erfgoedobject

Duitse artilleriepost Cheddar Villa

bouwkundig element
ID
213587
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213587

Juridische gevolgen

Beschrijving

Bovengrondse betonnen geschutspost bij boerderij op adres Brugseweg 1 te Langemark-Poelkapelle (Sint-Juliaan). Tegen de geschutspost is later een bakstenen stal gebouwd. Ten zuidwesten van de hoeve ligt de Britse militaire begraafplaats Seaforth Cemetery, Cheddar Villa. De hoeve ligt op ongeveer één kilometer ten zuidwesten van Sint-Juliaan.

Historische beschrijving

Duitse artilleriepost, opgetrokken vóór de zomer van 1917 in bestaande bakstenen gebouwen van een hoeve, die op Britse militaire stafkaarten wordt aangeduid met Cheddar Villa, op Duitse militaire stafkaarten met Falscher Hof Vanheule.

Tijdens de Tweede Slag bij Ieper, meer bepaald tijdens de nacht van 25 op 26 april 1915, wordt in de omgeving van deze hoeve zwaar gevochten. De Britse doden worden er ter plaatse begraven. De begraafplaats krijgt de naam Cheddar Villa Cemetery. In 1922 wordt die naam veranderd in Seaforth Cemetery, Cheddar Villa op verzoek van de bevelvoerende officier van het 2nd Seaforth Highlanders. Maar liefst 101 van de 148 doden die op deze begraafplaats begraven zijn of herdacht worden, behoren namelijk tot deze eenheid.

Na de Tweede Slag bij Ieper is de hoeve net achter de Duitse frontlijn (Schloβstellung) gelegen, nog vóór de Albrechtstellung. In de periode tussen de Tweede en Derde Slag bij Ieper (zomer 1915 – zomer 1917) wordt de artilleriepost opgetrokken. De ruimte rechts naast de geschutkamer fungeert wellicht als onderkomen voor de manschappen. Mogelijk wordt de munitie opgeslagen in de ruimte links van het verhoog voor het artilleriestuk. Op de artilleriepost is eveneens een observatiepost opgetrokken, die bereikbaar is via een mangat.

Er wordt een smalspoor aangelegd tussen Sint-Juliaan en de frontlijn langs de huidige Brugseweg, met onder meer aftakkingen net ten noorden van de hoeve. Vóór de Derde Slag bij Ieper is de artilleriepost wellicht niet gekend bij de geallieerden, hij wordt in ieder geval niet op militaire stafkaarten aangeduid. De artilleriepost is dan ook goed gecamoufleerd, namelijk opgetrokken in bestaande hoevegebouwen. Aarde en gras op het dak zorgen (naderhand) mogelijk voor bijkomende camouflage en een extra bescherming bij een voltreffer. De geallieerden menen aan de vooravond van de Derde Slag bij Ieper wel dat er een opslagplaats voor voorraden bij de boerderij ingericht is, aldus Britse militaire stafkaarten.

Tijdens de Slag bij Pilkem (31/7/1917 – 2/8/1917, aan het begin van de Derde Slag bij Ieper) wordt de artilleriepost veroverd door mannen van de Britse 39ste divisie. Een bataljon van het Oxfordshire and Buckinghamshire Light Infantry richt er een headquarter in en er zou ook een medische post (Regimental Aid Post) ingericht zijn. De artilleriepost blijkt evenwel geen ideale schuilplaats voor de manschappen, omwille van de grote toegang die nu pal in vijandelijk zicht ligt. In de nacht van 7 op 8 augustus valt via deze toegang een artilleriegranaat naar binnen en ontploft. Dit zorgt voor vele slachtoffers onder de manschappen van The Bucks die in de post verblijven.

Net zoals elders op en rond de Pilckem Ridge worden de vele Duitse betonnen posten daar waar interessant aangepast voor hergebruik, in functie van de nieuwe frontzijde. Na de verovering van de Duitse artilleriepost hakken de geallieerden een opening voor mitrailleur doorheen de betonnen muur aan noordelijke zijde.

Er ontwikkelen zich na de Derde Slag wellicht activiteiten van logistieke aard op en rond de boerderij (die nu een eindje in het geallieerde hinterland gelegen is), want op Britse militaire stafkaarten zijn vele structuren langs het spoor ter hoogte van de boerderij aangeduid. Cheddar Villa wordt nu ook met Booside aangeduid. Mogelijk zijn de vele structuren niet uit beton opgetrokken. Op een kaart uit 1924 wordt in ieder geval aangegeven dat er zich maar één betonnen bunker bij deze boerderij bevindt.

Na het Duitse Lente-Offensief (voorjaar 1918) komt Cheddar Villa / Falscher Hof Vanheule opnieuw in Duitse handen terecht. De artilleriepost ligt dan net op de Duitse frontlijn.

