In en rond de Sint-Audomaruskerk van Passendale zijn er verschillende gedenktekens inzake de Eerste Wereldoorlog: links voor de ingang van de kerk het standbeeld voor de omgekomen inwoners, op het kerkhof rechts van de kerk staat een cenotaaf voor de inwoners van Passendale, in de linkertransept een glasraam ter ere van de 66th Division BEF, met aan de buitenkant van de kerk een gedenkplaat hiervoor.

Historische Achtergrond

Passendale, op de strategisch belangrijke Vlaamse heuvelrug, ging op 20 oktober 1914, met de Eerste Slag om Ieper, in Duitse handen over. De heuvel zou gedurende de oorlog versterkt worden met opeenvolgende Duitse stellingen, bestaande uit loopgraven, bunkers en mitrailleurposten. Pas met de Derde Slag bij Ieper, ook gemeenzaam de Slag om Passendale genoemd, ging het dorp heel moeizaam en dankzij Canadese troepen terug over in geallieerde handen (6 november 1917). Deze positie was echter onhoudbaar en reeds met het Duitse Lente-Offensief moesten de geallieerden het dorp terug prijsgeven. Dat tot het Eindoffensief, toen Belgische Karabiniers en Grenadiers Passendale konden bevrijden op 29 september 1918.

Het dorp was volledig verwoest. Na de vernieling van 1917 werd de neoromaanse Sint-Audomaruskerk uit 1904-1906 ontworpen door architect De Pauw uit Brugge, vanaf 1923 naar het oorspronkelijke plan heropgebouwd. 

Op het gedenkteken worden er twee doden uit de Tweede Wereldoorlog en veertien militaire doden uit de Eerste Wereldoorlog herdacht. Zeker tien militairen zijn gestorven tijdens het Eindoffensief, waaronder twee Grenadiers.

Kenmerken

Op een rechthoekig podium met drie treden ligt een graftombe. Hierachter staat een driedelige wand, gescheiden door gecanneleerde pilasters met kapiteel en met verhoogd middendeel, afgewerkt met een geprofileerde kroonlijst en een kruis op de top.

Op het kruis: "J.H.S."; op het middendeel: "Bid voor de zielen van onze militaire en burgerlijke slachtoffers 1914-18 en 1940-45", "Dat zij in vrede rusten"; op de rechterkant: "Soldaten 1914-1918", de namen; op de linkerkant "Soldaat 1940-45", 1 naam, "Burgers 1940-45", 1 naam. De namen zijn niet alfabetisch gerangschikt. De letters zijn in zwart geschilderd.

Hoogte: 313 centimeter, breedte: 241 centimeter, diepte: 339 centimeter. Uitvoering: M. Andries (gesigneerd).