Nu vrijstaande bovengrondse betonnen militaire constructie met bijhorende beschermende muren naast de hoeve op adres Briekestraat 59 te Ieper, tegen de grens met de gemeente Langemark-Poelkapelle. De constructie is zichtbaar vanaf de straat.

Historische beschrijving

In oorsprong Duitse bunker, waartegen later Britse muren aan noordoostelijke zijde zijn gebouwd.

De Duitse constructie is opgetrokken in bestaande bakstenen gebouwen van een hoeve, die op Duitse militaire stafkaarten wordt aangeduid met Candit Troere Hof. Bij de boerderij is tijdens de oorlog een Ehrenfriedhof aangelegd, een Duitse begraafplaats. Op Britse stafkaarten spreekt men van Gournier Farm of Goumier Farm. Een goumier is een cavalerist van een goum, een Noord-Afrikaanse verkenningspatrouille. De naam Goumier Farm verwijst dus waarschijnlijk naar de oorlogsperiode waarin Franse troepen deze regio bezetten, wat vóór 22 april 1915 (begin Tweede Slag bij Ieper) betekent.

Na de Tweede Slag bij Ieper loopt de twee lijn van de eerste Duitse verdedigingspositie noordwest-zuidoostwaarts, net ten noordoosten van Goumier Farm. Deze verdedigingslijn bestaat uit een loopgraaf en prikkeldraadversperringen, aldus de beschikbare militaire stafkaarten. Langs de Briekestraat ten zuidoosten van de constructie loopt een verbindingsgang richting eerste lijn, met onder meer prikkeldraadversperringen. Rond de hoeve worden ook verschillende smalsporen aangelegd, die een aanvoerverbinding met de voorste lijn moeten verzekeren.

In de hoevegebouwen van Goumier Farm hebben de Duitsers een stevige bunker opgetrokken, met schietgaten aan noordwestelijke en zuidwestelijke zijde. Deze bunker wordt op 31 juli 1917, de eerste dag van de Derde Slag bij Ieper (meer bepaald van de Slag bij Pilkem) veroverd door het Schotse 6th Black Watch van de 51st Division. Deze verovering kost heel wat bloedvergieten – het bataljon wordt onder meer vergast op dodelijk mitrailleurvuur vanuit Goumier Farm – maar uiteindelijk slagen de Britten er in twintig Duitsers gevangen te nemen en twee mitrailleurs en een veldkanon te veroveren.

Volgens een andere versie zou de bunker tijdens de Slag bij Pilkem meermaals van bezetter gewisseld zijn en zou ook de 38th Welsh Division (cf. gedenkplaat op de bunker) hierbij een rol gespeeld hebben. Een peloton van de 15th Welsh Regiment (behorend tot de 38th Welsh Division) zou namelijk de bunker in eerste instantie veroverd hebben. Later zouden het Schotse 6th Black Watch heel zware verliezen lijden tijdens de herovering van de bunker, maar uiteindelijk konden zij de bunker definitief veroveren en twintig krijgsgevangenen maken. Het vreemde aan deze versie is echter het feit dat de 38th Welsh Division volgens het aanvalsplan in feite bijna 600m meer noordwestwaarts diende aan te vallen.

Na zijn verovering ‘keren’ Britse genietroepen de bunker, door bij de oorspronkelijke achterzijde van de constructie, die minder sterk is uitgebouwd dan de oorspronkelijke frontzijde en bovendien met onveilige muuropeningen (kijkopeningen, deuropening) voorzien is, een tweedelige beschermingsmuur op te trekken. Zodoende wordt de noordoostelijke zijde, die nu aan frontzijde ligt, bijkomend beschermd.

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie, bestaande uit een oorspronkelijk Duitse rechthoekige betonnen bunker waartegen later Britse betonnen muren zijn gebouwd aan noordoostelijke zijde.

De oorspronkelijk Duitse constructie heeft een min of meer rechthoekige plattegrond en is opgetrokken in een bestaand bakstenen hoevegebouw, getuige hiervan de restanten van bakstenen muren (onder meer aan de binnenzijde) en de afdrukken van baksteen in het beton (onder meer aan de zuidwestelijke zijde). De muren aan buitenzijde zijn eerder onregelmatig en mogelijks deels beschadigd door oorlogsgeweld, waardoor een deel van het rooster met ronde wapeningsijzers zichtbaar is. Hier en daar zijn wellicht ook zandzakjes ter bekisting van het beton gebruikt. Via een toegang aan zuidoostelijke en noordoostelijke zijde kan de constructie betreden worden.

