 1882 tot 1892 bewoond door de familie Samijn. Volgens het kadaster wordt er in 1883 een stoomzwingelarij gebouwd in de boomgaard achter de rechterwoning (nummer 31).
20ste eeuw. Volgens het kadaster wordt de achtergelegen stoomzwingelarij vóór 1910 uitgebreid. In 1912 zijn de gebouwen eigendom van de weduwe en kinderen van brouwer Gustaaf Vanrobais uit Hulste. Het kadaster registreert in 1912 de afbraak van een volume tegen de linkergevel van de linkerwoning (nummer 29).
De herberg, eigendom van Dr. Louis Isebaert uit Vichte, wordt gehuurd door het Bevers Kristelijk Werkliedenverbond die de naam wijzigt "De Gilde". In 1953, na de verhuis van het Kristelijk Werkliedenverbond, wijzigt de naam in "Het Saske".
Beschrijving
Bepleisterde en wit beschilderde baksteenbouw met imitatievoegen onder pannen zadeldaken. Bepleisterde en beige beschilderde plint eveneens met imitatievoegen. Nummer 29, breedhuis met een éénlaags aanpalend volume van twee traveeën tegen de linkerzijgevel. Rechthoekige openingen op de begane grond en licht getoogde bovenvensters op een doorgetrokken onderdorpel. Vermoedelijk bewaard houtwerk. Nummer 31, éénlaagse woning met licht getoogde openingen met bewaard houtwerk (schuiframen).
- Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Beveren-Leie, 1859/2, 1865/4, 1884/2, 1912/1.
- Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Beveren-Leie, nr. 54: Lant Bouck ende Beschrijvinghe... van Beveren bij Harelbeke, J.B. Bouin, 1768.
- DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Bevers schetsboek, Beveren-Leie, 1982, p. 67-69.
- DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Toponymische wandelingen door Beveren-Leie, in De Gaverstreke, jg. 11, 1983, p. 426-428.
- DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Van veldkapellen en andere kleine landschapselementen in Beveren-Leie, in De Gaverstreke, jg. 30, 2002, p. 96.