Vier halfondergrondse militaire constructies op één lijn gelegen in een weide naast de boerderij op adres Wijngaardstraat 1, ten noordwesten van de Brugseweg, op ongeveer 700 meter ten zuidwesten van de dorpskern van Sint-Juliaan. Vlakbij loopt een kerkwegel die ook als fietsroute is ingericht. De omgeving is vlak en landelijk.

Historische achtergrond

Vier oorspronkelijk Duitse militaire posten, die in de periode tussen de Tweede en Derde Slag bij Ieper (voorjaar 1915 – zomer 1917) opgetrokken worden als onderdeel van een loopgraaf, die op Britse militaire stafkaarten Canopus Trench wordt genoemd. Deze loopgraaf maakt deel uit van een Duitse verdedigingslinie, de zogenaamde Albrechtstellung. De vooroorlogse boerderij bij deze militaire posten – door de Britten Juliet Farm genoemd, door de Duitsers Hof Roode Karriere – moet iets ten zuiden van de kerkwegel gesitueerd worden.

Juliet Farm / Hof Roode Karriere ligt tijdens de oorlog op enkele tientallen meters ten zuidoosten van een (nu verdwenen) bosje dat op militaire stafkaarten wordt aangeduid met Kitcheners of Kitchener’s Wood (wellicht afgeleid van het Franse Bois-de-Cuisiniers) op Britse stafkaarten, met Granat Wäldchen op Duitse stafkaarten. Dit bosje wordt vooral berucht tijdens de Tweede Slag bij Ieper omwille van de gevechten die Canadese eenheden hier dienen te leveren nadat de Duitsers op 22 april 1915 de eerste grote gasaanval inzetten waardoor er een kilometerslange bres in de geallieerde verdediging ten noorden van Ieper ontstaan is.

Nadat deze regio in het voorjaar van 1915 door de Duitsers ingenomen wordt, beginnen ze met de uitbouw van diverse opeenvolgende stellingen. Kenmerkend voor de uitbouw van de stellingen in deze regio is het grote aantal betonnen militaire posten die de Duitsers in deze loopgraven integreren. De betonnen versterkingen zijn als het ware schouder tegen schouder opgetrokken. De geallieerden blijken wel in staat om de Duitse stellingen (onder meer via luchtfotografie) min of meer in kaart te brengen, maar ze blijken niet op de hoogte van het feit dat de Duitsers massaal betonnen versterkingen in hun loopgraven opgetrokken hebben. Dit wijst er op dat de betonnen constructies goed gecamoufleerd zijn.

Ondanks de talrijke versterkingen slaagt de Britse 39^ste divisie er in deze verdedigingslijn te veroveren op 31 juli 1917, de eerste dag van het grootse geallieerde offensief in de zomer van 1917 (Slag bij Pilkem – Derde Slag bij Ieper). Hierbij worden de infanterie-eenheden bijgestaan door tankeenheden, die erin slagen de verdedigingslijn ter hoogte van Juliet Farm / Hof Roode Karriere te doorbreken.

Militaire posten die na hun verovering al te zeer beschadigd zijn, worden met rust gelaten. De andere constructies worden in de mate van het mogelijke aangepast (‘gekeerd’) in functie van de gewijzigde frontsituatie, door de muren en toegangen aan de nieuwe frontzijde (voorheen de ‘veilige’ achterzijde) te versterken met bijkomende betonnen muren van 70 à 80cm dikte. In de betonnen muren van de oorspronkelijke frontzijde, nu achterzijde geworden, worden tegelijk nieuwe toegangen gehakt.  

Na het Duitse Lente-Offensief (voorjaar 1918) komen de betonnen versterkingen van Canopus Trench bij Juliet Farm / Hof Roode Karriere pal op de Duitse frontlijn te liggen. De zone net ten westen van de (huidige) Wijngaardstraat blijft in geallieerde handen.

Na de oorlog wordt het grootste deel van de betonnen structuren afgebroken. Op een kaart uit 1924 worden er tussen Kitchener’s Wood en de Steenbeek nog 75 betonnen militaire posten van deze Albrechtstellung aangeduid. Nog in 1964 worden elf gelijkaardige betonnen constructies afgebroken.