Aan de binnenzijde zijn het grootste deel van de muren en plafonds gegoten tegen een houten bekisting. De randen tussen muren en plafond zijn schuin afgewerkt. Binnenin kunnen één gang en twee ruimtes onderscheiden worden, ondersteund door pilaren en balken.

Behalve de toegangen zijn er nog verschillende muuropeningen, waaronder schietgaten aan noordwestelijke en zuidwestelijke zijde en kijkgaten aan zuidwestelijke, zuidoostelijke en noordoostelijke zijde. In het dak zitten enkele (wellicht vijf) verluchtingsgaten.

Boven een kijkopening aan zuidoostelijke zijde is een zwarte granieten gedenkplaat bevestigd, met de tekst “IN MEMORY OF / COMRADES OF / 38TH (WELSH) / DIVISION / 1914 – 18”.

Na de verovering van de Duitse bunker zijn aan noordoostelijke zijde twee bijkomende betonnen muren opgetrokken (om de zwakkere noordoostelijke zijde, zijnde de voormalige zwakkere achterzijde van de constructie extra te beschermen). Het beton van de Britse muren is lichter van kleur dan het beton van de Duitse bunker. Deze Britse muren zijn bovendien gegoten tegen gegolfd plaatijzer, getuige hiervan de afdrukken ervan in het beton. Een opening in één van deze Britse muren toont ronde wapeningsijzers.

Locatiebeschrijving

Vrijstaande bovengrondse betonconstructie met gedenkplaat, gelegen langs hoeve Briekestraat nummer 59, op circa 300 meter ten westen van Minty Farm Cemetery, op circa 3400 meter ten oosten van de kerk van Boezinge. Omgeving is landelijk en heuvelachtig.

Historische Achtergrond

Deze betonconstructie is gebouwd in de boerderijgebouwen van wat bekend stond als "Goumier Farm" bij de geallieerden (op Britse kaarten ook wel eens aangeduid als "Gournier Farm"), als "Candid Troere Hof" bij de Duitsers. De oorspronkelijke Duitse betonconstructie wisselde tijdens de "Slag om Pilckem Ridge" verscheidene keren van eigenaar. In feite zou de boerderij in de sector van de 51ste divisie gelegen hebben (in plaats van die van de 38ste Welshe divisie), maar een peloton van het "15th Welsh Regiment" ("38th Welsh Division") zou tijdens de aanval te hulp gekomen zijn. Later zouden de "6th Black Watch" ("51st Division") heel zware verliezen lijden tijdens de herovering van de betonconstructie, maar uiteindelijk konden zij definitief de bunker heroveren en 20 krijgsgevangenen maken. Britse genietroepen "keerden" de Duitse bunker, door de openingen die nu aan de vijandelijke kant lagen, te beschermen met nieuwe muren.

Kenmerken

Bovengrondse betonnen constructie, bestaande uit 2 delen, zijnde een Duitse bunker met 2 ruimtes en een Britse bijbouw (beschermingsmuur) die later werd toegevoegd aan de oostkant.

Het Duits gedeelte heeft nagenoeg een rechthoekig grondplan. Aan de buitenkant is onder meer ronde bewapening van het beton zichtbaar. Het betonoppervlak aan de buitenkant is heel onregelmatig (vermoedelijk deels door beschietingen beschadigd). Hier en daar zijn nog indrukken van zandzakjes te zien. Binnenin werd het beton duidelijk gegoten tegen een houten bekisting. Hier zijn nog bakstenen muren en restanten te zien. Het dak is lichtjes afgerond.

Binnenin bestaat de constructie uit 2 ruimtes en 1 gang, met een toegang aan de zuidkant en aan de oostkant. De ruimtes worden ondersteund door pilaren en balken. De hoeken tegen het plafond zijn meestal afgeschuind. Er zijn diverse openingen, waaronder 2 grote rechthoekige openingen aan de westkant en 1 aan de zuidkant (waarboven aan de buitenkant de gedenkplaat voor de 38th Welsh Division bevestigd is). Er is eveneens een rechthoekige opening aan de oostkant. Hier en daar zijn uitsparingen voor houten planken te zien. In het dak steken ook diverse gaten.

De Britse bijbouw bestaat uit 2 delen (1 aan de noordoostkant en 1 aan de zuidoostkant) en is vervaardigd uit beton, dat een lichter kleur heeft dan het Duitse beton. Het beton werd vermoedelijk gegoten in 2 fasen, tegen fijne golfplaten aan. In het noordoostdeel is een schietgat te zien. Deze "Britse" muren zijn (nu) scheefgezakt.

Duitse bunker later door de Britten uitgebreid, zie: geribd beton, uit de Eerste Wereldoorlog; uithangbordje met opschrift "In memory of comrades of 38th (Welsh) division 1914-18".