Teksten van Veldkapel en zomerlinde

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/210653

Veldkapel en zomerlinde ()

De zomerlinde en de bijhorende veldkapel zijn gesitueerd op een vijfsprong van grotendeels gekasseide, oude wegen, even ten zuidoosten van de dorpskern van Duisburg. Deze wegen leiden naar de dorpskern, naar Huldenberg, naar het gehucht Eizer (Overijse) en naar twee plaatsen in het gehucht Veeweide (Duisburg). De linde staat centraal op het kruispunt, de kapel ligt iets boven het straatniveau in de berm op de hoek van de Huldenbergstraat en het Keersmakersstraatje. Sinds jaar en dag staan de boom en de veldkapel in een open akkerlandschap.

De zomerlinde (Tilia platyphyllos), vermoedelijk aangeplant in de eerste helft van de 18de eeuw, is heel vitaal en vertoont weinig gebreken of aantastingen. De kans dat het om autochtoon genetisch materiaal gaat is bijgevolg groot. Hij vormt bovendien een beeldbepalend object in het golvende akkerlandschap ten zuiden van Duisburg. Hij heeft niet alleen een mooie representatieve groeivorm, hij is ook de hoogste, dikste en oudste zomerlinde in de regio. Daarnaast vormt hij een eenheid met de veldkapel en de landelijke wegen die aan de voet van de boom samenkomen. Deze boom mag niet verward worden met de ‘Schonenboom’, die destijds op het nabij gelegen kruispunt stond van de Schonenboomstraat, de Merenstraat en de Overijsesteenweg.

De veldkapel waarmee de zomerlinde een eenheid vormt, is toegewijd aan de Heilige Barbara. Ze werd opgericht in 1863 en door toedoen van Peter Troberg gerenoveerd in 1987, naar aanleiding van zijn vaders (niet uitgevoerde) belofte om in Oberbayern (Duitsland) een kapel op te richten indien zijn familie de Tweede Wereldoorlog zou overleven. Op de Atlas der Buurtwegen (1843-1845) wordt er op deze plaats al een kapel weergegeven, mogelijk werd de kapel dus opgericht ter vervanging van een oudere. Voortgaande op een oude foto was de kapel voor de restauratie sterk vervallen; ze was op dat ogenblik niet gecementeerd en het dak was volledig verdwenen.

Vandaag betreft het een gecementeerde pijlerkapel, voorafgegaan door een steektrap van vier natuurstenen treden. De voorpuntgevel vertoont schijnvoegen en een getraliede steekboognis in een geschilderde classicistische omlijsting. In de top vermeldt een bij de restauratie aangebrachte gevelsteen "1863/ H. BARBARA/ patrones tegen/ plotselinge dood". Onderaan verwijst een moeilijk leesbare inscriptie naar de restauratie "Anno/ Restauratum/ 1984".

Binnenin is de nis polychroom beschilderd met imitatieglasramen op de zijwanden en een afbeelding van de Heilige Barbara met onderschrift "Troberg ex voto patris 1999" op de achterwand; deze beschildering werd uitgevoerd door de Peruaan Domingo Huaman.

  • Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, Beschermingsdossier DB002306 (Jo Wijnant, 2009).
  • BRUYNDONCKX A. & WYNANTS M. 2000: Vier wandelingen in Tervuren, Tervuren, 15.
  • Gegevens verstrekt door M. Wynants en P. Troberg.

Auteurs:  Van Ormelingen, Jan; Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veldkapel en zomerlinde [online], https://id.erfgoed.net/teksten/177497 (geraadpleegd op ).


Veldkapel en zomerlinde ()

De oude zomerlinde (Tilia platyphyllos) en de bijhorende veldkapel staan op een kruispunt van vijf wegen, even ten zuidoosten van de dorpskern van Duisburg. Deze wegen leiden naar de dorpskern, naar Huldenberg, naar het gehucht Eizer (Overijse) en naar twee plaatsen in het gehucht Veeweide (Duisburg). Sinds jaar en dag staan de boom en de veldkapel in een open akkerlandschap.

