Het kerkhof van Koksijde ligt rond de Sint-Pieterskerk, langs de Kerkstraat. Op het kerkhof is een Frans militair ereperk terug te vinden, evenals het graf van een Franse Fusilier Marin tussen de burgerlijke graven. Ten zuiden van de kerk, rechts van de ingang, bevindt zich het graf van Jozef Verduyn. Er is nog een Belgisch militair ereperk in verband met de Tweede Wereldoorlog. Aan de zuidelijke buitenmuur van de kerk ten slotte hangen twee gedenkplaten, in de kerk hangt een derde gedenkplaat.

Historische achtergrond

De Franse autoriteiten gaven na de Eerste Wereldoorlog, in tegenstelling tot de Britten, wel de toelating om de stoffelijke resten van de omgekomen militairen te repatriëren. De overgebleven graven werden gegroepeerd. Zo werd het Franse perk op de Britse militaire begraafplaats Coxyde Military Cemetery in de jaren 1920 ontruimd.

Het Franse militaire ereperk op het kerkhof van Koksijde telt 123 doden daterend uit de Eerste Wereldoorlog. Hun graven lagen oorspronkelijk verspreid tussen de burgerlijke graven. Na de oorlog stond het gemeentebestuur de nodige gronden af zodat de doden op een gezamenlijk ereperk begraven konden worden. Het Franse militaire ereperk zou op 4 augustus 1930 ingewijd zijn. Deze Franse doden vielen bij de verdediging van de sector Nieuwpoort.

Tussen Nieuwpoort-Stad en de zee verdedigden de Fransen immers vanaf het eind van 1914 - begin van 1915 (daarvóór lagen er Belgen) tot het midden van 1917 (dan namen Britten de sector over) een bruggenhoofd ten oosten van de IJzer. Dat bruggenhoofd diende onder meer het vitale sluizencomplex te beschermen. Toen de Britten deze sector overnamen in de tweede helft van 1917, ging dit bruggenhoofd grotendeels verloren. De overlijdensdata op de kruisen weerspiegelen die Franse aanwezigheid. Twee zijn van een latere datum: november en december 1917. De grootste groep doden (30) vormen de Fusiliers Marins. Dit waren Bretoense zeelui die in oktober 1914 als infanteristen het landleger te hulp moesten snellen om Diksmuide te verdedigen. Onder leiding van Ronarc'h hield de brigade er stand tot 10 november, ten koste van zware verliezen. Daarna werd de brigade ontbonden, maar één bataljon bleef in de sector Nieuwpoort tot juni 1917. Men kon deze marine fuseliers gemakkelijk herkennen aan hun platte mutsen met rode pompon. In Koksijde waren de Franse troepen gelegerd in twee kampen, Jean-Bart en Jeannot, aan weerszijden van de Vandammestraat, ter hoogte van de huidige kazerne. Ook in de hotels en villa's van Koksijde-Bad lagen er Fransen, waaronder de Zouaves, de Franse keurinfanterie. Eén van die marine fuseliers was luitenant-ter-zee en mitrailleur-officier Constant Perroquin. Hij ligt niet in het militair ereperk, maar wel onder een privé-grafsteen tussen de burgerlijke graven op het kerkhof (in D14). Zijn onderscheiding Chevalier de la Légion d'Honneur (Ridder in het Ere-Legioen) was in die tijd eerder zeldzaam. Hij sneuvelde op 1 april 1915 te Nieuwpoort, door een kogel in het hoofd, toen hij een artilleriesalvo aan het regelen was. Een andere marine fuselier is soldaat Michel Lebre van het 2de regiment. Hij overleed op 12 maart 1915 en werd bij de kerk begraven. Een gedenkplaat die voorlopig in het gemeentehuis van Koksijde zit, herdenkt hem en nog twee anderen en vermeldt hun begraving bij de kerk.

De doden van de Tweede Wereldoorlog stierven in de periode mei-juni 1940, met de gevechten ter verdediging van het achterland van Duinkerke-De Panne, waar de evacuatie van de geallieerde legers plaatsvond (Operatie Dynamo).

Kenmerken

Het Franse militaire ereperk op het kerkhof van Koksijde heeft een rechthoekige plattegrond, het terrein is vlak en wordt aan de twee korte zijden begrensd door een haag. Het perk bestaat uit min of meer gelijke rijen van overwegend Franse grafkruisen met hier en daar een Arabische grafsteen. Tussen de rijen is er gras en bij de graftekens zijn rozenstruiken geplant. Er liggen 134 Franse doden begraven, waarvan 123 van de Eerste Wereldoorlog en 11 van de Tweede Wereldoorlog. Er zijn vier niet-geïdentificeerde doden van de Eerste Wereldoorlog en drie van de Tweede Wereldoorlog. Er zijn zeven grafstenen voor moslims. Eén Franse militair uit de Eerste Wereldoorlog heeft een privé-grafsteen, ten zuiden van het militaire ereperk (D 14).