Achterin gelegen hoeve, als site opklimmend tot de 17de eeuw, huidig gebouwenbestand te dateren in de late 18de en 19de eeuw. Bestaande uit een boerenhuis, stal, schuur met wagenhuis en bakhuis georganiseerd rond een deels begraasd, deels gekiezeld erf met een gemetseld hondenhok uit de 20ste eeuw. Rond het boerenhuis een breed pad van rode bakstenen op hun kant, aan de voordeur in visgraatverband en voorzien van een afvoergoot naar de omwalling aan de zuidzijde. Aan de voorgevel van het boerenhuis bevinden zich een vierkante gemetselde waterput en een waterpomp. Ten noordoosten (aan de achterzijde) van het boerenhuis is nog een restant van de omwalling bewaard.

Geschiedenis van de site

Hoevesite teruggaand op het fonciershof van de "heerlijkheid Guysen". Op de Ferrariskaart van 1770-1778 zijn drie gebouwen binnen een vierkante omwalling opgetekend. Weergave op primitief kadasterplan (circa 1834) van het woonhuis, de stal, de schuur en nog twee kleinere nutsgebouwen (anno 2009 afgebroken). De stal en het boerenhuis zijn voorzien van een brede omwalling met toegang aan de zuidwestzijde. Aanwezigheid van een kleine moestuin binnen de omwalling en een grotere tussen de wal en de straat. De site is omgeven door een opmerkelijk groot perceel weiland. In 1882 registreert het kadaster verschillende vroegere ingrepen en verbouwingen: in 1863 wordt het huis een weinig vergoot en wordt het vrijstaand bakhuis bijgebouwd. In 1876 wordt de kapel bij de erftoegang gebouwd in opdracht van de gemeente Zande. In 1882 wordt de noordwestelijke helft van de omwalling gesupprimeerd en worden de schuur en de stal vergroot. In 1907 wordt het bakhuis uitgebreid tot zijn huidige plattegrond en wordt het woonhuis uitgebreid aan de noordzijde (stalvolume links).

Beschrijving

Ten noordoosten van het erf, in kern 18de-eeuws boerenhuis. Verankerd bakstenen volume met dubbelhuisopstand van vijf traveeën + twee opkamertraveeën onder zadeldak (rode mechanische pannen). Staande en deels vertande bouwnaad tussen opkamervolume en linker traveeën. Aan de zuidelijke zijgevel versterkt door middel van overhoeks geplaatste steunberen. Witgekalkt parement boven zwarte plint. Geriemde deuromlijsting in grijze klompjes en deurbovenlicht voorzien van geometrisch uitgewerkte smeedijzeren dievenstaven. Rechthoekige muuropeningen, bewaarde luiken en twee bewaarde ramen met T-indeling. Achtergevel met bewaarde onderdorpels in grijs gesmoorde tegels. Rechter zijgevel met rondboogvenster.

Bewaarde interieurindeling, gedeeltelijk bewaarde balkenroostering, naar verluidt gerecupereerd uit afgebrand kasteel aan overzijde van de straat. Bewaarde eikenhouten gordingenkap vergaard door pen-en-gatverbindingen, met getelmerkte schaarspanten op volgorde. Opkamer met behouden trap, opgeklampte deur en spinde. Kelder onder breed tongewelf, vloer in rode terracottategels met smalle voeg en toegankelijk via twee trappen, waarvan één met tredes in rode bakstenen op hun kant en grijs gesmoorde tegels. Behouden binnendeuren.

Links aanleunend aan het boerenhuis, lagere stal van 1907. Bakstenen volume onder zadeldak (rode Vlaamse pannen). Drie staldeuren onder getoogde strek.

Ten noordwesten van het erf, dwarsschuur met geïncorporeerd wagenhuisgedeelte, nu in gebruik als stal. Verankerde, rode baksteenbouw onder zadeldak (rode Vlaamse pannen) met klimmende laadopening. Links drie segmentbogige poortopeningen onder strek, centrale dwarsdoorrit nu gedicht. Erfgevel opengewerkt door recente stalvensters en -deuren.

Ten westen van het erf, stal. Oorspronkelijk schuur met geïntegreerd wagenhuis. Verankerde, gele baksteenbouw onder zadeldak (rode mechanische pannen). centrale dwarsdoorrit, rechts gedichte opening wagenhuis. Aangepaste muuropeningen, oorspronkelijke muuropeningen onder licht getoogde strek, vernieuwd houtwerk.

Ten zuidoosten van het erf, bakhuis, zomerkeuken of karnkamer. Gebouwd in 1863 en uitgebreid in 1907. Volume in gele baksteen afgewerkt met voegwerk voorzien van dagstreep, zadeldak (rode en grijze Vlaamse pannen). Interieur met witgekalkte wanden en troggewelven. Brede schouw. Cementtegelvloer met grijskleurige geometrische motieven.