erfgoedobject

Handelsgebouw Haentjens

bouwkundig element
ID
213789
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213789

Juridische gevolgen

Beschrijving

Handelsgebouw met privé-woning in ingehouden modernisme, gebouwd in opdracht van Jordaan Haentjens, naar een ontwerp van architect Jan Van Joenerboey uit 1948. De firma J. Haentjens pvba handelde in bouwmaterialen, in het bijzonder siergevelsteen, bouwceramiek, vloer-, wandtegels en mozaïek. Het gebouw werd opgetrokken ter vervanging van een eclectisch herenhuis, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog was vernield door een V1- of V2-inslag. Achteraan sloot de nieuwbouw aan bij bestaande bedrijfsgebouwen, die op hun beurt in 1960 plaats zouden maken voor nieuwbouwcomplex met magazijnen. In 1950 werden aan de voorgevel een monumentaal wandreliëf en twee gevelbeelden in terracotta aangebracht, respectievelijk uitgevoerd door de beeldhouwers Mark Macken en Albert Poels. Vanaf 1951 leverde architect Renaat Braem ontwerpen voor de interieurinrichting van de toonzaal op de begane grond, die tussen 1954 en 1956 werd uitgevoerd. Het voor dit interieur in organische stijl ontworpen meubilair, veruit het belangrijkste meubelensemble van Braem, werd bij de stopzetting van het bedrijf door de familie Haentjens gerecupereerd, maar in 2011 geveild. Vandaag herbergt het complex een autoverhuurbedrijf.

Het vrij imposante rijhuis, dat drie bouwlagen en drie brede traveeën telt onder een plat dak, beantwoordt aan de meer behoudende tendens in het naoorlogse modernisme. De architectuur ontleent zijn bijzondere waarde echter aan het monumentale beeldhouwwerk dat in de gevelcompositie geïntegreerd is. Op de begane grond worden de vroegere toonzaal en de open doorgang naar de achterliggende bedrijfsgebouwen, geflankeerd door het privé-portaal. Dit laatste verleent toegang tot de bovenwoning, die uit een woon- en een slaapniveau bestaat. De voorgevel vertoont een symmetrische opbouw, met een nadrukkelijk onderscheiden pui. Verticaal oplopende drielichten bepalen het ritme van de bovenbouw, die wordt beëindigd door een klassieke kroonlijst en een blinde attiek. Het verzorgde gevelparement kan als een modeltoepassing van de producten van de firma Haentjens worden beschouwd. De bruinrode baksteen in tegelverband van het portaal, contrasteert met de witte geglazuurde baksteen in halfsteens verband van de bovenbouw, en de roomkleurige bouwceramiek van de deuromlijsting, de dorpels en de borstweringen, de laatste met goudkleurige tegels als accent. Het uit terracottategels opgebouwde reliëf van Macken verbeeldt levensgroot een pottenbakker met draaischijf, een metselaar met truweel, en twee hanen, verwijzend naar de handelsactiviteiten en de naam van de firma Haentjens. De gevelbeelden in halfreliëf van Poels verbeelden een mannenfiguur met attributen van de bouwkunst, en een vrouwenfiguur. Oorspronkelijk waren ook nog gebeeldhouwde sluitstenen voorzien op de bovenste verdieping. De privé-inkomdeur en het stalen vensterschrijnwerk met smeedijzeren leuningen zijn bewaard.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 18#24464, 18#26390 en 18#41039.
  • BRAEKEN, J. 2010: Renaat Braem 1910-2001 Architect, Brussel, Deel 2, 117-118.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Handelsgebouw Haentjens [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213789 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.

Indexering van zoekresultaten op woensdagavond 13 november

Op woensdagavond 13 november vanaf 17u wordt de databank opnieuw geïndexeerd, dit zal enkele uren in beslag nemen. De zoekresultaten kunnen tot en met donderdagochtend onvolledig zijn.