Op een rechthoekig bouwblok tussen de Biekorf- en de Everaertstraat zijn de gebouwen van de voormalige kolenhandel Hageman gelegen. Dit begin-20ste-eeuwse bedrijvencomplex, met een combinatie van personeelswoningen, opslagplaatsen, kantoorgebouw en paardenstallen, is typerend voor deze wijk. Gelegen dichtbij de haven, zijn hier talrijke bedrijven en opslagplaatsen opgericht, dikwijls in de binnenblokken achter de rijen woonhuizen door.

Historiek

In 1903 ontwierp architect Jules Dries voor Jos. Hageman de eerste gebouwen, met gele bakstenen voorgevels in de Biekorfstraat: op nummer 72 een huis met burelen, op nummers 70 en 74 twee woonhuizen. In latere bouwaanvragen komen we te weten dat Hageman zelf gaat wonen in het huis op nummer 70. Achter de woning op nummer 74, een paardenstal, haaks op de straat, en achterin het perceel een kolenmagazijn en hangar. In de Everaertstraat kreeg het magazijn een brede tuitgevel, bovenin met jaartal "1903". De hangar wordt aan straatkant (Everaertstraat) met een muur afgesloten. In 1908 tekent Jules Dries een ontwerp voor de verhoging van de stalgebouwen met een verdieping. Omdat de stal deels afbrandt, gebeurt een zelfde verhoging in 1911. In 1913 wordt de stal met twee traveeën uitgebreid, opnieuw naar een ontwerp van Jules Dries voor Hageman. In hetzelfde jaar wordt een nieuw magazijn gebouwd dat het oude vervangt; het magazijn heeft Polonceauspanten en een eclectische tuitgevel aan Everaertstraat. Ook hier ontwerpt Dries de plannen. Na de Eerste Wereldoorlog is het complex eigendom van de Wijngaardnatie. De huizen aan de Biekorfstraat en de stallingen worden bewaard. Er wordt echter een groot nieuw magazijn met verdiepingen gebouwd aan de kant van de Everaertstraat, naar ontwerp van ingenieur-architect Walter Van Kuyck. Het huidige complex is nog steeds als handelszaak met opslagplaatsen en kantoren bedrijvig. De woningen en het kantoorgebouw aan de Biekorfstraat, de stallingen en het magazijn ontworpen door Walter Van Kuyck zijn op de site bewaard.

Beschrijving

De gebouwen van het complex zijn geschikt aan twee zijden van een rechthoekig bouwblok tussen de Biekorf- en de Everaertsstraat. Aan de Biekorfstraat is een ensemble van drie gele bakstenen, eclectische panden aanwezig, dat het visitekaartje van het achterliggende bedrijf vormt. De woningen werden in 1903 door Jules Dries ontworpen. De directeurswoning (70) en het kantoorgebouw (72) liggen aan de westkant van een brede doorgang; aan de oostkant ligt een woning, wellicht een personeelswoning. Het ontwerp van 1903 laat zien dat een ijzeren hek tussen twee bakstenen muren de toegang afsluit; anno 2012 zijn muren en hek verdwenen; twee hardstenen stootblokken en een ijzeren ligger zijn nog aanwezig. Deze drie panden tellen twee bouwlagen onder een leien mansardedak en hebben een geel bakstenen parement met natuurstenen speklagen en een lage hardstenen plint. De woning op nummer 70 telt twee traveeën, de woning op nummer 74 telt drie traveeën en heeft een volledig blinde vrije zijgevel. Het kantoorgebouw telt in de voorgevel drie en in de zijgevel vier traveeën en is toegankelijk via een deur vanuit de binnenkoer. De benedenvensters zijn rechthoekig, onder een doorlopende natuurstenen bovendorpel; de bovenvensters zijn licht getoogd, met rollaag en versierde sluitsteen. De woning nummer 74 heeft een voordeur in een fraaie neorenaissance-omlijsting met fronton en wortelmotieven; schrijnwerk van ramen en deuren is hier bewaard. Bij nummer 70 heeft de deur dezelfde afwerking als de benedenvensters; nummers 70 en 72 hebben geen bewaard schrijnwerk.

Achter nummer 74, haaks op de straat, staan de rode bakstenen paardenstallen, opgetrokken in een neo-Vlaamserenaissance-neo-stijl, wat typisch is voor paardenstallen op het einde van de 19de of het begin van de 20ste eeuw. De stallen werden gebouwd in 1903 naar ontwerp van Jules Dries, maar later verhoogd en verlengd in dezelfde bouwstijl. Het gebouw telt negen traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak (nok haaks op de straat). Rode baksteenbouw op hardstenen plint, gebruik van natuursteen voor omlijstingen, kozijnen, speklagen, afwerking van de tuitgevel, versierde sluitstenen. Er zijn licht getoogde en rechthoekige muuropeningen; een aantal laaddeuren op de verdieping. Momenteel wordt het gebouw als kantoorruimte gebruikt.

Aan de westzijde van het bouwblok domineert het grote, hoge magazijn dat Walter Kuyck in 1921 ontwierp voor de Wijngaardnatie. Het was een opslagplaats voor koffie, rijst en bonen. Momenteel is het toonzaal. Het eenvoudige, functioneel vormgegeven magazijn is een betonnen constructie met rode bakstenen parementen en telt vier bouwlagen onder plat dak. Aan straatzijde vier brede traveeën; op de binnenkoer elf brede traveeën. De rode bakstenen lijstgevel aan de straatkant is eenvoudig vormgegeven, met hardstenen plint een paar natuurstenen banden, per travee een verdiept muurveld dat de rechthoekige, betraliede vensters van de drie onderste bouwlagen omvat. Rechts aansluitend bij deze gevel, een bakstenen muur met poort die de binnenkoer afsluit. De lange gevel aan de binnenkoer is regelmatig en symmetrisch opgebouwd. Centraal een smalle travee met inkomdeur, waarachter zich een afgescheiden trappenhuis bevindt. Inkomtravee geflankeerd door twee traveeën met laaddeuren op eerste en tweede bouwlaag, wat herhaald wordt in de uiterste traveeën. De derde en negende travee zijn verhoogd, met bovenaan een takelsysteem en op elke bouwlaag een laaddeur. De andere traveeën hebben gekoppelde vensteropeningen. Alle muuropeningen zijn rechthoekig met rechte natuurstenen onder- en bovendorpels en oorspronkelijk kleine houten roedeverdeling (nu nieuw schrijnwerk). De grote ruimte, was tussen de vijfde en zesde travee opgedeeld; verder op ruimtes gedragen door vierkante pijlers.