erfgoedobject

Administratief Centrum en gemeentepark

bouwkundig element
ID
209422
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209422

Juridische gevolgen

Beschrijving

Administratief Centrum, gerealiseerd in 2007 ter vervanging van het voormalige, nabijgelegen gemeentehuis en gemeentepark.

Historiek. De oudst gekende locatie van het Zedelgemse gemeentehuis zou te situeren zijn aan de Torhoutsesteenweg (nr. 188) op de wijk De Leeuw in de toenmalige herberg "De Gouden Leeuw", ontstaan na de aanleg van de Torhoutsesteenweg (1751-1754). De herberg wordt circa 1800 uitgebaat door Jan Baptiste Devleeschauwer, schepen van de gemeente Zedelgem. Dat de burgemeester Joseph Adriaens hier in de buurt woont, zal allicht de ligging van het gemeentehuis buiten de dorpskern verklaren. Wanneer in 1830 de in de dorpskom wonende notaris Franciscus-Jacobus Hatse (zie Groenestraat nummer 29) burgemeester wordt, verhuist het gemeentehuis naar de herberg "Sint-Joris" (nummer 2) op de hoek met de Loppemsestraat. Uit rekeningen van 1878 en 1879 blijkt het gemeentehuis, tussen 1855 en 1878, onder het burgemeesterschap van Joseph Lievens, gevestigd in de verdwenen herberg aan de Groenestraat die vanzelfsprekend de naam "'t Gemeentehuis" krijgt. Onder de nieuwe liberale burgemeester, baron Camille de Vrière, kasteelheer van het "Baesveld", is het gemeentehuis zeker al in 1881 en tot 1940 gevestigd in een andere herberg aan de Groenestraat (ter hoogte van nummer 31). Omdat de herbergfunctie gaandeweg storend blijkt voor het afhandelen van gemeentezaken koopt de gemeente een huisje aan op de dorpsplaats. Dit maakt deel uit van vier gelijke huisjes, eigendom van kostersfamilie Vyncke en geboorteplaats van de missionaris Amaat Vyncke (zie Pater A. Vynckeplein).

Burgemeester Joseph Lievens (1947-1976) laat een BPA opmaken voor een nieuw gemeentehuis met omgeving. De drie overige huisjes worden in 1950-51 door de gemeente aangekocht en vervangen door een nieuw gemeentehuis, ontworpen door architect Joseph Lantsoght (Brugge) en opgetrokken tussen 1956 en 1959 (zie Pater A. Vynckeplein nummer 1). De fusie in 1976 met de gemeenten Veldegem, Aartrijke en Loppem brengt een uitbreiding van diensten en personeel met zich mee. Verbouwingen aan het bestaande gemeentehuis bieden slechts een tijdelijke oplossing. Noodgedwongen wijken enkele diensten uit naar andere gebouwen en/ of deelgemeenten. In 1985 keurt de gemeenteraad een ontwerp goed van architect Leopold Pattyn (Torhout) voor de uitbreiding en verbouwing van het gemeentehuis, maar het plan wordt niet uitgevoerd.

Stilaan wordt de decentralisatie onhoudbaar. Dit alles leidt in 2001 tot het uitschrijven van een architectuurwedstrijd waarbij zowel het verbouwen van het bestaande gemeentehuis als nieuwbouw mogelijk zijn. De Vlaamse bouwmeester Bob Van Reeth is voorzitter van een onafhankelijke jury. Voorwaarde is dat het Centrum zich tussen de kerk en het Pater A. Vynckeplein moet bevinden. Daar geen van de ingediende verbouwontwerpen voldoet, kiest de gemeenteraad in 2002 resoluut voor een nieuwbouwproject. Snoeck & Partners uit Kortrijk maakt het winnende ontwerp. In overleg met het personeel wordt het ontwerp bijgestuurd en aangepast. In 2005 wordt op het terrein tussen de kerk en het oude gemeentehuis met de werken gestart en begin 2007 het gebouw in gebruik genomen.

Beschrijving. Sobere constructie met een onregelmatige rechthoek als plattegrond. Opgetrokken in paarse baksteen (streklagen) onder hellend plat dak. Gebruik van beton voor de vensteromlijstingen, de zuilen van de gaanderij en de schuin geplaatste platen voor de vensterzone op de verdieping. De westzijde met inkom onder de gaanderij is bijna gevelbreed beglaasd, evenals de verdieping. Omlopende beglazing op de begane grond aan de noord- en zuidgevel, laatstgenoemde maakt door de afwezigheid van andere muuropeningen een massieve indruk. De westgevel is opengewerkt door een drieledige vensterzone, omlopend aan de noordzijde.