Beschrijving

Vier halfondergrondse betonnen militaire constructies uit de Eerste Wereldoorlog, op één lijn gelegen, noordwest – zuidoost georiënteerd, en telkens op ca. twee meters van elkaar verwijderd. De betonnen constructies zijn verstevigd met ronde wapeningsijzers en zijn gegoten tegen een houten bekisting of tegen rijshout. De daken zijn telkens ongeveer 70cm dik en nagenoeg vlak.

De constructies hebben een rechthoekig grondplan, gaande van 640 x 300cm tot 920 x 360cm. Ze zijn onderverdeeld in twee of drie ruimtes van ongeveer 200 x 200cm, met respectievelijk twee of drie toegangen.

Bij drie van de vier constructies is een bijkomende muur van circa 70 à 80cm dikte gegoten aan de noordelijke zijde van de constructies, waar de oorspronkelijke muur slechts 15cm dik is. Door deze bijkomende muur zijn de oorspronkelijke toegangen aan deze zijde gedicht. Tegelijk zijn aan zuidelijke zijde nieuwe toegangen gecreëerd in de circa 70cm dikke muren.

Aan de constructie die het meest noordwestelijk is gelegen, is niets aangepast vermoedelijk wegens al te grote beschadigingen. Bij de constructie die het meest zuidoostelijk gelegen is, is de bijkomende betonnen muur gegoten tegen de deuropeningen van de middelste en rechterkamer. De linkerkamer was wellicht al te zeer beschadigd.

Locatiebeschrijving

4 halfondergrondse betonconstructies, gelegen op 1 lijn in weide naast boerderij Wijngaardstraat nummer 1 (naast een kerkwegel, richting Sint-Juliaan), op circa 500 meter ten westen van de Brugseweg. De omgeving is vlak en landelijk.

Historische Achtergrond

Deze 4 Duitse schuilplaatsen behoorden tot de "Canopus Trench", zoals de Duitse loopgraaf die hier liep door de Britten genoemd werd. Aan de overkant van de weg was een boerderij die op Britse stafkaarten "Juliet Farm" werd genoemd, op Duitse "Hof Roode Karriere". De betonnen constructies werden op 31 juli 1917 door de Britten veroverd op de Duitsers. De Britten bleken echter, ondanks hun massale voorbereiding, niet op de hoogte te zijn van deze versterkingen. Constructies die al te zeer beschadigd waren, werden na de verovering gewoon zo gelaten. Degene die nog bruikbaar waren, werden "gekeerd" door de bestaande deuropeningen dicht te maken en de oorspronkelijke achtermuur, die nu aan frontzijde gelegen was, te verstevigen met een extra betonnen muur. Aan de andere kant werden nieuwe deuropeningen in de muur gekapt.

Kenmerken

4 halfondergrondse betonnen constructies in 1 lijn, op nauwelijks enkele meters van mekaar verwijderd. De constructies zijn verstevigd met ronde wapeningsijzers en gegoten tegen een houten bekisting of tegen rijshout (voor enkele muren die achteraf werden toegevoegd).

De constructies zijn rechthoekig. De kleinste meet 640 op 300 centimeter, de grootste 920 op 360 centimeter. De constructies bevatten binnenin 2 of 3 ruimtes van circa 200 op 200 centimeter, respectievelijk met 2 of 3 deuropeningen. Bij 3 van de 4 constructies werd een extra muur van circa 70 à 80 centimeter dikte gegoten aan de noordzijde van de constructie, waar de oorspronkelijke muur slechts 15 centimeter dik was. Zodoende werden de oorspronkelijke toegangen dichtgemaakt. Tegelijk werden in de zuidelijke muur nieuwe toegangen gemaakt. Aan de constructie meest noordwestelijk gelegen werd niets veranderd. Aan de meest zuidoostelijke constructie werd slechts een extra betonnen muur gegoten tegen de deuropeningen van de middelste en rechterkamer. De daken zijn telkens circa 70 centimeter dik en nagenoeg vlak.