erfgoedobject

Antwerp Medical and Professional Building

bouwkundig element
ID
214766
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/214766

Juridische gevolgen

Beschrijving

Kantoorgebouw in naoorlogs modernisme, opgetrokken in opdracht van het consortium Verenigde Eigenaars, naar een ontwerp door de architect J. Misselyn uit 1970. Het trapeziumvormige complex neemt het hoekperceel in van de Karel Oomsstraat met de Korte Lozanastraat. De Antwerp Medical and Professional Building huisvest vandaag een vijfentwintigtal gespecialiseerde artsenpraktijken. Wellicht was dit ook de oorspronkelijke functie, zo niet ging het om een vastgoedinvestering in de groeiende markt van huurkantoren. Het bouwprogramma van het project voorzag in totaal achttien individuele kantoorunits van gemiddeld 75 m2 met een gemeenschappelijke inkomhal en ontvangstbalie, en een conciërgewoning. De architectuur en de constructiemethode zijn ontleend aan het kantoorgebouw van de Banque Lambert in Brussel, in 1959 ontworpen door de architect Gordon Bunshaft, chief designer van het vermaarde Amerikaanse bureau Skidmore, Owings en Merill, voltooid en bekroond met de SBUAM-prijs in 1965. Dit complex gold destijds als een mijlpaal in de eigentijdse kantoorbouw, en als een pionier in het gebruik van architectonisch beton. De geprefabriceerde gevelelementen die het hoofdkenmerk van de Antwerp Medical and Professional Building uitmaken, zijn van een gelijkaardig type als in Banque Lambert, weliswaar met een licht afwijkend profiel. Wellicht werden beide vervaardigd door dezelfde producent, de firma Schokbeton uit het Nederlandse Zwijndrecht. Het project is tekenend voor de uitstraling en invloed die de Banque Lambert uitoefende op de eigentijdse architectuur, maar zelden was de navolging zo letterlijk als hier, grenzend aan het plagiaat. Desondanks behoort het gebouw tot de zeldzame en meest expressieve voorbeelden uit de beginperiode van het architectonisch beton in Antwerpen. Over de verdere architectuurproductie van Misselyn is tot op heden weinig gekend.

Het gebouw bestaat uit vijf identieke kantoorverdiepingen, een begane grond en eerste verdieping die deels door de inkomhal met galerij en de ontvangstbalie worden ingenomen, en de terugwijkende dakverdieping met de conciërgewoning. De kantoorverdiepingen hebben een identiek structureel schema met telkens drie rechthoekige of trapezoïdale units functioneel ingepast in de plattegrond, waarbij de onregelmatige tussenliggende ruimte als circulatiezone en gemeenschappelijke lobby fungeert, en de restruimten als sanitair en technische lokalen benut zijn. Een centraal ingeplante dubbele liftkoker en een noodtrappenhuis tegen de gemene muur staan in voor de verticale circulatie. Vermoedelijk analoog aan het model van de Banque Lambert, heeft de gevelstructuur een dragende functie. Verder wordt de constructie gedragen door steunpunten die de contouren van de units volgen. De gevelstructuur zet pas aan vanaf de tweede verdieping, boven de terugwijkende en door glaswanden omgeven dubbelhoge pui, waardoor een zwevend karakter ontstaat. De vrijstaande gevelstructuur is opgebouwd uit kruisvormige en taps toelopende elementen, uitgevoerd in wit cement met een gladde afwerking. Zij vormen een over de drie gevelzijden omlopend hexagonaal raster, met telkens een visuele spatiëring op halve verdiepingshoogte. Deze oplossing genereert een bijzondere plastische dynamiek versterkt door licht- en schaduweffecten, die het gebouw visueel zijn zwaarte ontneemt. Voor een optimale belastingsoverdracht tussen vloer en gevel bevinden de horizontale armen zich ter hoogte van de vloerplaten, terwijl de verticale stijlen via zichtbare doken op elkaar aansluiten. Deze laatste vormen een vereenvoudiging ten opzichte van de ingenieuze stalen scharnieren, die mede het karakter van de Banque Lambert uitmaken. In totaal werden 104 kruisvormige en 52 T-vormige gevelelementen gebruikt, de laatste voor de boven- en onderrand. Achter de gevelstructuur zijn de glaswanden met metalen schrijnwerk geplaatst, gevat tussen slanke penanten. Contrasterend met de witte gevelstructuur, zijn deze laatste met antracietkleurige baksteen bekleed, net als de dakverdieping.

Volgens de bouwplannen bevond de inkomportaal zich oorspronkelijk op de kop van het gebouw, vandaag verplaatst naar de zijgevel. De dubbelhoge inkomhal met galerij en als wintertuin ingerichte vides, bood achteraan ruimte aan de ontvangstbalies, met een vestiaire, een wachtzaaltje en een kinderopvang. De oorspronkelijk geplande open trappenpartijen tussen gelijkvloers en galerij lijken niet te zijn uitgevoerd.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 18#53679.
  • VAN DE VOORDE S. 2012: Architectonic 1958-1980 Betongevels, Brussel, 90-95.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Antwerp Medical and Professional Building [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/214766 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.