erfgoedobject

Eclectisch burgerhuis

bouwkundig element
ID
212799
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212799

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Eclectisch burgerhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historiek en context

Burgerhuis in eclectische stijl naar een ontwerp door de architect Jos. Bascourt (inscriptie op de puilijst) uit 1910. Opdrachtgever was Gustave Adolphe Marie Albrecht (Antwerpen, 1860-Den Haag, 1925), in 1886 gehuwd met Pauline Marie Pittoors, die in 1888 enige dochter Juliette ter wereld bracht. Albrecht, actief als reder, scheepsmakelaar, expediteur en importeur van steenkool, vrijmetselaar en betrokken bij talrijke mercantiele en maritieme verenigingen, was ook rechter aan de handelsrechtbank. Als liberaal politicus zetelde hij van 1904 tot 1907 in de Antwerpse gemeenteraad, en was van 1908 tot tot zijn ontslag in 1918 schepen van Handel en Scheepvaart. Kort daarna vestigde Albrecht zich in Nederland.

Gustave Albrecht woonde zelf in de imposante herenwoning aan de Scheldekade, die architect Joseph Hertogs in 1896 voor hem had ontworpen. Het burgerhuis aan de Jan Van Rijswijcklaan was vermoedelijk bedoeld als vastgoedinvestering. In 1911 liet hij Bascourt ook nog een eenvoudige huurwoning ontwerpen op het achteraan aanpalende perceel in de Lokkaardstraat (nummer 3, vandaag volledig verbouwd).

Het ontwerp behoort tot een latere fase in het oeuvre van Jos. Bascourt, waarin hij de art nouveau achter zich liet om terug te grijpen naar een eclectische praktijk. In het kantoorgebouw van de Comptoir Commercial Anversois in de Keizerstraat en het hotel Lieven Gevaert in de Belgiëlei hanteerde hij rond dezelfde tijd een vergelijkbare, uitgezuiverde vormentaal van klassieke inspiratie . Kort na het burgerhuis voor Albrecht, ontwierp Bascourt de woning Vandermoere-De Wilde verderop in de Jan Van Rijswijcklaan, met een sterk verwante gevel.

Architectuur

De rijwoning met een gevelbreedte van drie traveeën telt vier bouwlagen onder een plat dak; het perceel grenst achteraan met een tuinmuur aan de Lokkaardstraat (vandaag vernieuwd). Opgetrokken uit natuursteen met een plint in arduin, wordt de lijstgevel horizontaal opgedeeld in een lage sokkel met schijnvoegen, en een bovenbouw met een klassiek hoofdgestel. De compositie met regelmatige vensterregisters, legt de klemtoon op de eerste verdieping. Een rechthoekige erker met bekronend balkon in de middenas, wordt er geflankeerd door rondboogvensters met een sluitsteen en waterlijst. De vlak omlijste vensters van de tweede verdieping hebben een gestrekt entablement. Vrij geïnspireerd op de Lodewijk XVI-stijl, is de ornamentatie met rank- en stafwerk, zware bolconsoles, een medaillon, chutes, strikken en een meanderfries. Het typische houten vensterschrijnwerk met kleine roedeverdeling in de bovenlichten bleef bewaard, net als smeedijzeren voortuinhek; enkel de deur werd vernieuwd. De achtergevel behield de oorspronkelijke terrasluifel in ijzer en glas en de gevelbrede gietijzeren balkonleuning.

De plattegrond beantwoordt aan de typologie van het burgerhuis, met gescheiden ontvangstruimten, privé-vertrekken en dienstlokalen. Volgens de bouwplannen deelt een ruime traphal met bovenlicht het gebouw over de volledige breedte op, met op de begane grond verder ruimte voor een kantoor en de keuken. Op de bel-etage wordt de straatzijde ingenomen door het salon, en de tuinzijde door de eetkamer. De tweede verdieping omvat een zitkamer, een badkamer en 'cabinet de toilette', en een slaapkamer met balkon, de derde verdieping drie overige slaapkamers en een zolder. Een diensttrap en een keukenlift verbinden de keuken met de eetkamer.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1910#692 en 1911#1346.
  • S.N. 1911: Maison de Rentier, Avenue Van Ryswyck, 4, Anvers, Album de la Maison Moderne 3, 144.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212799 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.