Historiek en context

Villa in cottagestijl naar een ontwerp door de architect Guillaume Peeters uit 1922. Opdrachtgever was Jan Frederik Karel (Fred) Schenck (°Antwerpen, 1870), één van de zeven kinderen van de Duitse zeeman en later herbergier Friedrich Theodor Schenck (°Elmshorn, 1838), die in 1865 te Antwerpen was gehuwd met de kleermaakster Jeanne Verhaegen (°Antwerpen, 1844). Fred Schenck huwde in 1896 te Antwerpen met de Duitse Louise Karoline Spahr (°Beilstein, 1873), die sinds 1891 als nanny inwoonde bij de verzekeringsagent Joseph Charles Lüth. Gelegen op de hoek van Della Faillelaan en Eglantierlaan en veeleer sober van opzet, is de cottage representatief voor de landhuisbouw naar Engels model, die begin jaar 1920 zijn stempel drukte op de Nieuw-Parkwijk "Den Brandt".

De villa Schenck behoort tot het rijpere oeuvre van Guillaume Peeters, die als architect in Antwerpen actief lijkt te zijn geweest vanaf omstreeks 1905. Kort vóór de Eerste Wereldoorlog werkte hij net als zijn confrater Edmond Lauwens nauw samen met Eduard Van Biesen, een van de belangrijkste aannemers en bouwpromotors uit de ontstaansfase van de Nieuw-Parkwijk "Den Brandt". Peeters ontwierp meerdere burgerhuizen of meergezinswoningen van een standaardtype voor Van Biesen, aan de Berkenlaan, de Eglantierlaan, de Varenlaan en in de Kruishofstraat, zowel in eclectische als art-nouveaustijl. Voor zover gekend behoort de villa Schellemans aan de Hagedoornlaan tot zijn meest prestigieuze realisaties uit deze periode. Uit het vroege interbellum zijn behalve de villa Schenck enkele rijwoningen in cottagestijl bekend in de wijk Pulhof te Berchem, zoals Koninklijkelaan 113, 115 en 117, zijn eigen woning, en Lodewijk Gerritslaan 35, 41 en 43.

Architectuur

Vrijstaand ingeplant in de breedte van het perceel, op een quasi vierkante plattegrond van drie bij drie traveeën, omvat het gebouw twee bouwlagen onder een complex, overkragend schilddak. De constructie is opgetrokken uit rood baksteenmetselwerk (klampsteen) in kruisverband platvol gevoegd, met gebruik van Euvillesteen voor dorpels, lateien, hoekblokken en monelen, en ‘blauwe’ pannen voor de dakbedekking. Typisch voor het pittoreske karakter van de cottagearchitectuur, is de informele volumeopbouw, de individuele behandeling van de gevelopstanden, het gebruik van stijl- en regelwerk uit Australisch Jarrah-hout in de blinde geveltoppen, en de dominante dakstructuur. Waar de vier gevelzijden worden gemarkeerd door zijrisalieten met puntgevels, neemt het door een houten luifel beschermde portaal de middenas van de voorgevel in, en tekent de diensttrap zich af in de noordelijke zijgevel. Verder bepalen brede, overwegend drie- tot vierledige kozijnen de ordonnantie. Van het houten schrijnwerk is mogelijk enkel de inkomdeur bewaard, de vensters oorspronkelijk met kleine roedeverdeling zijn vernieuwd. De vrijstaande garage met wolfsdak en klimmende dakkapellen ten zuiden van de villa, behoort tot het oorspronkelijke bouwprogramma. Het smeedijzeren voortuinhek is voor zover bewaard volledig overgroeid door de haag.

De plattegrond is volgens de bouwplannen georganiseerd rond de ruime traphal met vestibule, die nagenoeg over de volledige diepte de middenzone van de begane grond inneemt. Ten zuiden hiervan strekken zich het salon met erker en de zitplaats met overdekt terras uit, daar waar de eetkamer, de dienstingang en -trap en de keuken de noordflank innemen. De bovenverdieping groepeert vier slaapkamers rond de traphal, een bad- en opschikkamer en nog een extra kamertje. Het dakniveau, slechts bereikbaar via de diensttrap, herbergt vier mansardes en een zolder.