erfgoedobject

Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden

bouwkundig element
ID
213312
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213312

Juridische gevolgen

Beschrijving

Oorlogsgedenkteken, gelegen op de Zandvoordeplaats, tegenover huisnummer 35A, links vóór de Sint-Bartholomeuskerk en rechts vóór het gemeentehuis, op een aangelegd pleintje.

Historische Achtergrond

Met de Eerste Slag bij Ieper, in oktober-november 1914, werd er hevig gevochten aan de Meenseweg om de West-Vlaamse heuvelrug. Zandvoorde werd verdedigd door de Household Cavalry Brigade, die op 30 oktober in de pan gehakt werd en het dorp tot het geallieerde Eindoffensief uit handen moest geven. Het hele front van de 3rd Cavalry Division werd teruggedreven tot Klein Zillebeke Ridge.

Tijdens de stellingenoorlog maakte Zandvoorde deel uit van de Duitse tweede linie en werd het gekenmerkt door loopgraven, prikkeldraadversperringen, aanvoer- en afvoerwegen en dergelijke meer. Er waren heel wat beschietingen. De eigenlijk gevechten vonden plaats ten westen van Zandvoorde, onder meer in Zillebeke. Het front naderde Zandvoorde eventjes met het Britse offensief van de Derde Slag bij Ieper in 1917. Tijdens het Eindoffensief vanaf 28 september 1918 werd Zandvoorde heroverd door de Britse divisies.

Resultaat na de wapenstilstand was een oorlogslandschap met vernielde gebouwen (de kerk bijvoorbeeld was verwoest), granaattrechters, loopgraven, munitie, vernielde artilleriestukken, bunkers, veldgraven en begraafplaatsen. Vele inwoners keerden niet terug.

De wederopbouw kon beginnen. De driebeukige neogotische Sint-Bartholomeuskerk dateert uit 1923-1925. Ook woonhuizen en boerderijen zijn van wederopbouwarchitectuur.

Kenmerken

Omgeven door een haag en op een daartoe speciaal aangelegd platform met twee niveaus, opgebouwd uit grijze steen, staat een meerdelige, geprofileerde hardstenen sokkel op twee treden. Hierop is een vierkante hardstenen zuil geplaatst, opzij gesteund door twee pilasters, bovenaan versierd met rozen in reliëf. De zuil wordt bekroond met een helm, die ligt op een lauwerkrans, met daarin het wapenschild van België en een kruis.

Op de zuil: op de voorkant bovenaan "Aan onze helden - A nos héros 1914-1918", letters in vlakreliëf, zwart beschilderd, op de linkerkant "Gestorven voor het vaderland", op de rechterkant "Morts pour la patrie"; op de sokkel: op de voorkant "Soldaten - Militaires", de namen, alfabetisch gerangschikt, "Burgers - Civils", de namen, alfabetisch gerangschikt. Letters uitgehouwen en zwart beschilderd.

Hoogte: 511 centimeter, breedte: 710 centimeter, diepte: 650 centimeter.

Uitvoering: Derudder, Comines (gesigneerd).

  • JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • Website Gemeente Zonnebeke [online], http://www.zonnebeke.be (geraadpleegd op 6 augustus 2004).
  • Onderzoek / notities door Roger Verbeke.

Bron: WOI Relict (739): Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden WOI (Zandvoorde - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213312 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.