erfgoedobject

Villa in art-decostijl

bouwkundig element
ID
215087
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215087

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Villa in art-decostijl
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Villa in classicerende art-decostijl op de hoek van Della Faillelaan en Hagedoornlaan, naar een ontwerp door de architect Ernest Nagels uit 1928. Opdrachtgever was Gustaaf Peeters, medezaakvoerder van de steenkapperij Peeters te Berchem. Aannemer Jozef Corneel Convié uit Mechelen voltooide de bouwwerken in 1930. Ook broer en medezaakvoerder René Peeters bouwde al in 1925 een villa even verderop aan de Della Faillelaan, maar deed voor het vroeg-modernistische ontwerp beroep op de architect Jos Ritzen.

Over het oeuvre van Ernest Nagels, die vermoedelijk actief was van kort vóór de Eerste Wereldoorlog tot omstreeks 1940, is tot op heden weinig bekend. Na zijn beginwerk in beaux-artsstijl, lijkt hij tijdens het interbellum consequent de art-decostijl te hebben toegepast, met als belangrijkste realisatie het statige hotel Van den Heuvel uit 1935 aan de Jan Van Rijswijcklaan. In 1937 realiseerde hij in de Nieuw-Parkwijk “Den Brandt” nog de villa Verhaegen, die zich onderscheidt door een meer eigentijdse vormentaal. Nagels was de huisarchitect van de familie Peeters. Al in 1912, vroeg in zijn loopbaan, realiseerde hij voor Frans Peeters, vader van de broers Peeters, een geheel van vijf burgerhuizen samen met de steenhouwerij aan de Kardinaal Mercierlei. René en Gustaaf Peeters gaven in 1923 opdracht voor de bouw van een geheel van vier burgerhuizen aan de Koninklijkelaan en de Elisabethlaan in Berchem. Tenslotte lieten zij in 1932 één van de panden aan de Kardinaal Mercierlei verbouwen tot een appartementsgebouw.

Vrijstaand ingeplant in de diepte van het perceel, op een rechthoekige plattegrond van drie bij drie traveeën, omvat de villa twee bouwlagen onder een geknikt en afgetopt tentdak. De constructie is opgetrokken uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, met contrasterend gebruik van witte natuursteen voor de centrale frontispice en de flankerende erkers van de voorgevel, en leien voor de dakbedekking. De villa Peeters beantwoordt aan een klassiek Palladiaans model, vergelijkbaar met de de villa Van Cauwenberghe door Leopold De Coninck en Maurice Potié uit 1922. Het karakter wordt bepaald door de compacte, axiale structuur van het gebouw en zijn bedaking met Serliaanse dakkapellen in de vier dakvlakken, het symmetrisch en door regelmaat beheerst opzet, en de strakke, sobere uitvoering en detaillering van de opstanden, afgewerkt met een gelede fries en kroonlijst. In de compositie van de voorgevel legt een stijlvolle, gelede frontispice de klemtoon op de middenas. Deze laatste incorporeert het brede korfboogportaal met gebogen luifel, waterlijst en waaier in het bovenlicht, en hogerop de ingesnoerde basis van een driezijdige, houten erker. Een opmerkelijk detail is de in de dagkant geïntegreerde, polygonale, getrapte lantaarn uit metaal en melkglas. De flankerende benedenvensters zijn opgevat als driezijdige erkers. Een bow-window met balkon markeert de zuidelijke zijgevel; de dienstingang, het geplooide traplicht en een sterk geprononceerd zijrisaliet met puntgevel, tekenen zich af in de noordelijke zijgevel. Aan de tuinzijde bepaalt een polygonale veranda met bekronend balkon geflankeerd door afgeschuinde erkers de axiale gevelopbouw. Het houten schrijnwerk van de inkomdeur, vensters en dakkapellen lijkt oorspronkelijk; het sierlijke smeedijzeren voortuinhek is bewaard. Van het oorspronkelijke bouwprogramma maakt ook de vrijstaande garage zijde Hagedoornlaan deel uit.

Plattegronden en gevelopstanden ontbreken in het bouwdossier. De villa is georganiseerd rond de traphal, die een centrale inplanting kreeg aan de zuidzijde. De ontvangstruimten beslaan vermoedelijk de noord- en westflank van de begane grond in; de keuken bevindt zich achter de traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1928#29424 en 1930#36212.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa in art-decostijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215087 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.