erfgoedobject

Oorlogsmonument Gavere

bouwkundig element
ID
212475
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212475

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oorlogsmonument Gavere
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Oorlogsmonument Gavere
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Amandus
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oorlogsmonument Gavere
    Deze vaststelling was geldig van tot

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Amandus
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Deze gedenkplaat voor de gesneuvelden en de slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog werd in 1923 door de parochie en de gemeente Gavere opgericht. Een afzonderlijke plaat werd later toegevoegd met de namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

Historiek

Op de gemeenteraad van 6 mei 1924 werd de begroting van 1923 goedgekeurd. Hierin stond een toelage voor een gedenkteken voor de slachtoffers van de oorlog vermeld. Dit is het enige gegeven dat in het gemeentearchief kon teruggevonden worden.

De gedenkplaat met halfverheven beeldhouwwerk is ingewerkt in de bakstenen westgevel van de Sint-Amanduskerk van Gavere, aan de rechterkant van de vooruitspringende westtoren. In 1918 werden voornamelijk de voorgevel met de toren en de noordoostzijde, de sacristie, de bakstenen gewelven van het koor, het transept en de zijbeuken en het meubilair sterk beschadigd. De restauratie van de kerk gebeurde in 1922. In 1923 werd het bas-reliëf opgericht. De beeldhouwer van dit gedenkteken is Aloïs De Beule.

Beschrijving

Het betreft een oorlogsmonument voor de gesneuvelden en burgerlijke slachtoffers van beide Wereldoorlogen van Gavere.

In de bakstenen kerkmuur is in witte natuursteen een halfverheven beeldhouwwerk uitgewerkt in de stijl van art deco. Het gedenkteken vertoont een diep religieus karakter. Het verheven beeldhouwwerk bestaat uit een engel die in zijn vleugels een stervende soldaat naar de hemel voert. Met lauwerkrans in de rechterhand. De houding van de gestorven soldaat (wijd uitgestrekte armen en een neerhangend hoofd) doet denken aan de Christusfiguur. In de rechterhand houdt de soldaat een kruisbeeld vast. Beide figuren staan op een bol met kruis en eronder een rozenguirlande. De bol met kruis staat symbool voor de overheersing van het christendom op aarde. De (rode) roos staat symbool voor de liefde en voor het martelaarschap. In elke bovenhoek is een wapenschild ingewerkt, links het schild van Gavere en rechts het schild van Vlaanderen.

Aan de linkerzijde van de engel staat de volgende tekst: "AAN ONZE HELDEN". Op een bronzen plaat staat: "OUD-STRYDERS (en de opsomming van de namen)/ PIE JESU DOMINE/ 1914". Aan de rechterzijde staat het volgende: "AAN ONZE MARTELAREN" met op een bronzen plaat: "OPGEËISCHTEN EN BURGERLYKE SLACHTOFFERS/ (En de opsomming van de namen)/ DONA EIS REQUIEM/ 1918".

Na de Tweede Wereldoorlog werd ernaast een aparte, met arduin omlijste, bronzen reliëfplaat opgehangen met rondom het wapenschild van Gavere en de volgende tekst: "GAVERE HERDENKT/ ZIJN HELDEN/ 1940 1945/ (met opsomming van de namen)".

  • Notulen gemeenteraad Gavere 1918-1955.
  • BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N2, Brussel - Turnhout.
  • DE WILDE E.I. 1994: Aloïs De Beule, beeldend vormgever realist doorheen stijlen (1861-1935), onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent.
  • DE WILDE E.I. 1994: Aloïs De Beule tussen neogotiek en realisme, Neogotiek in België, Tielt, 157-159, 220.
  • ENGELEN C. & MARX M. 2002: Alois De Beule, in: Beeldhouwkunst in België. Vanaf 1830. Deel I: A-D, Brussel, 334-339.

Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier DO002348, Oorlogsmonumenten in Oost-Vlaanderen.
Auteurs: Van Branden, Gudrun
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Molenstraat

  • Is deel van
    Parochiekerk Sint-Amandus


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oorlogsmonument Gavere [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212475 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.