erfgoedobject

Eclectisch ensemble

bouwkundig element
ID
209452
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209452

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Eclectisch ensemble
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

In 1910-1912 worden de percelen op de hoeken van de Broederminstraat met de Sint-Laureis- en de Lange Achteromstraat met nieuwe burgerhuizen, winkelhuizen en meergezinswoningen bebouwd. Door het gebruik van veelkleurige parementen en wisselende traveeën en muuropeningen, krijgt dit geheel een levendig, eclectisch karakter. Hoewel verschillende ontwerpers aan de huizenrij meewerken, vaak voor eigen rekening, kan het als een ensemble gezien worden. Voor de bouw van het huizenblok moest oudere bebouwing afgebroken worden, onder meer de herberg "Achterom", op de hoek van de Broedermin- en de Sint-Laureisstraat.

Het appartement op de hoek van de Broederminstraat 47 en de Lange Achteromstraat werd circa 1911 gebouwd naar ontwerp van en voor rekening van bouwkundige François Van Rompaey. In 1919 paste hij interieur en gevels aan. Het is een meergezinswoning van vijf bouwlagen onder mansardedak en vier traveeën + een hoektravee + drie traveeën. De gevel is bekleed met een geel bakstenen parement en krijgt haar eclectisch karakter door de afwisselende muuropeningen en de onregelmatige traveeën. Rondbogige, getoogde en rechthoekige muuropeningen, soms gekoppeld. De hoek wordt geaccentueerd door het boven de kroonlijst uitstekende dakvenster met drielicht.

Het hoekcomplex Broederminstraat 49 werd samen met de flankerende meergezinswoningen in de Broederminstraat 51 en Lange Achteromstraat 2-4, circa 1911 gebouwd door aannemer Herman Huet, voor eigen rekening. De vier meergezinswoningen werden veel soberder uitgevoerd dan voorzien op de gevelplannen: de afwisselend rechthoekige, rondbogige en korfbogige muuropeningen zijn allemaal als getoogd uitgevoerd, de met stucwerk versierde muurvelden zijn opgevuld met eenvoudige baksteenmozaïeken. De meergezinswoningen tellen vier bouwlagen onder plat dak. Het hoekpand telt twee + één hoek + een travee; de andere hebben twee of drie traveeën. Eenvoudige gele of witte bakstenen parementen met baksteenmozaïek in muurvelden, hardstenen plint, verticale ritmering door pilasters,

Broederminstraat 53 is een eclectisch burgerhuis dat circa 1910 wordt gebouwd in opdracht van E. Behn-Gilot naar ontwerp van de architecten C. Van der Voodt en J. Van Peborgh. Samen met de woning wordt een paardenstal gebouwd, uitkomende op een perceel in de Lange Achteromstraat, en daar met een bakstenen muur afgesloten. De paardenstal is vervangen door een woning. Burgerhuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder plat dak, regelmatig geplaatste rechthoekige muuropeningen, houten kroonlijst op klossen. De lijstgevel heeft een parement van witte baksteen met gebruik van natuursteen voor gelijkvloerse verdieping, ontlastingsbogen van de vensteropeningen, en boogvelden. De detaillering van de gevel is voor wat betreft de bovenverdieping licht afwijkend van de bouwaanvraag.

De begane grond is uitgewerkt als sokkel, met een hardstenen parement met bossageblokken. Op de verdiepingen zorgen verdiepte muurvelden voor de accentuering van de traveeën, bovenaan afgewerkt door korfbogige boogvelden waarin een kransornament. Schrijnwerk is bewaard op de begane grond: schuiframen met roedeverdeling, vleugeldeur met betraliede beglazing en bovenlicht met houten roedeverdeling. De bouwplannen laten een verzorgd interieur vermoeden, met fraaie beglaasde tussendeuren, stucplafonds en met stucwerk versierde wanden, veranda.

Het hoekcomplex Broederminstraat 57/ Sint-Laureisstraat is circa 1910 samen met vier flankerende woningen in de Broederminstraat 55 en in de Sint-Laureisstraat 142-146 gebouwd als een eclectisch ensemble van woon- en winkelpanden in opdracht van "Brasserie les Peupliers", vertegenwoordigd door Jos. Opdebeeck. Architect Victor Lebens stond in voor de ontwerpen. De lijstgevels hebben een vrij klassieke indeling, maar krijgen door de afwisselend geplaatste en gevormde muuropeningen en het gebruik van gele of witte baksteen als parement, een typisch begin-20ste-eeuwse eclectisch karakter.

55 is een winkelhuis van drie bouwlagen en drie traveeën onder leien mansardedak. Lijstgevel met houten kroonlijst op klossen, geel bakstenen parement met natuurstenen accenten. Regelmatig geplaatste muuropeningen, korfbogig op de verdiepingen. Winkelgelijkvloers verbouwd.

57 is een hoekpand van vier traveeën + een afgeschuinde hoektravee + drie traveeën en drie en een halve bouwlaag onder plat dak. De lijstgevels kregen een wit bakstenen parement met natuurstenen detaillering voor hoekneggen, sluitstenen en hanenkammen van de muuropeningen. Regelmatige indeling van de gevels, met rechthoekige muuropeningen op de verdiepingen en rondbogige op het gelijkvloers; de linkse travee verspringt en halve verdieping in functie van het achterliggende trappenhuis. De hoektravee is geaccentueerd door een balkon met ijzeren leuning en een verhoogde, gebogen kroonlijst. Schrijnwerk is bewaard, met op de begane grond bovenlichten met houten roedeverdeling. De drie burgerhuizen in de Sint-Laureisstraat 142 tot 146 tellen telkens drie bouwlagen onder leien mansardedak en twee/drie ongelijk verdeelde traveeën. Rechthoekige, rondbogige, getoogde en spiegelbogige muuropeningen wisselen af en zorgen voor levendige gevels met bakstenen parement. Elke woning krijgt een ander type dakvensters: 146, door het fronton in de gevel klassiek neoclassicistisch, krijgt houten dakvensters die daarbij passen; 144 heeft pittoreske dakvensters met een houten dakstoel; 142, de meest eclectisch uitgewerkte woning, heeft natuurstenen dakvensters met topstuk. Schrijnwerk deels bewaard.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1910 # 2054 (Broederminstraat 53), 1911 # 89 (Broederminstraat 55-57, Sint-Laureisstraat 142-146), 1911 # 1734 (Broederminstraat 49-51, Lange Achteromstraat 2-4), 1912 # 2757 (47), 1911 # 1533 (47), 1919 # 8091 (47).

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch ensemble [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209452 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.