Rechts voor de Onze-Lieve-Vrouwkerk van Zonnebeke staat het gemeentelijk gedenkteken voor de slachtoffers uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Tegen de rechterzijgevel van de kerk hangt een gedenkplaat voor de "D.21 Battery Canadian Field Artillery".
Historische Achtergrond
Samen met de andere gebouwen in het centrum, werd de kerk van Zonnebeke tijdens de Derde Slag bij Ieper in puin geschoten. De heropbouw van de gemeente was toegekend aan de West-Vlaamse architect Huib Hoste (1881-1957).
Het gedenkteken werd opgericht op initiatief van de plaatselijke V.O.S. (Vlaamse Oud-Strijders). De officiële onthulling gebeurde op zondag 13 september 1925 in aanwezigheid van talrijke oud-strijdersverenigingen. Op de plechtigheid, die in een serene sfeer verliep, werden toespraken gehouden door H. Boncquet, V.O.S.-voorzitter en E. Priem burgemeester. De feestredenaar was echter B. Pil, nationaal voorzitter van de V.T.B. De parochiepriester celebreerde de H. Mis. Het gedenkteken heeft 10.000 Belgische Frank gekost en werd na heel wat onderhandelingen op zijn huidige plaats geïnstalleerd. De gemeente verleende hierbij een toelage van 150 Belgische Frank.
Kenmerken
Op een zware rechthoekige sokkel uit witte natuursteen staat een zware hardstenen muur met reliëfvoorstelling afgeboord door een palmettenrand. De uitstekende kroonlijst is aan de vier hoeken bekroond met een waakvlam. In het midden staat op de voet van een heldenhuldezerkje een blauwvoet in reliëf voorgesteld en de letters "AVV VVK". Het centrale reliëf stelt een getroffen soldaat voor die half liggend ondersteund wordt door een knielende engel, die met de vinger naar de hemel wijst. Links staat een boom en op de achtergrond een stad met ruïnes (prikkeldraad, steenbrokken). Volledig in hardsteen uitgevoerd.
Op de voorkant onder het reliëf: "Zonnebeke aan zyne Gesneuvelden", daaronder links het wapenschild van Vlaanderen en rechts een krans met linten, "Hier liggen hun lyken als zaden in t zand hoop op den oogst O Vlaanderland", "Gesneuvelden 1940-45", de namen, "Burgerlijke slachtoffers", de namen, niet alfabetisch gerangschikt; op de linkerkant "Namen der Gesneuvelden van Zonnebeke", alfabetisch gerangschikt; op de rechterkant de namen, ongeveer alfabetisch gerangschikt; op de achterkant "Namen der Vermoorde Burgers van Zonnebeke", ongeveer alfabetisch gerangschikt, zwarte uitgehouwen letters. Hoogte: ± 496 centimeter, breedte: 543 centimeter, diepte: 402 centimeter.
Uitvoering: A. Luyten en Zoon Rijsselstraat Yper (gesigneerd); Edm. Rosselle (aannemer).
- DE CAP D. 1980: Zonnebeke, West-Vlaamse Gidsenkring Ieper-Poperinge en Westland, XVIII.1, 3-4.
- JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.