Dit monument is een vrijstaand bronzen ruiterstandbeeld, op een hoge sokkel uit blokken blauwe hardsteen. In de sokkel zit een verstevigende constructie van baksteen en gewapend beton. De funderingen werden aangebracht door ondernemers Van de Kerckhove en Gilson. De sokkel is een ontwerp van architect Jan-Albert De Bondt en bestaat uit een ovale dubbele trede, waarop centraal een, eveneens ovaal in grondplan, hoge sokkel werd geplaatst. In de vormgeving zijn duidelijke kenmerken van de modernistische bouwstijl te herkennen. Rondom de achterzijde van deze sokkel werd een halfhoge bloembak aangebracht, achteraan versierd met een overloopgeultje. Hierboven werd, op de eigenlijke sokkel, een hardstenen reliëf aangebracht in de vorm van een zwaard met de punt naar beneden. Rondom het gevest ziet men een lauwerkrans, waarvan de linkerhelft uit laurierbladeren bestaat en de rechterhelft uit eikenbladeren. Het gevest en de besjes op de krans, evenals het lint waarmee de krans is samengebonden, is met bladgoud versierd. Langs de voorzijde van de sokkel werd een hardstenen paneel aangebracht, waarop in reliëf, versierd met bladgoud, het wapenschild met wapenspreuk van België werd voorgesteld. Hierboven leest men in bronzen letters : 'ALBERT/ KONING DER BELGEN/ 1875 - 1934'.

Bovenaan bevindt zich het ruiterstandbeeld zelf, het is volledig in brons gegoten. De koning is in legeruniform, voorzien van helm en zwaard. Het paard schijnt traag vooruit te stappen.

Vóór het standbeeld ligt een bronzen krans op gebouchardeerde blauwe hardsteen. De linkerhelft van de krans is versierd met eikenbladeren, de rechterhelft met laurierbladeren. Een lint houdt het geheel bijeen. Bovenaan leest men '1914-1918' en onderaan 'AAN/ KONING/ ALBERT/ EN/ ZIJN/ STRIJDERS/ AU ROI/ ET A SES SOLDATS'. Eigenaardig feit is dat bronnen vermelden dat de beeldhouwer van deze krans Piette is, terwijl het werk zelf gesigneerd is 'O. Van Laere - beeldhouwer'.

Het ruiterstandbeeld werd opgericht dankzij fondsen die door een actiecomité werden verzameld. Onder de giften bevonden zich onder meer een twintigtal blokken 'blauwe arduin van Ecaussines', die bedoeld waren als voetstuk van het monument. De concrete uitwerking van het beeld werd bepaald door een wedstrijd, uitgeschreven op 20 juni 1935 en waaraan alle Belgische kunstenaars uit Oost-Vlaanderen mochten deelnemen. Ze waren vrij in de uitwerking van het werk, zowel plastisch als qua ideologie. Wel was men verplicht met Belgische materialen te werken. In totaal kwamen er 30 ontwerpen binnen. Uiteindelijk koos de jury bij eenparigheid van stemmen voor het ontwerp van Domien Ingels. Onder de juryleden waren een aantal belangrijke kunstenaars, zo onder meer Henri Van de Velde, Ernest Wynants, Wansaert, Jules de Bruycker, Joseph De Smet, Victor Horta en Valerius de Saedeleer. Jean Verbeyst stond in voor het gieten van het brons.

In het tijdschrift 'Le Patriote Illustré' verscheen in 1936 een foto van beeldhouwer Ingels in zijn atelier, werkend aan het standbeeld. Ter gelegenheid van de inhuldiging, op 9 mei 1937, componeerde Oscar Roels een cantate voor ruim 1000 zangers 'Koning Albert, de Overwinnaar'. De tekst was van Robert De Graeve. Domien Ingels ontwierp ook een munt met dit standbeeld erop.