erfgoedobject

Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden

bouwkundig element
ID
213286
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213286

Juridische gevolgen

Beschrijving

De kerk van Langemark ligt op de Markt, in het centrum van de gemeente. In de linker transept zit een glasraam ter herinnering aan de Eerste Wereldoorlog. Links vóór de kerk staat de gedenkzuil ter herinnering aan de slachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog.

Historische achtergrond

Langemark gaf zijn naam aan de slagen van 21-24 oktober 1914 en 16-18 augustus 1917. Het dorp was in Duitse handen van april 1915 (na de Duitse gasaanval van 22 april 1915 en de Tweede Slag bij Ieper) tot augustus 1917 (Derde Slag bij Ieper). In het voorjaar van 1918 zou het dorp opnieuw in Duitse handen vallen. Tijdens de zomer van 1917 werd Langemark met de grond gelijk gemaakt toen de Britse artillerie alle registers opentrok. Op 31 juli, de eerste dag van de Derde Slag bij Ieper, rukten Britten op tot tegen Langemark, maar werden tot de Steenbeek teruggeslagen. Op 16 augustus slaagde de 20th Division er wel in Langemark te veroveren. Met het Duitse Lenteoffensief van april 1918 werd Langemark, net als vele andere dorpen, opnieuw door de geallieerden prijsgegeven. Op 28 september 1918, met het Geallieerde Eindoffensief, werd Langemark definitief heroverd door het Belgisch leger. De naam "Langemarck" is een welbekend begrip in Duitsland, dankzij de Duitse propagandamolen. De Duitse militaire begraafplaats op grondgebied van deze gemeente wordt nog steeds verkeerdelijk "Studentenfriedhof" genoemd en dit omwille van een bloedige stormloop in november 1914.

Het dorp raakte tijdens de oorlog helemaal verwoest. De plaats van de kerk werd door een kruis aangeduid. Men trof er onbegraven dode militairen en dieren aan, graven, granaattrechters, kapotte wagens, verlaten bunkers, delen van tanks en prikkeldraad. Toch keerden de mensen terug: de eerste barakken werden gebouwd. Er werd gestart met een noodkerk. In 1923-1925 werd de neogotische Sint-Pauluskerk gebouwd naar plannen van architect Thierry Nolf uit Torhout. Er werd tevens een marktplein aangelegd, waardoor de herberg en het klooster meer achterwaarts herbouwd moesten worden. De molen Verhelst werd niet heropgebouwd. Het tramverkeer werd afgeschaft. Het gedenkteken voor de oorlogsdoden werd onthuld op 4 oktober 1925.

Kenmerken

Binnen een omheind bloemperk staat op een veelhoekige, driedelige sokkel een zuil met een groot beeld ervoor. Alles uit gepunthamerde hardsteen. De zuil is onderaan vierkant, naar boven toe achthoekig, waarin aan vier zijden een kruis is uitgewerkt. Onderaan is de zuil links en rechts versierd met kleine rechthoekige blokjes die trapsgewijs verkleinen. Ervoor staat het beeld van een soldaat in volle wapenuitrusting, strak voor zich uitkijkend met de beide handen rustend op het geweer, dat met de loop naar boven gericht is. Op de zijkanten zijn donkergrijze granieten naamplaten aangebracht. Op de linkerkant: "Gesneuvelde soldaten 1914-1918", de namen, op de rechterkant: "Gesneuvelde soldaten 1914-1918", de namen, "Gesneuvelde soldaten 1940-1945", de namen, "Politieke gevangenen 1940-1945", de namen, "Burgerlijke oorlogsslachtoffers 1940-1945", de namen. Alle namen zijn chronologisch gerangschikt. Op de achterkant: "Aan onze helden 1914-1918 1940-1945" in holreliëf.

Uitvoering: Renders & Steels, architecten (gesigneerd); War. Van Asten, beeldhouwer (gesigneerd).

Breedte: 610 centimeter, diepte: 607 centimeter (omheining), hoogte: 661 centimeter, breedte: 241,5 centimeter, diepte: 279 centimeter (gedenkzuil).

  • S.N. 2004: Langemark-Poelkapelle graag gezien. Langemark - Poelkapelle - Bikschote - Sint-Juliaan - Madonna, Koksijde.
  • JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.

Bron: WOI Relict (674): Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden (Langemark - WOI - WOII)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213286 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.