Teksten van Romp van de Termotemolen met dorpswoning

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209744

Romp van de Termotemolen met dorpswoning ()

Van de graan- en oliemolen Termotemolen, een torenkotmolen van 1837 die later mogelijk verhoogd werd tot een bakstenen stellingmolen, rest vandaag nog de romp. Mogelijk is ze afgeknot. De romp is achterin gelegen in de tuin van Steenstraat nummer 11, maar werd gebouwd op het perceel van de latere woning Steenstraat nummer 9. Deze lage dorpswoning met naar de straat gerichte voorgevel dateert wellicht uit het einde van de 19de eeuw.

Historiek

De Termotemolen is nog niet aangeduid op het primitief percelenplan (rond 1835), maar wel op de Atlas der Buurtwegen (rond 1844). In 1837 kreeg Jan Termote toestemming van de Bestendige Deputatie van West-Vlaanderen om een houten staakmolen op torenkot ("van onder in steen en van boven in hout") te bouwen. Met deze torenkotmolen mocht hij zowel graan malen als olie slaan. Jans vader, Frans, was molenaar op de in 1897 verdwenen "Stampkotmolen" (Aartrijksestraat). Reeds voor 1886 zou de molen herbouwd zijn als een stenen molen. Een verkoopcontract van dat jaar benoemt het gebouw als "moulin en briques". In 1891 verkocht molenaar Gustaaf Vermote de molen aan koopman Eduard Crevits uit Aartrijke. Vermits het verkoopcontract meldt "les bâtiments sur B1393b [de molen] ne sont pas encore entièrement démolis", was de onttakeling van de molen toen reeds ingezet. In 1984 omschreef Luc Devliegher het gebouw als een afgeknotte molenromp (benedenverdieping en twee zolders) van een stellingmolen, waarbij de stelling zich vroeger ter hoogte van de tweede zolder bevond. Stellinggaten zijn echter niet (meer) afleesbaar in het metselwerk. Een andere mogelijkheid is dan ook dat de romp het hoge torenkot van de vroegere torenkotmolen is. Aan het begin van de 21ste eeuw werd het metselwerk van de romp hersteld.

De dorpswoning (Steenstraat nummer 9) op het perceel waarop in 1837 de molen gebouwd werd, is nog niet aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (rond 1844). Ze dateert wellicht uit het einde van de 19de eeuw en fungeerde mogelijk als molenaarswoning. Later resorteerde de molen(romp) kadastraal bij de rechts aanpalende dorpswoning (Steenstraat nummer 11).

Beschrijving

In de tuin van Steenstraat nummer 11 staat de donkerbakstenen conische molenromp. De romp met benedenverdieping, eerste zolder en tweede zolder is opengewerkt door boven elkaar geplaatste rechthoekige muuropeningen, verdiept in steekboognissen (vernieuwd houtwerk).

Steenstraat nummer 9 is een lage, vrijstaande dorpswoning met naar de straat gerichte voorgevel van vier traveeën. Het dubbelhuis in donkere, verankerde baksteen is gevat onder een zadeldak (Vlaamse pannen). Rechts sluit een travee onder lessenaarsdak aan. De getoogde muuropeningen onder strek zijn ingevuld met T-ramen en voorzien van luiken (deels vernieuwd houtwerk). In de linker zijgevel steekt een rondboogvenstertje.

  • DEVLIEGHER L. 1984: De molens in West-Vlaanderen, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 9, Tielt-Weesp, 419.

Auteurs:  Vanneste, Pol; Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Vanneste P. & Van Vlaenderen P. & Vranckx M. 2020: Romp van de Termotemolen met dorpswoning [online], https://id.erfgoed.net/teksten/360094 (geraadpleegd op ).


Dorpswoning ()

Lage, vrijstaande dorpswoning (molenaarswoning?) met achteraan in de tuin de romp van de zogenaamde "Allemeerschmolen" of "Stampkotmolen". De woning staat nog niet op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) en dateert wellicht uit het einde van de 19de eeuw. De molen staat er vanaf circa 1840, er rest nu enkel nog de molenromp.

Dubbelhuis in bruine, verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Segmentboogvormige muuropeningen onder strekken, gedeeltelijk bewaard schrijnwerk, vensters met T-ramen. Rondboogvenster in de linkerzijgevel.

Bruinbakstenen conische molenromp van bovenkruier met benedenverdieping, eerste zolder, tweede zolder, segmentboogvormige muuropeningen.

  • BONDUEL L. 1983: Het Zedelgem, Veldegem, Loppem en Aartrijke van toen. Een verzameling foto's en prentbriefkaarten aangevuld met beknopte historische gegevens, Brugge, 142.
  • BOSCHVOGEL F.R. en JONCKHEERE D. s.d.: Aartrijke in de oude tijd, Torhout.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Van Vlaenderen P. & Vranckx M. 2010: Romp van de Termotemolen met dorpswoning [online], https://id.erfgoed.net/teksten/131848 (geraadpleegd op ).