erfgoedobject

Rij van burgerhuizen en winkelpanden in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
209592
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209592

Juridische gevolgen

Beschrijving

Homogene rij van neoclassicistische woon- en winkelpanden, eind 19de eeuw gebouwd naar ontwerp van verschillende architecten. Samen met het naastgelegen complex van de voormalige danszaal "Apollon" op nrs. 99-103 zorgt de rij woningen voor een authentiek straatbeeld, dat vanuit de Dendermondestraat goed zichtbaar is.

Nr. 83-85 is een neoclassicistisch woon- en winkelpand van drie bouwlagen en vier traveeën, gebouwd circa 1895 voor rekening van J. Van den Heuvel. In 1905 laat deze een mansardedak aanbrengen op de woning, samen met een aanpassing van de vitrine. Oorspronkelijke houten winkelpui waarin brede dubbele deur, winkeldeur en flankerende etalageramen waren geïncorporeerd, is verdwenen. Gevelbreed balkon vervangen. Eenvoudige ritmering van de lijstgevel met rechthoekige vensteropeningen, kordons en doorlopende onderdorpels.

Nr. 87 is een neoclassicistisch woon- en winkelpand gebouwd naar een ontwerp van 1895 van Florent Verbraeken voor Eduard Vermeulen-De Potter. Hoge, smalle woning van drie traveeën en drie bouwlagen onder leien mansardedak. Winkelgelijkvloers is verbouwd. Origineel opgebouwde lijstgevel op de verdiepingen, met telkens drie smalle gekoppelde rechthoekige vensteropeningen, op de verdieping in een korfboogveld gevat. Kolossale pilasters zomen de gevel af, en mondden oorspronkelijk uit in topstukken boven de houten kroonlijst. Centraal houten dakvenster geflankeerd door oeils-de-boeuf; het driehoekig fronton en de fantasierijke bedaking met windwijzer op het dakvenster werden weggenomen.

Nrs. 89 en 91 zijn twee meergezinswoningen met winkelgelijkvloers die in 1884 werden ontworpen door architect Henri Thielens voor de Société Anonyme du Sud d'Anvers. Deze vennootschap diende toen een bouwaanvraag in voor tien burgerhuizen en tien winkelhuizen in de Brederodestraat. De vennootschap investeerde in deze woningen om de verkoop van de percelen te promoten ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling die plaats zou vinden in de wijk. Daardoor kunnen ze gezien worden als een soort modelwoningen voor het Zuid. Het gaat om woningen van drie traveeën en drie of vier bouwlagen onder zadeldak. Voor de afwerking van de lijstgevels worden een aantal typeplannen voorzien, maar allemaal zijn ze te herkennen aan een elegant centraal dakvenster met rond fronton dat boven de houten kroonlijst uitkomt. Op die manier zijn anno 2010 nog negen van de twintig woningen te registreren in het straatbeeld. In de bouwaanvraag bewaard in het stadsarchief zijn vier bladen bewaard, met in totaal vijf typegevels. De nrs. 89 en 89, meergezinswoningen van drie traveeën en vier bouwlagen, gaan wellicht terug tot een uit het dossier verdwenen typeplan. Ze zijn echter duidelijk herkenbaar door de typische dakvensters met ronde frontons en de zeer herkenbare gevelopstand met de drie gekoppelde vensters op de verdiepingen, die ze gemeen hebben met andere voorbeeldwoningen in de straat.

Nr. 93 is een neoclassicistisch pand van drie traveeën en vier bouwlagen onder plat dak, met winkel op de begane grond en appartementen op de verdiepingen. Het gebouw is een ontwerp van bouwmeester V. Vande Wyer-Heuts voor C. Muller. De begane grond is verbouwd; het oorspronkelijke gevelbrede, gietijzeren balkon dat deze bouwlaag aflijnt, is bewaard. Bepleisterd en beschilderd parement van de verdiepingen, met imitatievoegen, omlijstingen van de rechthoekige vensteropeningen, kordons en doorlopende onderdorpels, houten kroonlijst op modillons.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1895 # 1023 (83-85), 1905 # 1568 (83-85), 1895 # 1619 (87), 1884 # 1084 (89-91), 1895 # 1171 (93).
  • PRIMS L. & DE MEYER R. 1993: Het Zuid (Antwerpen 1875-1890). Architectuur & maatschappij, Antwerpen, 68-71.
  • STYNEN H. & DUVOSQUEL J.-M. (ed.) 1993: Omtrent het Antwerpse "Zuid", Monumenten "be"leven, Brussel, 15.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rij van burgerhuizen en winkelpanden in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209592 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.