Vrijstaande, bovengrondse militaire constructie centraal op het erf van hoeve Boezingestraat 148. Net ten westen van de hoeve ligt de Britse militaire begraafplaats Cement House Cemetery. De hoeve ligt ten zuidwesten van de Steenbeek en ten noordoosten van het kruispunt van de Boezingestraat met de Groenestraat, op Britse militaire stafkaarten gekend als Iron Cross.

Historische beschrijving

Duitse betonnen militaire constructie uit de Eerste Wereldoorlog, vóór de Derde Slag bij Ieper opgetrokken bij een hoeve langs de weg Langemark-Boezinge.

De hoeve ligt ten zuidwesten van de Steenbeek en ten noordoosten van het kruispunt van de Boezingestraat (Davies Street op Britse militaire kaarten) met de Groenestraat. Dit kruispunt wordt op Britse militaire kaarten aangeduid met Iron Cross. Een andere belangrijke militaire positie, de (nu verdwenen) herberg Au Bon Gite ligt ongeveer 600 meter noordoostwaarts, net ten oosten van de Steenbeek.

De naam Cement House wijst op de versterkte boerderijgebouwen. Op het beschikbaar historisch kaartmateriaal uit de Eerste Wereldoorlog blijft de hoeve echter naamloos. De bunker wordt reeds aangeduid op een Belgische stafkaart van 14 april 1917. De betonnen post maakt in 1917 geen deel uit van een specifieke Duitse stelling. De Albrechtstellung is dichter tegen de frontlijn te situeren, de Wilhelmstellung loopt ten noordoosten van de dorpskom van Langemark. Langs de Boezingestraat is een spoorlijn aangelegd. Via paden en verbindingsgangen wordt de militaire post toegankelijk gemaakt.

De betonnen constructie is oorspronkelijk bedoeld als medische post. Dit wordt bevestigd op een Duitse militaire stafkaart van 20 juli 1917, dus net vóór het losbarsten van het grootscheepse geallieerde offensief (Derde Slag bij Ieper): bij de boerderij staat “H.V.Pl.” (Hauptverbandplatz) aangeduid. Vermoedelijk was ook al vóór de bouw van deze betonnen constructie een medische post in deze hoeve ondergebracht.

Een Hauptverbandplatz situeert zich op divisieniveau en bevindt zich in principe op zo’n tien kilometer van de frontlijn. Net zoals het Britse leger organiseert het Duitse leger ook een medisch evacuatiesysteem, waarbij de gewonden stapsgewijs en volgens de ernst en de aard van de verwondingen achteruit gebracht worden, van een Verbindestelle aan de frontlijn, naar een Bataillons Unterstand für Verwundeten, een Regiments Unterstand für Verwundeten naar een Hauptverbandplatz. Tussen deze posten in zijn ook nog stopplaatsen voorzien. In de Hauptverbandplatz worden de gewonden naar diverse veldhospitalen of specifieke veldhospitalen voor gasslachtoffers gebracht.

De functie van medische post is ook de reden waarom de deuropening aan noordoostelijke zijde zo breed is, namelijk 135cm. Doorgaans bedraagt de breedte van een deuropening 100cm of minder. Deze opmerkelijke breedte is nodig om gemakkelijk brancards naar binnen te dragen.

De functie als medische post verklaart vermoedelijk de aanwezigheid van een Duitse begraafplaats net ten noordoosten van de hoeve, “Ehrenfrdh R.J.R. 240”, dat wil zeggen begraafplaats van het 240ste Reserve Infanterie Regiment (of R.I.R.) zoals aangeduid op Duitse stafkaarten. De 240ste R.I.R. eenheid arriveert in deze sector te midden de gevechten van de Tweede Slag bij Ieper en zou hier tot de zomer van 1916 stellingen innemen. Het regiment krijgt vooral tijdens de gevechten in mei 1915 (Tweede Slag bij Ieper) rake klappen, met talrijke menselijke verliezen tot gevolg. Vermoedelijk fungeert deze hoeve dan al als medische post en worden diegenen die de medische post niet overleven, ter plekke begraven. Er kon niet achterhaald worden waar deze graven na de oorlog terechtgekomen zijn. Het is niet ondenkbaar dat de graven verloren raken tijdens de Derde Slag bij Ieper, want dit terrein nabij de Steenbeek komt in augustus 1917 pal in de gevechtszone te liggen.

De boerderij met betonnen post wordt op 31 juli 1917, de eerste dag van het geallieerde offensief (Slag om Pilckem Ridge - Derde Slag bij Ieper) veroverd. Maar de site, die nu in de sector van de 38ste (Welsh) Division ligt, blijft nog een tijdje volop in het oorlogsgeweld liggen. Nadat eenheden van de 114de Brigade tijdens zware gevechten het kruispunt Iron Cross kunnen innemen, kan de 115de Brigade doorsteken richting Steenbeek. De 11th South Wales Borderers en de 17th Royal Welsh Fusiliers hebben echter af te rekenen met heel wat Duitse weerstand vanuit versterkte sites. Sergeant Ivor Rees zou bij de verovering van één van deze versterkte posten een Victoria Cross ontvangen, omwille van zijn heldhaftig optreden.

