Eén van twee halfondergrondse betonnen militaire constructies uit de Eerste Wereldoorlog, in een weide op nauwelijks 50m van elkaar gelegen tegen de met bomen omzoomde perceelsscheiding. De constructies liggen ten noordoosten van de als monument beschermde wederopbouwhoeve ‘Traisnel’, Lokerstraat 49 op grondgebied Kemmel. De twee constructies liggen ten noordwesten en aan de voet van de Kemmelberg, op ca. 1500m ten westen van de kerk van Kemmel, in landelijk en heuvelachtig gebied. Deze constructie ligt het meest noordwestelijk van de twee.
Historische beschrijving
Eén van twee Britse betonnen militaire constructies uit de Eerste Wereldoorlog. De constructies zijn opgetrokken ten noorden van de Lokerstraat, die op Britse militaire stafkaarten wordt aangeduid met Gordon Road. Deze regio, ten noordwesten van de Kemmelberg, zou in geallieerde handen blijven tot aan het Duitse Lente-Offensief (april 1918). Tot aan de Mijnenslag van juni 1917 ligt deze zone op ongeveer vier kilometer ten westen van de frontlijn, na de Mijnenslag (tot april 1918) ligt de frontlijn nog meer oostwaarts.
De twee constructies zijn opgetrokken in een weide tussen twee boerderijen, waarrond zich tijdens de oorlog Britse kampen ontwikkelden.
Net ten westen van de hoeve op huidig adres Lokerstraat 49, op militaire plannen ook wel aangeduid met Ferme Derack of Deraet (nu gekend als hoeve Traisnel), ontstaat Redvers Camp. Bij de hoeve ten oosten van de bewaarde constructies (huidig Lokerstraat 47) ontstaat een kamp die met Kemmel Shelters wordt aangeduid. De omgeving wordt ontsloten door de aanleg van (smal)sporen.
Kemmel Shelters wordt vaak vermeld in militaire dagboeken. Hier wordt een divisie of brigade volgens een beurtrol in reserve opgesteld. Deze reserve-eenheden dienen er manschappen te leveren voor “the endless working parties” (zoals het graven van loopgraven). Behalve arbeid en training staan er ook voetbal of concerten op het programma.
De omgeving lijkt ideaal te zijn om manschappen in reserve op te stellen: hoewel deze plaats niet zo heel ver van de frontlijn gelegen is, lijkt de beboste Kemmelberg de plek te beschutten tegen vijandelijke beschietingen.
In de nazomer van 1915 wordt Kemmel Shelters als volgt omschreven: “Kemmel Shelters, the quarters of the battalion in brigade support, consisted of a little cluster of farmhouses and attached out buildings scattered on both sides of the road. There were a few huts and a fair number of tents, all clustered at the foot of Mont Kemmel, a steep hill four or five hundred feet high and well treed at the top. The camp was located at the northwest corner and behind a ridge that extended northwards from the main mass of the Mont and which separated us from the village of Kemmel, about a mile away, in the direction of the enemy. Although quite close to the front line, the position was one of comparative safety, as we were well protected against both enemy ground observation and artillery by the Mont.”
Maar de schijnbare veiligheid bedriegt. Af en toe wordt Kemmel Shelters door vijandelijke vliegtuigen onder vuur genomen, met slachtoffers tot gevolg.
In het najaar van 1994 worden bij de bouw van een landbouwloods bij de hoeve Lokerstraat 47 afvalkuilen teruggevonden, met onder meer conservenblikken, eetgerei, flessen, uniformstukken, enzovoort uit de Eerste Wereldoorlog.
De betonnen constructies zijn opgetrokken langs de perceelsgrens, die ook vóór de oorlog met begroeiing wordt afgelijnd. De constructies staan reeds gemarkeerd op een Duitse militaire kaart van 2 mei 1917. Deze kaart suggereert dat er langs deze perceelsgrens nog andere constructies zouden opgetrokken zijn.
Beschrijving
Eén van twee vrijstaande, halfondergrondse betonnen militaire constructies uit de Eerste Wereldoorlog. Het beton is samengesteld uit grove kiezels en aan buitenzijde vrij grillig, onregelmatig afgewerkt. De buitenmuren zijn grotendeels gegoten tegen gevulde zakjes, getuige hiervan de indrukken in het beton.
De daken zijn gegoten op zogenaamde elephant plates, dat zijn typische golfplaten met brede golving die binnenin nog aanwezig zijn en bovenaan met elkaar verankerd zijn. De andere binnenmuren en kleinere plafonds (waaronder het afdak) zijn ofwel gegoten tegen een houten bekisting (soms nog aanwezig), ofwel tegen golfplaten met een fijne golving. Bij beide constructies zijn bij de toegangen nog betonnen structuren onder het gras zichtbaar.
De meest noordwestelijke constructie is langwerpig van vorm en meet grosso modo L. 870 x Br. 370cm. Deze constructie heeft aan beide uiteinden (noordwestelijke en zuidoostelijke zijde) een toegang.
IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Collectie militaire stafkaarten W.O. I, Duitse militaire stafkaart Armentières, 25/3/1918.
Captured German Trench and Operations Maps from the National Archives [CD-rom uitgegeven door The Naval & Military Press], Wytschaetebogen (Stellungskarte N° 10), 2/5/1917.
The Imperial War Museum Trench Map Archive on CD-rom [CD-rom uitgegeven door The Naval & Military Press in association with the Imperial War Museum], Kemmel, 28SWI, Ed. 3B, 6/7/1918.
Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.001/33039/102.1, Twee Britse militaire posten (WO I), Lokerstraat zn (DECOODT H., 2012) Auteurs: Decoodt, Hannelore Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)