Het interieur bestaat uit een centrale binnenstraat van waaruit het administratieve gedeelte met de loketten en het bestuurlijke gedeelte herkenbaar zijn. De ruimtewerking van de publieke hal en wachtzaal wordt versterkt door de gevelbrede luifel aan de westzijde. De loketten stralen een grote openheid uit naar de binnenstraat maar bieden toch de mogelijkheid zich, indien nodig, via individuele kantoorinrichting af te schermen. Ook op de verdieping beschikken de kabinetten over de mogelijkheid hun betrokkenheid op de binnenruimte te bepalen. Het middenpad van de binnenstraat is belegd met textiele kunsttegels uitgevoerd door de textielkunstenares Katy De Bock (Aartrijke).

Gemeentepark gelegen ten westen van het Administratief Centrum. Wordt ten noorden en ten westen afgebakend door de Plaatsebeek met hoekig verloop, ten zuiden door het Pater A. Vynckeplein en ten oosten door een klinkerpaadje.

Park en Administratief Centrum liggen op het voormalige leenhof van de heren van Zedelgem Dit leenhof en de heerlijkheid waren rechtstreeks afhankelijk van het prinselijk leenhof op de Burg van Brugge. Een fragment uit het register van manschepen, daterend van 1468, vermeldt Adriaan van Haveskerke als heer van Zedelgem. In 1643 wordt het hof beschreven als omwald en gelegen op een hoogte met moerassige grond palend aan het kerkhof, ondertussen is een nieuwe woning aan de straat gebouwd en uitgebaat als herberg. In de 18de eeuw zou "Sint-Sebastiaan" de herbergnaam zijn, de familie Vyncke (zie Pater A. Vynckeplein) is er eerst pachter (1723) en vanaf 1755 eigenaar. Op de Ferrariskaart (1770-1778) afgebeeld met omhaagde boomgaard, ten noorden palend aan het kerkhof en gelegen tegenover de Loppemsestraat. Het gebouw wordt afgebeeld op een figuratieve kaart (circa 1782) van de weg vanaf de herberg "De Blauwe Kroon" tot aan de herberg "Zuidwege" als "wil [en]t herb[erg]e S[in]t Sebastiaen daer fran[ciscu]s vijncke w[oon]t".

Ongeveer op de plaats van het leenhof bouwt notaris Louis Berquin op het einde van de 19de eeuw een herenhuis met grote tuin met een vijver. Eind 1969 verwerft de gemeente de notariswoning, om ze kort daarna af te breken. De grote tuin wordt geïntegreerd in de aanleg van een gemeentepark.

Het omliggende gazon van het Administratief Centrum sluit via een klinkerpad aan op het park. Sommige elementen van de vroegere notaristuin zijn nog bewaard, zoals de vijver met houten bruggetje met smeedijzeren balustrades en enkele bomen (onder meer treurwilg, rode beuk). Onverharde paadjes lopen langs de vijver en door het park. De Plaatsebeek met bakstenen bruggetje maakt door het park een bochtig verloop. Aan de westzijde eindigt het park op een grasveld, palend aan de Burg. Jos. Lievensstraat. Heraanleg in 2009-2010 rond het gemeentehuis met het openleggen van de bedding van de Plaatsebeek.

  • RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en Plannen van de Watering van Blankenberge, nr. 1449: Kaart van de weg gelegen te Zedelgem lopende van de steenweg op Torhout, van aan de herberg Zuidwege, tot aan de herberg de Blauwe Kroon, circa 1782.
  • ARNOU P., De Heren van Zedelgem te Jabbeke, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 1, nr. 1, 1980, p. 3-11.
  • ARNOU P., Een nieuw gemeentehuis in het oude kostershuis (1939-1940), in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 15, nr. 3, 1994, p. 103-120.
  • BRAET J., MALENGIER H. en VANDENDRIESSCHE W., Info Zedelgem, Het nieuwe gemeentehuis, jg. 25, extra editie maart 2007, Zedelgem.
  • CAPPON G., De herberg "De Gouden Leeuw", in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 3, nr. 3, 1982, p. 96.
  • Heirwegpad, Zedelgem, 1980, p. 1-2.
  • PEIRSEGAELE W., Vroeger en nu, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 2, nr. 1, 1981, p. 26-27.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Administratief Centrum en gemeentepark [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209422 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.