erfgoedobject

Obelisk 18th Division

bouwkundig element
ID
213277
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213277

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Obelisk 18th Division
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Ter hoogte van het kruispunt van de Menenstraat met de Pappotstraat, nabij Menenstraat 41, staan twee gedenktekens: links (richting Menen) de obelisk voor het Gloucestershire Regiment, met ernaast een infobord over Clapham Junction, op grondgebied Geluveld (Zonnebeke); aan de overkant van de straat staat, net op grondgebied Zillebeke (Ieper), de obelisk voor de 18th Division.

Historische Achtergrond

De hoek van de Meenseweg met de baan naar Zillebeke en verder de Oude Kortrijkstraat werd al vroeg in de oorlog aangeduid als Clapham Junction, naar het bekende treinstation in Londen. In het bos stond het kasteel Beukenhorst of Stirling Castle, na de oorlog vervangen door een landhuis. Tot april 1915 was het kruispunt in Britse handen, tot de Derde Slag bij Ieper in Duitse handen, tot aan het Lente-Offensief (april 1918) opnieuw in Britse handen. De omgeving werd steeds zwaarder onder vuur genomen als een belangrijk aanvoerpunt.

Omdat troepenverplaatsingen over de Meenseweg essentieel, maar gevaarlijk waren, bouwden de Duitsers hier vanaf de zomer van 1915 een infanterietunnel onder de Meenseweg. Deze Hooge-tunnel had een lengte van 1500 meter en liep hier onder het midden van de weg van aan de noordoostelijke hoek van het kasteelpark tot aan het Kantientje (de huidige Carlton). In het voorjaar van 1918 werkten de Canadese Tunnellers hier ook nog aan twee ondergrondse complexen, waarvan één in het park en één onder de huidige garage.

Op Clapham Junction staan er twee gedenktekens, met name twee obelisken, de ene voor het Gloucestershire Regiment en de andere voor de 18th Division. Het gedenkteken ten zuiden van de Meenseweg is opgedragen aan de 18th Division. Het herinnert aan hun inzet tijdens de Derde Slag bij Ieper. De 18th (Eastern) Division leed hier in de omgeving eind juli - begin augustus 1917 zware verliezen.

Het gedenkteken, ontworpen door een gewezen soldaat van deze eenheid, Captain Ebbutt, werd op 3 augustus 1925 onthuld in aanwezigheid van twee Britse generaals en 1.500 Britse kadetten. Daarbij merkte "Ons Volk Ontwaakt" van 23 augustus 1925 op: "Altijd roerend en plechtig die inhuldiging van Engelse gedenktekens: veel min geweld en pracht dan bij ons, maar veel inniger: Gezang God ter ere, luide gebeden door een dominee en beantwoord door alle aanwezigen; twee minuten stilte, alweer gebeden voor de daar overledenen, voor de daar tegenwoordigen, voor het Land, dan het klaroengeschal over de velden als om de doden weer op te roepen; gezang; klaroengeschal "Réveille" en eindelijk "God save the King" het Engels nationaal lied".

De 18th Division heeft soortgelijke gedenktekens in Thiepval en Trones Wood aan de Somme, waar ze eveneens veel manschappen verloren heeft.

Kenmerken

Op een rechthoekig platform bedekt met beton en grind staat een meervoudig geleed voetstuk met twee treden. Hierop is een vierkante spitszuil geplaatst, alles uit witgrijs gespikkeld Engels graniet vervaardigd.

Op het bovenste deel van de sokkel is aan elke zijde een bronzen tekstplaat in vlakreliëf geplaatst. Op de voorkant: "To the glory of God and in imperishable memory of the officers, N.C.O.s and men of the 18th Divison who fell in the Great War 1914-18. This is my commandment, that ye love one another as I have loved you. Greater love hath no man than this, that a man lay down his live for his friends.", "St. John. XV.12.".

Op de linkerkant: "18th Division" en het kenteken, op het eerste register "1916; Pommiers Redoubt; Trones Wood; Delville Wood; Thiépval; Schwaben Redoubt; Regina Trench", "1917; Boom Ravine; Irles; Achiet; Chérisy; Clapham Junction; Glencorse Wood; Poelcappelle; Meunier Hill", "1918; Remigny - Liez"; op het tweede register "1918; Grozat Canal; Baboeuf; Hangard; Villers-Bretonneux; Bray-Corbie; Albert; Tara Hill; Bécourt-Boisselle; Trones Wood; Combles; Frégicourt; St Pierre Vaast Wood; Ronssoy; Vendhuile-The Knoll; Bousies; Hécq-Preux; Fôret de Mormal".

Op de achterkant: bronzen plaat met twee ineengestrengelde palmtakken in hoogreliëf, in boogvorm geschikt, in het midden "The roll of Honour containing the names of officers, N.C.O.s and men has been deposited in St James' church Colchester". Op de rechterkant: bronzen plaat in registers verdeeld met het kenteken van de 18th Division, "R.F.A. R.E. R.A.S.C. R.A.M.C." - "8th Royal Sussex Pioneers 18th Div. M.G. Battalion.", "53rd Inf. Brig. 54th Inf. Brig. 55th Inf. Brig.".

Hoogte: 673 centimeter, breedte: 362 centimeter (met platform 936 centimeter), diepte: 362 centimeter (met platform 936 centimeter).

  • JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • VANCOILLIE J. 2002: Halfweg Menin Road en Ypernstrasse. Gheluvelt 1914-1918, Association for Battlefield Archaeology in Flanders III, Voormezele.

Bron: WOI Relict (496): Obelisk 18th Division (Zillebeke - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Obelisk 18th Division [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213277 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.