erfgoedobject

Watermolen Stalse Molen

bouwkundig element
ID
21457
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/21457

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige watermolen op de Zwarte Beek. Mooie ligging op het einde van een eikendreef. Achter de molen liggen de twee grote molenvijvers. Bakstenen gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse pannen), uit de tweede helft van de 19de eeuw, gegroepeerd rondom een rechthoekig erf. De noordelijke vleugel omvat: een laag schuurtje van twee traveeën; het woonhuis, een dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen; een molenhuis van vier traveeën. Het molenhuis schijnt ouder te zijn dan de andere gebouwen en dateert mogelijk uit de eerste helft van de 19de eeuw. Steekboogvormige muuropeningen zoals in het woonhuis. Buitenwerk in vervallen staat aanwezig: van het houten onderslagrad zijn de spaken gebroken en het rad is dooreengevallen; vermolmde molenboom (met ingewerkte ijzeren trap), waarop achtkantige gietijzeren spakenkop (deels nog met vierkante schroefbouten). Van het binnenwerk is het houten staande werk door middel van inscriptie 1684 gedateerd. Gaande werk: houten kamrad drijft via een rondsel met spillen een koppel stenen aan; een ESM-electromotor (driefasen, 220/380 V, 12 pk bij 1410) zorgde voor aandrijving van een recent (20ste-eeuws) koppel maalstenen, dat rechts van het oude stel opgesteld stond.

Aan de overzijde van de beek bevindt zich een tweede molenhuis van vier traveeën. Slagmolen waarvan het binnenwerk aan het Openluchtmuseum van Bokrijk werd uitgeleend. Op de westelijke zijde, lage stallen van zes traveeën, voorzien van steekboogvormige muuropeningen en een haakse bergruimte ten zuiden. Ten zuiden, de dwarsschuur, die thans gedeeltelijk afgebroken is. Drie traveeën in wit overkalkt stijl- en regelwerk met lemen vullingen op een gepikte plint met bakstenen stoel. Zij- en achtergevel in baksteenbouw vernieuwd. Aan de rechterzijde afgewolfd zadeldak.


Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Watermolen Stalse Molen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/21457 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.