De site van de Bogaertsmolen of Dorpsmolen van 1857 bestaat uit de aan de straat gelegen voormalige molenaarswoning en het achterliggende molenerf met molenromp en nutsgebouwen. Vanaf de straat is het gekasseide erf toegankelijk via gietijzeren hekken. De site ligt in het gehucht "Molendorp", 900 meter ten zuiden van de kerk.

Historiek

De Eernegemse landbouwer Bonaventure Jonckheere bouwde in 1857 deze bakstenen stellingmolen als een koren- en oliemolen op een nog onbebouwd perceel. De op de romp bewaarde windwijzer (oorspronkelijk op de nok van de kap) geeft dat jaartal aan. Volgens het kadaster werd in 1861 een woonhuis en een achterliggend landgebouw gebouwd. Ten slotte werd in 1870 nog een gebouw opgetrokken achteraan op het perceel. De molenaarsfamilie Bogaert, die ook molens bemaalde in Zedelgem en Koekelare, verwierf de molen in 1903. Met het oog op de productiviteit van de molen werden de wieken in 1937 half verdekkerd (een midden jaren 1920 in Nederland geïntroduceerd wiekverbeteringssysteem van A.J. Dekker), hoewel de molen reeds uitgerust was met een ruwe-oliemotor. Nadat in 1944 een roede was afgewaaid, bleef de molen nog met één roede malen tot in 1949. In mei van dat jaar brak de tweede roede tijdens een storm af. Het malen werd door de familie Bogaert verdergezet met een mechanische maalderij op de begane grond van de molen. In 1977 werd de bovenas met askop uit de molen gehaald en waarschijnlijk ook de kap verwijderd. De maalderij bleef in bedrijf tot 1993.

Beschrijving

De vrijstaande molenaarswoning vormt een dubbelhuis van vijf traveeën en anderhalve bouwlaag onder een pannen zadeldak. De verankerde bakstenen lijstgevel is aan de straatzijde opengewerkt met rechthoekige muuropeningen (vernieuwd houtwerk). De lage, roodbakstenen nutsgebouwen op het molenerf zijn eveneens gevat onder pannen zadeldaken. Het betreft onder meer een dwarsschuur.

De molenromp van gele bakstenen (baksteenformaat 21 x 10,5 x 7cm) is opengewerkt door geschrankt geplaatste rondbogige muuropeningen. Deze zijn gevat onder strek en druiplijst. Op de begane grond gaf een houten vleugelpoort toegang tot de olieslagerij en later de mechanische maalderij. De dichtgemetselde deur op de meelzolder geeft het niveau van de vroegere houten stelling aan. Bovenop de romp is de windwijzer met jaartal “1857” bewaard.