erfgoedobject

Modernistische dokterswoning

bouwkundig element
ID
215227
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215227

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dokterswoning in modernistische stijl gebouwd in opdracht van de arts Charles Willy Andersen, naar een ontwerp door de architecten Karel van Riel en Maurice Janssens uit 1938. Het gebouw werd in januari 1945 zwaar beschadigd door een V1- of V2-inslag. Daarbij werden aan tuinzijde de traphal, de keuken en bovenliggende terras, en de aanpalende garage afgerukt en volledig vernield. Bij de wederopbouw in 1949 maakte Karel Van Riel opnieuw gebruik van de oorspronkelijke bouwplannen.

Karel Van Riel en Maurice Janssens maakten in 1929 hun debuut als laureaat van de architectuurwedstrijd voor de nieuwe luchthaven van Deurne, waarvan de bouw uiteindelijk werd toegewezen aan tweede-prijswinnaar Stanislas Jasinski. Tijdens de duur van hun associatie die stand hield tot in de oorlogsjaren, legden Van Riel en Janssens zich in het bijzonder toe op de eigentijdse woningtypologie van het flatgebouw van hoge standing. Hun vroegst gekende realisatie op dat vlak is het appartementsgebouw Drezner uit 1931 in de Nerviërsstraat, hun meest prestigieuze de "Central Park Residence" uit 1934 op de hoek van Maria-Theresialei en Quellinstraat. Hun architectuur evolueerde in de loop van de jaren 1930 van een zakelijke art-decostijl naar een meer gestroomlijnd modernisme, met als constante een bijzondere aandacht voor detaillering en materiaalexpressie. De dokterswoning Andersen behoort tot hun latere werk, zoals ook het gelijktijdig tot stand gekomen appartementsgebouw "De Kruishoek" op de hoek van Kruishofstraat en Jasmijnstraat. Vanaf de jaren 1950 maakte Van Riel vooral naam met grootschalige bouwprojecten in de ziekenhuis- en de bedrijfsarchitectuur.

De rijwoning in half open bebouwing omvat twee bouwlagen en een pseudo-mansarde. Opgetrokken met een structuur uit gewapend beton, kregen de gevels een parement uit rood baksteenmetselwerk (klampsteen) met schaduwvoeg, met gebruik van blauwe hardsteen voor onderbouw en dekstenen, en leien als dakbedekking. De architectuur wordt gekenmerkt door een dynamisch gestroomlijnde vormgeving met afgeronde hoek en kroonlijst, een strakke horizontale gelaagdheid in boven- en onderbouw en een functionalistische volumetrie, waarbij de traphal met glaswand een verticaal accent legt op de tuingevel. Opvallend is de brede erker met luifel die het afgeronde hoekmassief doorbreekt. Verder bestaat de ordonnantie uit brede vensterpartijen en dakkapellen, en een portaal in de zijgevel. De smeedijzeren inkomdeur en het stalen vensterschrijnwerk zijn bewaard.

De plattegrond is georganiseerd rond de centraal ingeplante traphal. Volgens de bouwplannen beslaat het dokterskabinet, bestaande uit een wachtzaal, een kantoor en een 'cabinet de travail', de volledige straatzijde van de begane grond. Aan tuinzijde wordt de traphal geflankeerd door de eetkamer, de inkomhal met vestiaire en de keuken; de garage vormt een afzonderlijk, aanpalend volume. Op de verdieping neemt de ruime woonkamer met terras de hoek in, geflankeerd door de traphal met overloop, en de slaapkamer met ‘en suite’ badkamer en balkon. De mansarde herbergt een gasten- en meidenkamer, een tweede badkamer en een zolder.

  • Architectuurarchief Vlaanderen, archief Karel Van Riel, dossier woning Andersen.
  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 18#9936 en 18#25329; foto FOTO#11132.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Modernistische dokterswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215227 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.