De zomerlinde is heel vitaal en vertoont weinig gebreken of aantastingen. Nochtans wordt de ruimte onder de boom intensief betreden en is er aan de voet van de boom een belangrijke holte opgevuld met beton. Destijds is in die holte vuur gemaakt, maar niets wijst erop dat de boom bedreigd is.

De opgaande zomerlinde is een beeldbepalend object in het golvende akkerlandschap ten zuiden van Duisburg. De linde vormt een eenheid met de veldkapel en de landelijke wegen die aan de voet van de boom samenkomen. De boom van Duisburg heeft niet alleen een mooie representatieve groeivorm, hij is bovendien de hoogste, dikste en oudste zomerlinde in de regio.

De boom is vermoedelijk aangeplant in de eerste helft van de 18e eeuw. Hij staat aan een kruising van wegen, waarvan enkele in de rurale samenleving een bovenlokaal karakter hadden. De veldkapel waarmee de zomerlinde een eenheid vormt, is toegewijd aan de Heilige Barbara. Ze werd opgericht in 1863 en was in een recent verleden het voorwerp van vandalisme. Voordien was er zeker al een kapel aanwezig, wat onder meer in de Atlas der Buurtwegen is te zien. Deze boom mag niet verward worden met de 'Schonenboom', die destijds op het nabij gelegen kruispunt stond van de Schonenboomstraat, de Merenstraat en de Overijsesteenweg. De zomerlinde wordt in de volksmond 'de Liñ' ('de Linde') genoemd.

  • Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed (VIOE).
  • Mondelinge informatie buurtbewoner, 2009.
  • DECUYPERE Y. (e.a.), Merkwaardige Bomen in Vlaanderen, Dienst Groen, Waters en Bossen, Brussel, 1989.

Bron: Beschermingsdossier DB002306
Auteurs:  Van Ormelingen, Jan
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veldkapel en zomerlinde [online], https://id.erfgoed.net/teksten/132457 (geraadpleegd op ).


Oude opgaande linde op kruispunt van wegen ()

De oude zomerlinde staat op een kruispunt van vijf wegen, even ten zuidoosten van de dorpskern van Duisburg. Deze wegen leiden naar de dorpskern, naar Huldenberg, naar het gehucht Eizer en naar twee plaatsen in het gehucht Veeweide. Enkele van deze wegen hadden in de rurale samenleving een bovenlokaal karakter. Op een andere hoek van het kruispunt staat een veldkapel waarmee de zomerlinde een eenheid vormt. Sinds jaar en dag staan de boom en de veldkapel in een open akkerlandschap. De opgaande zomerlinde is een beeldbepalend object in het golvende akkerlandschap ten zuiden van Duisburg en vormt een eenheid met de veldkapel en de landelijke wegen die aan de voet van de boom samenkomen. De boom van Duisburg heeft niet alleen een representatieve groeivorm voor de soort, hij is bovendien de hoogste, dikste en oudste zomerlinde in de regio. Vermoedelijk is de boom aangeplant in de eerste helft van de 18de eeuw. De kans dat het om autochtoon genetisch materiaal gaat is bijgevolg groot. De in 1863 opgerichte veldkapel is toegewijd aan de Heilige Barbara. Voordien was er zeker al een kapel aanwezig, wat onder meer in de Atlas der Buurtwegen is te zien. Deze boom mag niet verward worden met de ‘Schonenboom’, die destijds op het nabij gelegen kruispunt stond van de Schonenboomstraat, de Merenstraat en de Overijsesteenweg.

 

  • Beschermingsdossier Houtig erfgoed Vlaams-Brabant, fase A.1, nr. 29 (DB002306)
  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000)
 

Auteurs:  Van Ormelingen, Jan
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veldkapel en zomerlinde [online], https://id.erfgoed.net/teksten/392111 (geraadpleegd op ).