Het zou nog tot midden augustus 1917 duren vooraleer de geallieerden vaste voet aan de grond krijgen aan de overkant van de Steenbeek. Vooral de inname van de zwaar versterkte site Au Bon Gite, zo’n 50 meter ten oosten van de Steenbeek, zou veel bloedvergieten vergen. Pogingen op 11 en 14 augustus om de versterkingen bij Au Bon Gite in te nemen, mislukken. Pas op 16 augustus (Slag bij Langemark) slagen de 12th Rifle Brigade samen met mannen van de 83th Field Company, Royal Engineers er in Au Bon Gite in te nemen, waardoor de 60ste en 61ste brigades (20ste divisie) kunnen aanvallen richting Langemark.

Eind augustus 1917 wordt naast Cement House gestart met de aanleg van een Britse begraafplaats. De 4de en 17de divisies evenals field ambulances en gevechtseenheden gebruiken de begraafplaats tot in april 1918 (Duitse Lente-Offensief). Tijdens de oorlog worden 231 graven aangelegd: zij vormen vandaag de dag perk I van Cement House Cemetery. Deze Britse militaire begraafplaats is na de oorlog uitgebreid met graven uit de slagvelden rond Langemark en Poelkapelle en uit kleinere begraafplaatsen. Tot op de dag van vandaag worden hier graven toegevoegd. Volgens de meest recente gegevens zouden er nu 3602 doden begraven of herdacht worden, waarvan er 2417 niet geïdentificeerd konden worden

Tijdens het Duitse Lente-Offensief wordt de Ieperboog een flink stuk ingekort. De frontlijn komt nu ter hoogte van de Steenbeek te liggen. Cement House komt bijgevolg tegen de frontlijn te liggen.

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie met rechthoekig grondplan van ongeveer 600 x 450cm. Het dak zou ongeveer 140cm dik zijn. De soms wat onregelmatige afwerking en bakstenen, die her en der verspreid in de buitenmuur te zien zijn, wijzen er op dat de constructie oorspronkelijk tegen of in een bakstenen gebouw was opgetrokken. Het beton was onder meer versterkt met ronde wapeningsijzers.

Toegang aan noordoostelijke zijde. De deuropening is 135cm breed. In de oostelijke hoek zit een vensteropening. Aan noordwestelijke zijde zit een opening van H. 145 x Br. 95 x D. 70cm, die aan buitenzijde met bakstenen gedicht is. Het plafond wordt ondersteund door twee pilaren, die bovenaan trechtervormig verbreden (bijkomende versteviging). Ook de randen van het plafond zijn schuin afgewerkt. De ruimte binnenin is 200cm hoog.

Locatiebeschrijving

Vrijstaande, bovengrondse betonconstructie op koer van boerderij Boezingestraat nummer 148, vlak naast de Britse militaire begraafplaats "Cement House Cemetery", op circa 1200 meter ten zuidwesten van het centrum van Langemark. De omgeving is landelijk en vrij vlak.

Historische Achtergrond

Het gaat om een Duitse constructie, die hoogstwaarschijnlijk ingebouwd was in een bestaand gebouw. Volgens de eigenaar fungeerde de constructie als medische post. In augustus 1917 zou de omgeving van Cement House veroverd worden (tijdens de Derde Slag om Ieper), ten koste van heel wat mensenlevens.

Een poging op 14 augustus 1917 door de 10de en 11de "Rifle Brigade" faalde. Een tweede poging werd op 16 augustus ondernomen door de "12th Rifle Brigade", samen met manschappen van de "83rd Field Company, Royal Engineers". De bunker kon uiteindelijk ingenomen worden, waardoor de 60ste en 61ste brigades Langemark konden aanvallen. De aanval zou evenwel stuiten op moordend mitrailleursvuur, afkomstig uit Duitse bunkers aan de rand van Langemark.

Eens veroverd tijdens de Derde Slag om Ieper, werd gestart met een begraafplaats naast de boerderij, die door de Britten gebruikt zou worden tot het Duitse Lente-Offensief in april 1918.

Kenmerken

Bovengrondse betonnen constructie met rechthoekig grondplan van circa 600 op 450 centimeter, volledig overgroeid met klimop. Het dak zou 140 centimeter dik zijn. De constructie was vermoedelijk ingebouwd in een bestaand gebouw, getuige hiervan de bakstenen, die nog her en der in de buitenmuren zitten. Het beton is onder meer verstevigd met ronde wapeningsijzers.

Aan de noordkant zit een deuropening en een vensteropening. Aan de westkant zit eveneens een vensteropening, die dichtgemetseld is. Binnenin bedraagt de hoogte 2 meter. Opvallend zijn de steunberen, die bovenaan trechtervormig verbreden (extra versteviging). Ook de randen van het plafond zijn schuin afgewerkt.