erfgoedobject

Hoeve Ten Hassele

bouwkundig element
ID
208421
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/208421

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Ten Hassele
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Ten Hassele
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Goed "Ten Hassele", gelegen naast de brug over de spoorweg Kortrijk-Gent. De site klimt mogelijk op tot de 15de eeuw, doch het huidig gebouwenbestand dateert uit de 18de en 19de eeuw.

Historiek

15de eeuw. In het begin van de 15de eeuw is sprake van het hoevetje "Ter Hasselt", maar er is geen zekerheid dat de vermelding deze hoeve betreft. Een "hasselt" is een plaats waar hazelaars staan.

16de eeuw. Vermelding in 1572 van een stuk land genaamd "den hassele".

17de eeuw. Het perceel is volgens de literatuur onbebouwd in 1634. Ook op de figuratieve kaart van de parochies Desselgem en Beveren, opgemaakt in 1675 door Gudwalus van der Mariën, wordt geen bebouwing weergegeven.

18de eeuw. Op de kaart van 1752 uit het OCMW-archief te Kortrijk staat een hoeve met boerenhuis en landgebouw afgebeeld ten oosten van het perceel de Ommeloop (zie straatinleiding). Zelfde afbeelding op de figuratieve kaart van de Sint-Pietersheerlijkheid, opgemaakt door Joseph de Coster in 1764. Het landboek van Beveren bij Harelbeke, opgemaakt door J.B. Bouin in 1768, geeft enkel het boerenhuis weer; in 1768 eigendom van juffrouw Marie Joanne Josepha Vander Straten (pachter Pieter Coussement).

19de eeuw. Op het primitief kadasterplan (circa 1834) wordt opnieuw een landgebouw (huidige schuur) dwars op het boerenhuis weergegeven. Circa 1834 eigendom van de kinderen Yserbyt en bewoond door Jan Coussement. Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (1844). Volgens het kadaster wordt het boerenhuis in 1864 in opdracht van landbouwer Francis Vanhoutte uit Hulste heropgebouwd, nadat het "woonhuis in brand gestoken" werd. In 1891 laat landbouwer Florentyn Vanhoutte het bakhuis optrekken (registratie in 1903).

20ste eeuw. In 1927 wordt het boerenhuis door landbouwer Joris Demeyer uitgebreid met een volume tegen de linkerzijgevel. Reeds in 1975 geen landbouwuitbating meer. In 1976 wordt de huidige hoevenaam toegekend door de Heemkundige Kring. De uitbreiding van het boerenhuis daterend van 1927 is tijdens de inventarisatieperiode grotendeels afgebroken.

Beschrijving

Hoeve met losse bestanddelen, afgeschermd door een haag aan de straatkant. Verharde erfoprit en verhard erf. Vrij gaaf bewaard, 19de-eeuws boerenhuis gelegen aan de noordwestzijde van het erf. Wit beschilderde, verankerde baksteenbouw onder een pannen zadeldak; de twee linkertraveeën van 1927 zijn grotendeels afgebroken en bevonden zich onder een hoger opgetrokken, pannen zadeldak. Rechthoekige openingen met vermoedelijk vernieuwd houtwerk.

Eind 18de- of begin 19de-eeuwse schuur aan de noordoostzijde van het erf. Wit beschilderde, verankerde baksteenbouw onder een pannen zadeldak. Rechthoekige en licht getoogde openingen met groen beschilderd houtwerk. Zijgevel met laadluik ter hoogte van de zolderverdieping. Volgens de literatuur met ingebouwde aardappelkelder en koestal met vijf koestanden.

Eind 19de-eeuws en volgens de literatuur gedeeltelijk ontmanteld bakhuis achter het boerenhuis.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Beveren-Leie, 1865/24, 1903/37, 1927/21.
  • OCMW-archief Kortrijk: Beschrijvinghe en consistentie van de groote canten ende aboutten van eene behuysde hofstede, lant ende planteryen, gestaen ende gelegen op de prochie van harelbeke buyten en beveren, alsmede van de gronden van erfven gehouden ende heerlycke renten geldende aen het hospitael van onse lieve vrauwe binnen de stadt Cortryck, in Register van alle de leenen, heerlycheden, hofsteden, landen, boschen ende meerschen competerende aen het hospitael van Onse Lieve Vrouwe in Overleye binnen de stadt Cortryck gedaen maecken door de Eerweirdige Mevrouw Marie Terese Dumortier, F. de Bal, 1752.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 559: Figuratieve kaart van de rentegronden onder Sint-Pieters heerlijkheid van de hand van pastoor Gudwalus van der Mariën, 1675.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 561: Kaerte figurative van de gelegendheyd der vry-eygen kerke heerlykhede van Ste-Pieters Desselghem, competerende de exemple abdye van Ste-Pieters nevens Gent, bestrekkende binnen de prochien van Desselgem, Beveren, Deerlyk en Waereghem, gemaeckt ten jaere 1764 door Joseph de Coster.
  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Beveren-Leie, nr. 54: Lant Bouck ende Beschrijvinghe... van Beveren bij Harelbeke, J.B. Bouin, 1768.
  • DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Toponymische wandelingen door Beveren-Leie (4), De Gaverstreke, jg. 14, 1986, p. 129-130.
  • MERLIER R., De landelijke bebouwing in de Sint-Pietersheerlijkheid door de eeuwen heen in Desselgem, Beveren-Leie, Deerlijk en Waregem, promotor F. Dambre-Van Tyghem, Waregem, 1976, p. 419.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Ten Hassele [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/208421 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.