erfgoedobject

Kapel van Onze-Lieve-Vrouw Ten Donkere

bouwkundig element
ID
2124
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/2124

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen aan de voet van de kouters (benaming "Capelle Couter" voor het aanpalende veld). De devotie is vermoedelijk zeer oud. Huidige kapel opgetrokken in de eerste helft van de 17de eeuw op dezelfde plaats als de vorige; de bouw werd bekostigd door de familie De Gherst of De Gheest uit Aalst, wellicht ingevolge het verkrijgen van een aan Maria's voorspraak toegeschreven gunst. Herstellingswerken uitgevoerd in 1899 (dak) en 1974 (onder meer verwijderen van de kaleilaag op de buitenmuren).

Laatgotische kapel (5,5 meter op 7,6 meter) met twee linden aan zuidzijde; eenbeukig schip van twee traveeën, driezijdig blind koor en afgewolfd zadeldak (leien); noktorentje met ingesnoerde spits en origineel smeedijzeren kruis. Constructie van baksteen en Balegemse zandsteen, laatstgenoemde gebruikt voor hoge plint, omlopende kordons, hoekkettingen, steigergaten en omlijstingen. Puntgevel met aandak, top- en schouderstukken, voorzien van korfboogdeur in geprofileerde omlijsting met imposten, sleutel en waterlijst en voorafgegaan door drie arduinen treden; flankerende vierkante ramen met smeedijzeren tralies en houten luiken; ook in de top bevindt zich een vierkant houten luik. Zijgevels met één spitsboogvenster in geprofileerde omlijsting met waterlijst, zandstenen tussenstijl, glas in lood.

Interieur: bepleisterd en beschilderd interieur met kruisribgewelf op schalken en consooltjes.

Mobilair: barok portiekaltaar van gemarmerd hout, 1722, door Willem Ignatius Kerrickx (beeldhouwer uit Antwerpen) en Hendrik de Smet (schrijnwerker uit Dendermonde) waarin schijnnis met gekleed, houten madonnabeeld uit de 17de eeuw; omringende medaillons met de zes symbolen van Onze-Lieve-Vrouw. Houten communiebank van 1827 door Nuten. Boven de deur, ellipsvormig beschilderd paneel uit de 18de eeuw (Vlaamse school), Onze-Lieve-Vrouw met Kind overhandigt rozenkrans aan Sint-Dominicus.

  • HERTSENS Y., Geschiedenis van Sint-Amands, Sint-Amands, 1987, p. 96-100.
  • LEONARD E., De kapel "Onze-Lieve-Vrouw ten Donkere" te Sint-Amands-aan-de-Schelde, (Noordgouw,) IV, 1964, 3, p. 97-104.

Bron: DE SADELEER S., KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. 1995: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Puurs, Klein-Brabant, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet; De Sadeleer, Sibylle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kapel van Onze-Lieve-Vrouw Ten Donkere [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/2124 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.