Beschrijving

Tweeledige bovengrondse betonnen militaire constructie uit de Eerste Wereldoorlog, oorspronkelijk opgetrokken in bestaande hoevegebouwen, waartegen later opnieuw hoevegebouwen zijn aangebouwd.

De sporen van metselwerk en de vaak onregelmatige afwerking van het beton wijzen erop dat de betonnen constructie oorspronkelijk (deels) opgetrokken is in bestaande hoevegebouwen. Andere delen van de constructie zijn dan weer gegoten tegen een houten bekisting. Het beton is verstevigd met ronde wapeningsijzers (verschillende diktes) en ijzeren profielen (bedaking).

Het dak wordt dikker naar zuidwestelijke zijde toe, met een dikte tot bijna twee meter boven de artillerie-opening. Het dak is bedekt met aarde en gras. Er bevindt zich een kleine observatiepost (L. 100 x Br. 120 x D. 130cm) op het lagergelegen deel van het dak, zodanig dat deze observatiepost moeilijk vanaf vijandelijke (= westelijke zijde) zichtbaar is. In de observatiepost steekt een buis, die uitkomt in de geschutkamer: wellicht dient deze buis om vanaf het dak te communiceren met de manschappen in de geschutkamer. Vlakbij steekt een mangat (ca. L. 60 x Br. 75 x D. 105cm), dat uitmondt in de ruimte naast de geschutkamer (aan noordwestelijke zijde).

Zoals hoger reeds aangegeven, steekt er aan zuidwestelijke zijde een opening voor artilleriegeschut (op 235°, zuidwest-westelijke richting), die aan de buitenzijde tot 700cm verbreedt en 150cm diep is. Binnenin meet deze opening H. 50 x Br. 230cm. Aan noordoostelijke zijde zit een poort om het artilleriegeschut binnen te rijden. Het verhoog waarop het artilleriestuk dient geplaatst te worden, is naderhand verwijderd. De plafonds binnenin zijn verstevigd met metalen I-profielen, waartussen (bewaarde) houten planken zitten.

Aan noordwestelijke zijde van de geschutkamer bevindt zich een tweede ruimte, met vensteropening (90 x 70cm) aan noordoostelijke zijde en een mitrailleuropening (H. 30 x Br. 120cm) aan noordwestelijke zijde, die in de 145cm dikke betonnen muur is uitgehakt. Deze schietopening is gericht op 335° noordnoordwestelijk.

  • IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Collectie militaire stafkaarten W.O. I, Sint-Juliaan, 28NW2, ed. 6A, 13/5/1918.
  • IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Collectie foto’s / postkaarten, Cheddar Villa, 25/3/1959 (Cliché Robert Wright – Chichester).
  • IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Collectie militaire luchtfoto’s W.O. I, Langemark, SW of St-Julien, IFFLF825 (IWM Box 5 – BB771), 11/11/1915; Brugse Weg SW of St-Julien, IFFLF687 (IWM 19825), 21/7/1917.
  • KONINKLIJK LEGERMUSEUM, Collectie militaire luchtfoto’s W.O. I, Ferme Bossaert, 29/6/1918.
  • SCOTT M. 1992: The Ypres Salient. A guide to the cemeteries and memorials of the Salient, Norwich-Norfolk.
  • MONUMENTENWACHT VLAAMS-BRABANT VZW 2010: Inspectieverslag Duitse bunker “Cheddar Villa” (inspectienummer: 51051/2010/ext, inspectiedatum 19/4/2010), onuitgegeven rapport.
  • The Imperial War Museum Trench Map Archive on CD-rom [CD-rom uitgegeven door The Naval & Military Press in association with the Imperial War Museum], Britse militaire kaarten St-Julien, 28NW2, Ed. 5A, 1/4/1917; St-Julien, 28NW2, Ed. 6B, 30/3/1918.
  • Mapping the Front: Ypres. British mapping 1914-1918: Great War Trench Map DVD Collection [DVD uitgegeven door de Western Front Association, in association with the Imperial War Museum, 2008], The Ypres Salient, kaart met aanduiding van begraafplaatsen, gedenktekens en militaire posten, 1924; Pilckem, Ed. I, 11/7/1917.
  • Mapping the Front: German maps. Military Mapping 1914-1918: Great War Trench Map DVD Collection [DVD uitgegeven door de Western Front Association, in association with the Imperial War Museum, 2010], Stellungskarte Diksmuide-Süd, 20/7/1917.

Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.001/33040/102.1, Duitse artilleriepost Cheddar Villa (DECOODT H., 2013)
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Brugseweg (Langemark)

  • Is deel van
    Slagveld Pilkem Ridge

  • Is gerelateerd aan
    Seaforth Cemetery, Cheddar Villa


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse artilleriepost Cheddar Villa [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213587 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.